Jakie są ogólne zasady stosowania szczepionek?

Podsumowanie

O podaniu szczepionki każdorazowo decyduje lekarz na podstawie prawidłowo przeprowadzonej kwalifikacji. Podczas wizyty szczepiennej lekarz zbiera wywiad dotyczący ewentualnych przeciwwskazań przed zaszczepieniem, informuje o szczepieniach zalecanych oraz możliwości wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych. Gabinet lekarski powinien być wyposażony w sprzęt reanimacyjny.

Pamiętaj, że:

Szczepionkę może podać tylko wykwalifikowany personel medyczny na podstawie kwalifikacji lekarskiej,
Istnieją bardzo nieliczne przeciwwskazania do podania szczepienia, m.in. silne reakcje alergiczne na składniki szczepionki (w tym wstrząs anafilaktyczny) lub poważny odczyn po poprzedniej dawce tej samej szczepionki,
Szczepionki można dowolnie łączyć, należy jedynie pamiętać o zachowaniu minimalnego odstępu 4 tygodni przy podaniu dwóch szczepionek żywych.

Bardzo rzadko występują rzeczywiste przeciwwskazania do podania szczepienia. Są to m.in. silne reakcje alergiczne na składniki szczepionki (w tym wstrząs anafilaktyczny) lub poważny odczyn po poprzedniej dawce tej samej szczepionki. Pozostałe przeciwwskazania, np. choroba przebiegająca z wysoką gorączką lub zaostrzenie choroby przewlekłej, są przejściowe.

Szczepionki powinny być podawane zgodnie ze schematem opisanym w Charakterystyce Produktu Leczniczego i ulotce. Można podawać kilka szczepionek jednocześnie, a czasami jest to wręcz wskazane. Należy jedynie pamiętać, żeby przy podawaniu dwóch szczepionek zawierających żywe (atenuowane) wirusy zachować co najmniej 4-tygodniowy odstęp. Nie powinno się skracać zalecanych minimalnych odstępów między kolejnymi dawkami tej samej szczepionki. Nie jest natomiast problemem wydłużanie tego odstępu w uzasadnionych przypadkach.

W niektórych przypadkach można w ramach kwalifikacji do szczepienia sprawdzić poziom przeciwciał ochronnych i podać szczepionkę gdy poziom ochrony jest niewystarczający.

MATERIAŁY DO POBRANIA

Ostatnia aktualizacja: 2 czerwca 2022

Następna strona

Materiały źródłowe

Andrew T. Kroger, Ciro V. Sumaya, Larry K. Pickering. General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). Morbidity and Mortality Weekly Report, 2011; 60 (RR-02): 1–60
Taddio A., McMurtry C.M., Shah V. i wsp.: Reducing pain during vaccine injections: clinical practice guideline. CMAJ, 2015; 187: 975–982.
Rubin LG i wsp. 2013 IDSA Clinical Practice Guideline for vaccination of the immunocompromised host. Clin INfect Dis, 2014, 58, e44-e100.
Doherty M. i wsp. Vacccination of special populations: protecting the vulnerable. Vaccine 2016, 34, 6681-90.
General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR, 2011; 60 (RR-02): 1–60.
Przetłumaczoną wersję ww wytycznych Amerykańskiego Komitetu ds Szczepień Ochronnych (ACIP) można znaleźć na stronie Medycyna Praktyczna/Szczepienia
CDC: General recommendations on immunization. cdc.gov/vaccines/pubs/aciplist.htm
AAP: Red Book: Report of the Committee on Infectious Diseases, aapredbook.org
Wysocki J., Mrukowicz J. Jak rozmawiać z rodzicami o szczepieniach dzieci. Praktyczny przewodnik dla lekarzy i pielęgniarek. Medycyna Praktyczna. Wyd. spec. 3/2013.

pokaż więcej

Autor

Ewa Augustynowicz Anna Góralewska Iwona Paradowska-Stankiewicz

Słowniczek

Splenektomia Zespół Downa Alergia Atopia HBV Szczepionka żywa Cykl szczepień MMR ChPL IPV Astma Choroba przewlekła Niepożądany odczyn poszczepienny WHO Szczepionka inaktywowana Szczepienie DTP Szczepionka skojarzona DTaP Szczepienie podstawowe Przeciwwskazanie Program Szczepień Ochronnych Porażenie Szczepionka Zakażenie ACIP BCG

pokaż więcej

Znalazłeś niezrozumiany termin?
Zaproponuj hasło do słownika.