Szczepionka przeciw odrze

Nie ma dowodów naukowych na związek przyczynowo-skutkowy autyzmu ze szczepieniem szczepionką skojarzoną przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR). Obserwowana zależność pomiędzy tym szczepieniem, a zachorowalnością na autyzm wydaje się być typowym zjawiskiem kojarzenia dwóch niezwiązanych ze sobą procesów. Dodatkowo pierwsze objawy autyzmu ujawniają się w tym samym czasie życia dziecka kiedy podawana jest pierwsza dawka szczepionki MMR. Powyższe przypuszczenie wynika przede wszystkim z powiększającej się liczby zaszczepionych osób, a także z obserwowanym wzrostem zachorowań na autyzm (co wiąże się częściowo z coraz bardziej umiejętnym rozpoznawaniem tej choroby).

W jednym z najnowszych numerów czasopisma „Journal of the American Medical Association” (JAMA) opublikowano wyniki dużego badania kohortowego z retrospektywnym zbieraniem danych, w których po raz kolejny naukowcy wykazali brak istnienia związku przyczynowego między podaniem szczepionki MMR, a rozwojem u tych dzieci chorób ze spektrum autyzmu (ASD). Naukowcy Amerykańscy przebadali bardzo liczną grupę 95 727 dzieci urodzonych w latach 2001-2007. Wśród nich również dzieci szczególnie narażone na zaburzenia ASD ze względu na predyspozycje genetyczne, ponieważ ich starsze rodzeństwo wykazywało objawy chorób ze spektrum autyzmu.

Z przeprowadzonych analiz wynika, że wśród 7 735 dzieci nieobciążonych zwiększonym ryzykiem ASD, których nie zaszczepiono, zachorowało 0,7% (56) dzieci. W grupie dzieci, które otrzymały 2 dawki szczepionki MMR objawy chorób ze spektrum autyzmu potwierdzono u 0,5% dzieci.

Wynika to stąd, że wirus odry powoduje długotrwałą immunosupresję spowodowaną zaburzeniem i utratą pamięci immunologicznej limfocytów B i T. Badacze oceniają, że wirus odry osłabia działanie układu immunologicznego przez okres około 3 lat, zwiększając ryzyko zakażenia innymi drobnoustrojami. Oznacza to, że ponad 82 tys. osób, które zachorowały na odrę w regionie Europejskim WHO w 2018 roku, wciąż może być narażone na negatywne skutki choroby i powikłania.

Epidemie odry zawsze łączyły się ze wzrostem zachorowań na inne choroby zakaźne. Kiedy wprowadzono powszechne szczepienia przeciw odrze w krótkim czasie obserwowano spadek zachorowań na odrę. Dodatkowo odnotowano również spadek zachorowań na inne choroby zakaźne. Przez dziesięciolecia przyczyny takiej sytuacji pozostawały niewyjaśnione.

Działanie wirusa odry można porównać do wypadku komunikacyjnego, który prowadzi do amnezji czyli utraty pamięci na okres kilku dni, a czasami nawet kilku lat. Wirus odry niszczy wyspecjalizowane komórki pamięci immunologicznej, dzięki którym organizm szybciej zwalcza atak drobnoustrojów z którymi się wcześniej zetknął na skutek przechorowania lub zaszczepienia. Na skutek tego mechanizmu, organizm jest narażony na znacznie cięższe zachorowania oraz powikłania chorób zakaźnych.

Wyniki badań opublikowane w 2015 roku w czasopiśmie Science wykazały, że umieralność z powodu innych chorób zakaźnych w krajach wysoko rozwiniętych jest ściśle powiązana z okresem 3 lat po przechorowaniu odry. W 2018 roku zidentyfikowano określone elementy układu odpornościowego, które zostają uszkodzone w toku przebycia odry. Naukowcy badali niezaszczepione dzieci, które chorowały na odrę, w holenderskiej ortodoksyjnej społeczności protestanckiej, gdzie  ogniska epidemiczne odry występowały częściej niż gdziekolwiek indziej w Holandii. Badacze odkryli, że w organizmie dziecka, które przechorowało odrę występowała mniejsza liczba limfocytów B w organizmie. Ich układ immunologiczny wykazywał oznaki „zapomnienia” opisanego w badaniu z 2015 roku.

Czytaj więcej 

Materiały źródłowe:

• Mina M. i wsp. Long-term measles-induced immunomodulation increases overall childhood infectious disease mortality. Science, 2015, 348, 6235, 694-699.
• Laksono BM i wsp. Studies into the mechanism of measles-associated immune suppression during a measles outbreak in the Netherlands. Nature Communications, 2018, 9, 4944.
• Sundaram M. i wsp. The true cost of measles outbreaks during the postelimination era. Published online March 7, 2019.
• Measles outbreaks will have long-lasting impact. Vaccines today.