Szczepionka przeciw poliomyelitis

Jak wiele zachorowań na poliomyelitis występuje w Polsce?

TRWA WCZYTYWANIE DANYCH
Źródło danych: biuletyny roczne „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce” oraz „Szczepienia ochronne w Polsce” (wyd: NIZP-PZH, GIS)
W Polsce w latach 1951-1957 rejestrowano od 1 700 do 3 000 zachorowań rocznie. W czasie epidemii w 1958 roku odnotowano 6 090 zachorowań oraz 348 zgonów. W latach 1959-1960 przeprowadzono masowe szczepienia przeciw poliomyelitis przy użyciu doustnej szczepionki OPV (dzięki zaangażowaniu prof. Hilarego Koprowskiego).
Pod koniec lat 50-tych po wprowadzeniu szczepień przeciw poliomyelitis obserwowano spadek zachorowań. W 1960 r. oraz 1961 r. odnotowano odpowiednio 275 oraz 96  zachorowań. Począwszy od 1963 roku rejestrowano kilkanaście zachorowań rocznie, a od końca lat 70-tych występowały one sporadycznie.
Ostatni rodzimy przypadek zachorowania na poliomyelitis zarejestrowano w 1982 roku. W 1984 roku zarejestrowano ostatni przypadek zachorowania wywołany szczepem dzikim wirusa polio typu 1, importowanym z Maroka.
Od 1984 roku Polska jest krajem wolnym od poliomyelitis.

Gdzie i jak często poliomyelitis występuje na świecie?

Od 1988 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), UNICEF oraz organizacje humanitarne prowadzą ogólnoświatowy Program Eradykacji Poliomyelitis.

Masowe szczepienia przeciw poliomyelitis, prowadzone w ramach tego programu, doprowadziły w krótkim czasie do radykalnego spadku liczby zachorowań, szczególnie w Europie, Ameryce Północnej, Japonii i Australii. W 1991 r. odnotowano ostatni przypadek wywołany dzikim wirusem polio w Regionie Ameryki. W 1998 r. odnotowano ostatni przypadek wywołany dzikim wirusem polio w Regionie Europejskim.

Na świecie od 1988 r. do 2021 r. odnotowano spadek liczby zachorowań o 99,9% (z 350 000 przypadków do 5).

Dzięki szczepieniom w walce z poliomyelitis osiągnięto ogromny sukces.

W ciągu ponad 30 lat działań na rzecz eradykacji poliomyelitis:

  • odnotowano spadek ↓ o 99,9% zachorowań wywołanych dzikim wirusem polio (WPV),
  • uniknięto 16 mln przypadków trwałego kalectwa!
  • 2015 r. – ogłoszono eradykację dzikiego wirusa polio typ 2 (WPV2),
  • 2019 r. – ogłoszono eradykację dzikiego wirusa polio typ 3 (WPV3).

Zachorowania na poliomyelitis wywołane dzikim szczepem wirusa polio typu 1 (WPV1) występują obecnie w 2 krajach: Afganistanie i Pakistanie. Transmisja dzikiego wirusa polio nigdy wcześniej w historii nie była na tak niskim poziomie. W 2021 r. zgłoszono 5 przypadków polio wywołanych WPV1, w porównaniu do 140 przypadków w 2020 r.

W 2022 r. do 17 maja zgłoszono w obu krajach 4 przypadki zachorowań.

Na całym świecie nadal prowadzi się szczepienia przeciw poliomyelitis oraz prowadzi się intensywny nadzór wirusologiczny poprzez badanie próbek kału od wszystkich dzieci u których występują porażenia, w kierunku poliowirusa.

Aktualne dane WHO na temat liczby zachorowań na poliomyelitis.

Ostatnia aktualizacja: 14 marca 2024
Materiały źródłowe
  • Uaktualnione rekomendacje Komitetu Doradczego CDC w Atlancie ds. Szczepień (ACIP) dotyczące szczepień przeciw poliomyelitis, w jęz. angielskim. MMWR 2009; 58(30): 829-830.
  • Stanowisko WHO dot. szczepionek przeciw poliomyelitis w języku angielskim i francuskim.
  • Wiesław Magdzik. Program eradykacji poliomyelitis – realizacja i perspektywy.  Alfa Medica Press Bielsko-Biała 2001.
  • M. Rosińska, P. Stefanoff, Z. Jarząbek. Eradykacja poliomyelitis w Polsce – ocena realizacji programu. Przegląd Epidemiologiczny 2004; 58: 185-96.
  • W. Magdzik. Choroba Heinego i Medina – porażenie dziecięce – poliomyelitis – polio. Rozkwit i agonia choroby w dwudziestym wieku. Przegląd Epidemiologiczny 2002; 56: 519-30.
  • Vidor E., Plotkin S.A.: Poliovirus vaccine – inactivated, w: Vaccines, red. Plotkin S.A, Orenstein W.A., Offit P.A. wyd. 6, 2013, str. 573.
  • Sutter R.W., Kew O.M., Cochi S.L., Aylward R.B.: Poliovirus vaccine – live, w: Vaccines, red. Plotkin S.A, Orenstein W.A., Offit P.A. wyd. 6, 2013, str. 598.
  • Informacja Ministerstwa Zdrowia 
  • Program Szczepień Ochronnych 2016
  • Kostrzewski J., Żabicka J. Poliomyelitis. w: Choroby zakaźne i ich zwalczanie na ziemiach polskich w XX wieku, red. Kostrzewski J., Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D. PZWL, 2001, str. 327-334.
pokaż więcej