Jakie są ogólne zasady stosowania szczepionek?
Podsumowanie
O podaniu szczepionki każdorazowo decyduje lekarz na podstawie prawidłowo przeprowadzonej kwalifikacji. Podczas wizyty szczepiennej lekarz zbiera wywiad dotyczący ewentualnych przeciwwskazań przed zaszczepieniem, informuje o szczepieniach zalecanych oraz możliwości wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych. Gabinet lekarski powinien być wyposażony w sprzęt reanimacyjny.
Pamiętaj, że:
- Szczepionkę może podać tylko wykwalifikowany personel medyczny na podstawie kwalifikacji lekarskiej,
- Istnieją bardzo nieliczne przeciwwskazania do podania szczepienia, m.in. silne reakcje alergiczne na składniki szczepionki (w tym wstrząs anafilaktyczny) lub poważny odczyn po poprzedniej dawce tej samej szczepionki,
- Szczepionki można dowolnie łączyć, należy jedynie pamiętać o zachowaniu minimalnego odstępu 4 tygodni przy podaniu dwóch szczepionek żywych.
Bardzo rzadko występują rzeczywiste przeciwwskazania do podania szczepienia. Są to m.in. silne reakcje alergiczne na składniki szczepionki (w tym wstrząs anafilaktyczny) lub poważny odczyn po poprzedniej dawce tej samej szczepionki. Pozostałe przeciwwskazania, np. choroba przebiegająca z wysoką gorączką lub zaostrzenie choroby przewlekłej, są przejściowe.
Szczepionki powinny być podawane zgodnie ze schematem opisanym w Charakterystyce Produktu Leczniczego i ulotce. Można podawać kilka szczepionek jednocześnie, a czasami jest to wręcz wskazane. Należy jedynie pamiętać, żeby przy podawaniu dwóch szczepionek zawierających żywe (atenuowane) wirusy zachować co najmniej 4-tygodniowy odstęp. Nie powinno się skracać zalecanych minimalnych odstępów między kolejnymi dawkami tej samej szczepionki. Nie jest natomiast problemem wydłużanie tego odstępu w uzasadnionych przypadkach.
W niektórych przypadkach można w ramach kwalifikacji do szczepienia sprawdzić poziom przeciwciał ochronnych i podać szczepionkę gdy poziom ochrony jest niewystarczający.
-
Odstępy między szczepieniami (1)(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie - Odstępy między szczepieniami (2)(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Praktyczny podział szczepionek(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Jakie są ogólne zasady stosowania szczepionek?(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Jakie są przeciwwskazania do podania szczepionek? (pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Jakie sytuacje nie stanowią przeciwwskazania do szczepienia?(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Ogólne zalecenia dotyczące podawania szczepionek(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Andrew T. Kroger, Ciro V. Sumaya, Larry K. Pickering. General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). Morbidity and Mortality Weekly Report, 2011; 60 (RR-02): 1–60
- Taddio A., McMurtry C.M., Shah V. i wsp.: Reducing pain during vaccine injections: clinical practice guideline. CMAJ, 2015; 187: 975–982.
- Rubin LG i wsp. 2013 IDSA Clinical Practice Guideline for vaccination of the immunocompromised host. Clin INfect Dis, 2014, 58, e44-e100.
- Doherty M. i wsp. Vacccination of special populations: protecting the vulnerable. Vaccine 2016, 34, 6681-90.
- General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR, 2011; 60 (RR-02): 1–60.
Przetłumaczoną wersję ww wytycznych Amerykańskiego Komitetu ds Szczepień Ochronnych (ACIP) można znaleźć na stronie Medycyna Praktyczna/Szczepienia - CDC: General recommendations on immunization. cdc.gov/vaccines/pubs/aciplist.htm
- AAP: Red Book: Report of the Committee on Infectious Diseases, aapredbook.org
- Wysocki J., Mrukowicz J. Jak rozmawiać z rodzicami o szczepieniach dzieci. Praktyczny przewodnik dla lekarzy i pielęgniarek. Medycyna Praktyczna. Wyd. spec. 3/2013.
