Słownik
- Strona główna
- Słownik
ECDC
to skrót od European Centre for Disease Control and Prevention tj. Europejskiego Centrum Zwalczania i Zapobiegania Chorobom. ECDC powstało z inicjatywy Komisji Europejskiej, powołane decyzją Parlamentu Europejskiego 5.11.2002. Na jego siedzibę wybrano Szwecję. Do zadań ECDC należy: nadzór, epidemiologia i statystyka chorób, monitorowanie zwalczania i zapobiegania chorobom, łączność i wymiana doświadczeń na temat dobrych praktyk, szkolenie i tworzenie możliwości działania, reagowanie i koordynacja działań przy wybuchach epidemii.
Efektywność szczepionki
to ocena skuteczności szczepionki w warunkach rzeczywistych, kiedy jest podawana w powszechnych programach szczepień, najczęściej w badaniach obserwacyjnych.
Elektrolity
to substancje zdolne do jonowego przewodzenia prądu elektrycznego. Najważniejszymi elektrolitami kluczowymi do prawidłowego funkcjonowania wszystkich komórek naszego organizmu są sód, potas, wapń, oraz magnez.
Eliminacja choroby
(ang. elimination of disease) to ograniczenie zachorowań na chorobę (zakaźną) do zachorowań sporadycznych nie dających się na ogół powiązać w formie łańcucha zakażeń. Zgony (z wyjątkiem chorób o bardzo wysokiej śmiertelności, takich ja wścieklizna) praktycznie nie występują. Czynnik etiologiczny na ogół nie stwierdzany w materiale pobranym od ludzi zdrowych. Może być stwierdzony w materiale pobranym ze środowiska, np. ze ścieków.
Eliminacja odry
EMA
Encefalopatia
Endemia
(ang. endemic) to występowanie zachorowań na daną chorobę zakaźną wśród ludności na określonym terenie w liczbie utrzymującej się przez długi okres, nawet przez wiele lat na podobnym poziomie.
Endemiczny obszar
(ang. endemic area) to obszar, na którym stwierdza się zachorowania występujące w postaci endemii.
Epidemia
(ang. epidemic) to zachorowania na daną chorobę na określonym terenie i w określonym czasie, w liczbie większej niż w poprzednim okresie.
Epidemiologia
to nauka zajmująca się badaniem rozpowszechnienia chorób lub innych zjawisk związanych ze zdrowiem w populacji oraz warunkami i czynnikami wpływającymi na ich występowanie, a także zastosowaniem wyników tych badań dla zapobiegania im i ich zwalczania.
Epitop
to element drobnoustroju rozpoznawany przez nasz układ immunologiczny. Epitop jest fragmentem antygenu, który łączy się z przeciwciałem oraz receptorami limfocytów B oraz limfocytów T.
Eradykacja choroby
(ang. eradication of disease) to wykorzenienie, likwidacja choroby na ogół w wyniku celowego i planowanego działania człowieka. W wyjątkowych przypadkach jest możliwa naturalna eradykacja. Sytuacja, kiedy nie stwierdza się na całym świecie, rzadziej w stosunku do rodzimych zachorowań na określonym kontynencie lub w określonym kraju: zachorowań na określoną chorobę, czynnika etiologicznego w materiale pobranym od ludzi oraz czynnika etiologicznego w materiale pobranym ze środowiska.
Europejski region WHO
to obszar, który obejmuje 53 kraje z liczbą ludności blisko 900 milionów, z czego około 508 milionów mieszka w krajach UE / EOG (28 państw członkowskich oraz Islandia, Liechtenstein i Norwegia).
Evidence-based medicine
(EBM) to medycyna oparta na faktach czyli kierowanie się w postępowaniu klinicznym wiarygodnymi dowodami naukowymi dotyczącymi bezpieczeństwa i skuteczności podawanych leków uzyskanych z przeprowadzonych badań eksperymentalnych i klinicznych
Powiązane artykuły
Odra
Odra jest ostrą choroba zakaźną wywoływaną przez wirus odry, której źródłem zakażenia jest chory człowiek. Zakażenie szerzy się głównie drogą kropelkową oraz przez bezpośrednią styczność z wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej lub moczem chorej osoby.
Krztusiec
Krztusiec jest chorobą zakaźną wywoływaną przez bakterie, tzw. pałeczki krztuśca. Można się nim zakazić w każdym wieku, ale najostrzej krztusiec przebiega u nieuodpornionych niemowląt oraz małych dzieci. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Po dostaniu się do organizmu, bakterie wnikają do tkanek, gdzie namnażają się produkując toksyny. Toksyny niszczą miejscowo nabłonek układu oddechowego, a po przedostaniu się do układu krwionośnego, wywołują szereg ogólnych objawów. Krztusiec trwa wiele tygodni.
Jakie są plusy i minusy szczepionek?
Odporności naturalna a sztuczna: Odporność naturalna, czyli nabyta po przebyciu choroby zakaźnej bywa trwała i bardzo skuteczna. Wiele szczepionek rozwija porównywalną odporność do tej po przebyciu choroby. Ponadto szczepienia zapobiegają ciężkiemu przebiegowi choroby i jej powikłaniom, a niepożądane odczyny poszczepienne występują rzadko (raz na kilka do kilkunastu tysięcy szczepień) i w większości są łagodne oraz krótkotrwałe.
Błonica
Błonica (inaczej dyfteryt) jest ostrą i ciężką chorobą zakaźną, wywoływaną przez bakterie, tzw. maczugowce błonicy. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą kropelkową lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym lub nosicielem. O wiele rzadziej do infekcji może dojść przez zakażone środki spożywcze i przedmioty.
