Szczepionka przeciw poliomyelitis

Jak realizować szczepienia przeciw poliomyelitis osób dorosłych?   

Wśród dorosłych mogą wystąpić 2 sytuacje:

1/ W normalnych warunkach osoby dorosłe, które otrzymały szczepionkę przeciw poliomyelitis w dzieciństwie lub w przeszłości i mają dokumentację dotyczącą szczepienia wszystkimi wymaganymi dawkami (4 dawkami w dzieciństwie lub 3 dawkami jeżeli szczepienie było wykonane w przeszłości, ale już u osoby dorosłej), nie wymagane są przypominające szczepienia.

Podanie dawki przypominającej u ww osoby dorosłej należy rozważyć w szczególnych sytuacjach, w tym dotyczy to:

– osób podróżujących do regionów świata, gdzie poliomyelitis występuje (dotyczy to szczepów dzikich i szczepów środowiskowych). Takie szczepienie zalecane jest w sytuacji, kiedy osoba przebywa dłużej niż 4 tygodnie na takim obszarze, wtedy powinna otrzymać dodatkową (przypominająca) dawkę szczepionki przeciw polio) w czasie od 4 tygodni do 12 miesięcy przed podróżą.

– pracowników laboratoryjnych pracujących z poliowirusami,

– pracowników służby zdrowia, którzy zetknęli się z chorym lub podejrzanym o zachorowanie na poliomyelitis.

2/ Jeżeli osoba dorosła nie była szczepiona lub jest nie w pełni zaszczepiona (w praktyce nie ma dokumentacji swoich szczepień wykonanych w przeszłości) powinna zaszczepić się 3 dawkami: 2 dawki w odstępie 1–2 miesięcy oraz dawki uzupełniającej (trzeciej) 6–12 miesięcy po dawce drugiej.

Ostateczną decyzję dotyczącą zasadności dawki przypominającej podejmuje lekarz kwalifikujący do szczepień, w oparciu o wiedzę na temat specyfiki, długości i charakterze pobytu, na zagrożonym terenie.

Prawie wszystkie osoby dorosłe zostały zaszczepione przeciw poliomyelitis w dzieciństwie.

Jednak, jeżeli osoba dorosła podejrzewa, że jest niezaszczepiona lub niecałkowicie zaszczepiona powinna uzupełnić szczepienia.

Jeżeli osoba jest całkowicie zaszczepiona, ale podróżuje do kraju, gdzie występują zachorowania na poliomyelitis (wywołane wirusem dzikim lub szczepionkowym), powinna przyjąć dawkę przypominającą szczepionki.

Jaki jest sens szczepień przeciw poliomyelitis - choroby, której nie ma?

Kontynuowanie szczepień przeciw poliomyelitis jest konieczne, dopóki gdzieś na świecie są jeszcze zachorowania. Dotąd nie udało się zlikwidować krążenia wirusów polio w dwóch krajach: Afganistanie i Pakistanie. Poliowirusy mogą być zatem zawleczone z tych terenów do krajów, w których od dawna nie odnotowuje się poliomyelitis, w których zaszczepiony jest niski odsetek społeczeństwa. Na przykład w 2010 r. w Tadżykistanie wybuchła epidemia poliomyelitis z blisko 500 zachorowaniami, kilkudziesięcioma zgonami, oraz kilkuset ofiarami którym choroba pozostawiła trwałe kalectwo. W kraju tym nie wykrywano zachorowań od ponad 10 lat, a epidemię spowodowało kilka osób podróżujących z Indii.

 

Czy istnieją inne niż szczepienia środki zapobiegania poliomyelitis?

Nie. Jedynym środkiem profilaktycznym jest wykonanie pełnego cyklu szczepień przewidzianego w kalendarzu szczepień. Dotychczas nie opracowano leku, którego podanie w przypadku zachorowania, mogłoby skutecznie zwalczyć poliowirusy.

Ostatnia aktualizacja: 14 marca 2024
Materiały źródłowe
  • Uaktualnione rekomendacje Komitetu Doradczego CDC w Atlancie ds. Szczepień (ACIP) dotyczące szczepień przeciw poliomyelitis, w jęz. angielskim. MMWR 2009; 58(30): 829-830.
  • Stanowisko WHO dot. szczepionek przeciw poliomyelitis w języku angielskim i francuskim.
  • Wiesław Magdzik. Program eradykacji poliomyelitis – realizacja i perspektywy.  Alfa Medica Press Bielsko-Biała 2001.
  • M. Rosińska, P. Stefanoff, Z. Jarząbek. Eradykacja poliomyelitis w Polsce – ocena realizacji programu. Przegląd Epidemiologiczny 2004; 58: 185-96.
  • W. Magdzik. Choroba Heinego i Medina – porażenie dziecięce – poliomyelitis – polio. Rozkwit i agonia choroby w dwudziestym wieku. Przegląd Epidemiologiczny 2002; 56: 519-30.
  • Vidor E., Plotkin S.A.: Poliovirus vaccine – inactivated, w: Vaccines, red. Plotkin S.A, Orenstein W.A., Offit P.A. wyd. 6, 2013, str. 573.
  • Sutter R.W., Kew O.M., Cochi S.L., Aylward R.B.: Poliovirus vaccine – live, w: Vaccines, red. Plotkin S.A, Orenstein W.A., Offit P.A. wyd. 6, 2013, str. 598.
  • Informacja Ministerstwa Zdrowia 
  • Program Szczepień Ochronnych 2016
  • Kostrzewski J., Żabicka J. Poliomyelitis. w: Choroby zakaźne i ich zwalczanie na ziemiach polskich w XX wieku, red. Kostrzewski J., Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D. PZWL, 2001, str. 327-334.
pokaż więcej