Szczepionka przeciw krztuścowi

Stanowisko Zarządu Polskiego Towarzystwa Wakcynologów w sprawie zamiennego stosowania szczepionek DTPa lub dTpa w 6. roku życia w ramach obowiązkowego (bezpłatnego) Programu Szczepień Ochronnych

Stanowisko Zarządu Polskiego Towarzystwa Wakcynologów w sprawie zamiennego stosowania szczepionek DTPa lub dTpa w 6. roku życia w ramach obowiązkowego (bezpłatnego) Programu Szczepień Ochronnych  z dnia 07.11.2016.

Komu przysługują bezpłatne szczepionki przeciw krztuścowi?

Szczepionki przeciw krztuścowi z pełnokomórkowym składnikiem krztuścowym są w ramach obowiązkowego Programu Szczepień Ochronnych dostępne dla całej populacji bezpłatnie. Rodzice, którzy chcą dziecko zaszczepić szczepionką ze składnikiem bezkomórkowym muszą za to zapłacić z własnej kieszeni.

Nie wszystkie zarejestrowane w Polsce szczepionki przeciw krztuścowi z bezkomórkowym składnikiem krztuśca są dostępne na rynku. Jest to związane z ograniczonymi dostawami wybranych szczepionek przez producentów w stosunku do coraz większego zapotrzebowania. Dodatkowo producenci wycofują się z produkcji szczepionek typu DTaP, zastępując je wysoko-skojarzonymi, chroniącymi przed wieloma chorobami.

Szczepionki przeciw krztuścowi z bezkomórkowym składnikiem krztuśca są bezpłatne jedynie w grupach ryzyka:

  • wcześniakom, tj. dzieciom urodzonym przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową poniżej 2500 g,
  • dzieciom z trwałymi przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw krztuścowi szczepionką DTP z pełnokomórkowym składnikiem krztuśca.

W obu wymienionych grupach bezpłatnie można podawać szczepionkę z bezkomórkowym składnikiem krztuśca typu 3 w 1 (DTaP), ale ponieważ aktualnie dostęp do szczepionek DTaP jest ograniczony, dlatego zgodnie z Komunikatem Ministerstwa Zdrowia z dnia 16.08.2016, wcześniakom podawana jest np. szczepionka DTaP-IPV, a więc np. Tetraxim.

Faktycznym problemem jest zdobycie szczepionki DTaP-IPV na rynku aptecznym. Jeżeli nie ma takiej możliwości, alternatywą jest szczepionka 5 w 1 lub 6 w 1 (nazwy preparatów wymienione w linku). Różnica między nimi jest związana głównie z ceną.

Zawsze pozostaje DTP (bezpłatna), która przy dobrze przeprowadzonej kwalifikacji do szczepienia i wykluczenia faktycznych przeciwskazań ma akceptowalny profil bezpieczeństwa.

 

Ostatnia aktualizacja: 13 lutego 2023
Materiały źródłowe
  • Edwards K.M., Decker M.D. Pertussis vaccines. w: Vaccines, ed. Plotkin S., Orenstein W., Offit P., Edwards K.M., 7th edition, 2017, str. 711-761.
  • N.P. Klein, J. Bartlett, A. Rowhani-Rahbar i wsp. Waning protection after fifth dose of acellular pertussis vaccine in children. The New England Journal of Medicine, 2012; 367: 1012–1019.
  • Paradowska-Stankiewicz I., Rudowska J.: Krztusiec w Polsce w 2015 roku. Przegl. Epidemiol., 2017; 71, 481-485.
  • Cherry J.D.: Why do pertussis vaccines fail? Pediatrics, 2012; 129: 968–970.
  • Wendelboe A.M., Van R.A., Salmaso S., Englund J.A.: Duration of immunity against pertussis after natural infection or vaccination. Pediatr. Infect. Dis. J., 2005; 24: 58–61.
  • Rosińska M., Zieliński A.: Szczepionka przeciwko krztuścowi. W: Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A., red.: Wakcynologia. Bielsko-Biała, Alfa Medica Pres, wyd. 2, 2007: 245–351.
  • Lutyńska A, Wiatrzyk A, Mosiej E, Zawadka M. Immunization of adolescents and adults as the strategy of improvement of epidemiology of pertussis. Przegl Epidemiol. 2011;65(1):45-50.
  • Zalecenia Polskiej Grupy Ekspertów ds szczepień przeciw krztuścowi
  • Pertussis vaccines: WHO position paper – August 2015. Wkly Epidemiol Rec, 2015, 90, 433-60.
  • Meldunki o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach w Polsce, NIZP-PZH (http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/index_p.html#01)
  • Biuletyn „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce”, NIZP-PZH (http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/index_p.html#04)
  • Stefanoff P., Paradowska-Stankiewicz  I ., Lipke M., Karasek E., Rastawicki W., Zasada A., Samuels S., Czajka H., Pebody R.G. Incidence of pertussis in patients of general practitioners in Poland. Epidemiol. Infect., 2014; 42: 714-23.
pokaż więcej

Przeczytaj również