COVID-19
CZYTAJ WIĘCEJRóżyczka
Różyczka jest wirusową choroba zakaźną, której źródłem zakażenia jest wyłącznie chory człowiek. Infekcja przenosi się drogą kropelkową, w przypadku zakażeń wrodzonych przez łożysko. Różyczka u dzieci najczęściej przebiega łagodnie lub bezobjawowo. Na cięższy przebieg narażeni są głównie dorośli. Stanowi poważne zagrożenie dla ciężarnych powodując powstawanie wad rozwojowych a nawet może się przyczynić do obumarcia płodu.
Poliomyelitis
Poliomyelitis (nagminne porażenie dziecięce lub choroba Heinego-Medina) to ostra choroba zakaźna wywoływana przez poliowirusy. Najczęstszym źródłem zakażenia jest bezpośredni kontakt z chorym człowiekiem. Zakażenie szerzy się głównie drogą pokarmową przez przedmioty i środki spożywcze zakażone wydzielinami z gardła lub kałem oraz drogą kropelkową. Poliowirusy dostają się do organizmu przez usta lub nos. Jeżeli dostaną się do ośrodkowego układu nerwowego, mogą wywoływać uszkodzenie nerwów, co może prowadzić do niedowładu lub porażenia mięśni.
Ospa wietrzna
Ospa wietrzna jest wysoko zaraźliwą wirusową chorobą zakaźną. Najczęstszym źródłem zakażenia jest bezpośredni kontakt z chorym lub droga kropelkowa. Zakażenie szerzy się także pośrednio przez kontakt z przedmiotami zanieczyszczonymi wydzielinami z dróg oddechowych chorej osoby. Okres wylęgania ospy wietrznej wynosi średnio 14-16 dni. Okres zakaźności trwa 1-2 dni przed i do 6 dni po pojawieniu się wysypki, praktycznie do przyschnięcia wszystkich pęcherzyków.
Odra
Odra jest ostrą choroba zakaźną wywoływaną przez wirus odry, której źródłem zakażenia jest chory człowiek. Zakażenie szerzy się głównie drogą kropelkową oraz przez bezpośrednią styczność z wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej lub moczem chorej osoby.
Meningokoki
Zakażenie meningokokowe jest wywoływane przez bakterie Neisseria meningitidis. Do zakażenia dochodzi na skutek kontaktu podatnej osoby z bezobjawowym nosicielem lub osobą chorą. Przenoszenie meningokoków odbywa się drogą kropelkową lub przez kontakt bezpośredni. Okres wylęgania choroby wynosi 3-4 dni. Najczęściej chorują dzieci w wieku od 3 miesięcy do 5 lat oraz osoby między 16 a 21 rokiem życia.
Grypa
Grypa jest ostrą chorobą zakaźną, wywoływaną przez wirusy grypy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub kontakt ze skażoną powierzchnią. Okres wylęgania wynosi 1-4 dni. Wirusy grypy atakują komórki nabłonka dróg oddechowych, w których się namnażają. W konsekwencji powodują martwicę tychże komórek, co z kolei otwiera drogę patogenom bakteryjnym.
Jakie są plusy i minusy szczepionek?
Odporności naturalna a sztuczna: Odporność naturalna, czyli nabyta po przebyciu choroby zakaźnej bywa trwała i bardzo skuteczna. Wiele szczepionek rozwija porównywalną odporność do tej po przebyciu choroby. Ponadto szczepienia zapobiegają ciężkiemu przebiegowi choroby i jej powikłaniom, a niepożądane odczyny poszczepienne występują rzadko (raz na kilka do kilkunastu tysięcy szczepień) i w większości są łagodne oraz krótkotrwałe.
Na czym polega kalendarz szczepień?
Indywidualny kalendarz szczepień to program obowiązkowych i zalecanych szczepień, ułożony przez lekarza dla pacjenta, szczególnie dziecka, uwzględniający opóźnienia w realizacji szczepień w stosunku do obowiązującego Programu Szczepień Ochronnych.
Błonica
Błonica (inaczej dyfteryt) jest ostrą i ciężką chorobą zakaźną, wywoływaną przez bakterie, tzw. maczugowce błonicy. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą kropelkową lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym lub nosicielem. O wiele rzadziej do infekcji może dojść przez zakażone środki spożywcze i przedmioty.
COVID-19
CZYTAJ WIĘCEJRóżyczka
Różyczka jest wirusową choroba zakaźną, której źródłem zakażenia jest wyłącznie chory człowiek. Infekcja przenosi się drogą kropelkową, w przypadku zakażeń wrodzonych przez łożysko. Różyczka u dzieci najczęściej przebiega łagodnie lub bezobjawowo. Na cięższy przebieg narażeni są głównie dorośli. Stanowi poważne zagrożenie dla ciężarnych powodując powstawanie wad rozwojowych a nawet może się przyczynić do obumarcia płodu.
Poliomyelitis
Poliomyelitis (nagminne porażenie dziecięce lub choroba Heinego-Medina) to ostra choroba zakaźna wywoływana przez poliowirusy. Najczęstszym źródłem zakażenia jest bezpośredni kontakt z chorym człowiekiem. Zakażenie szerzy się głównie drogą pokarmową przez przedmioty i środki spożywcze zakażone wydzielinami z gardła lub kałem oraz drogą kropelkową. Poliowirusy dostają się do organizmu przez usta lub nos. Jeżeli dostaną się do ośrodkowego układu nerwowego, mogą wywoływać uszkodzenie nerwów, co może prowadzić do niedowładu lub porażenia mięśni.