Lekarz jest zobowiązany do przekazania rodzicowi/opiekunowi dziecka pełnej dostępnej informacji o szczepieniach zalecanych oraz wyjaśnieniu wszelkich nieścisłości i wątpliwości dotyczących ich podania. W praktyce lekarze często odnotowują w dokumentacji medycznej pacjenta, że poinformowali go o szczepieniach zalecanych i proszą o podpis rodzica/opiekuna dziecka (choć nie jest to wymóg prawny).
Do szczepień zalecanych w 2022 roku należą szczepienia przeciw: – wirusowemu zapaleniu wątroby typu A (wzw A), zalecane osobom podróżującym do krajów o zwiększonym ryzyku wystąpienia zachorowań na wzw A, – wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (wzw B), zalecane osobom narażonym na zakażenia związane z przerwaniem ciągłości tkanek lub poprzez kontakt seksualny, przewlekle chorym, osobom chorym na nowotwory układu krwiotwórczego, przygotowywanym do zabiegów operacyjnych, dzieciom i młodzieży nieobjętych szczepieniami obowiązkowymi, osobom dorosłym, zwłaszcza w wieku starszym, – ospie wietrznej, zalecane osobom, które nie chorowały na ospę wietrzną i nie zostały wcześniej zaszczepione oraz kobietom planującym zajście w ciążę, które nie chorowały wcześniej na ospę wietrzną, – grypie, – meningokokom, zalecane niemowlętom od ukończenia 2 miesiąca życia, dzieciom i dorosłym narażonym na ryzyko inwazyjnej choroby meningokokowej, – ludzkiemu wirusowi brodawczaka (Human Papillomavirus, HPV), zalecane szczególnie osobom przed inicjacją seksualną. – kleszczowemu zapaleniu mózgu, zalecane osobom przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu tej choroby, – cholerze, zalecane osobom wyjeżdżającym do rejonów zagrożonych wystąpieniem epidemii cholery, – durowi brzusznemu, zalecane osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego występowania zachorowań na dur brzuszny, – wściekliźnie, zalecane osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego występowania zachorowań na wściekliznę, – żółtej gorączce, zalecane osobom nieszczepionym wcześniej, wyjeżdżającym na obszary zagrożone zakażeniem.
Alternatywny kalendarz szczepień to program szczepień, który jest prowadzony zgodnie z zaleceniami (odstępy, ogólne zasady schematu szczepień), ale przy użyciu równoważnych szczepionek, dostępnych w innych połączeniach, skojarzeniach. Najpopularniejszym przykładem jest podanie płatnych szczepionek wysoko – skojarzonych: 5 w 1 (błonica, tężec, krztusiec, polio, Hib, wzw B) lub 6 w 1 (błonica, tężec, krztusiec, polio, Hib) zamiast bezpłatnej szczepionki DTP (błonica, tężec, krztusiec). Alternatywny kalendarz szczepień ułatwia więc realizację szczepień (mniej wizyt, mniej wkłuć, mniej stresu i bólu dla dziecka, szersza ochrona, lepszy profil bezpieczeństwa szczepionek 5 w 1 i 6 w 1 (zawierają bezkomórkowy składnik krztuśca) w porównaniu z DTP (zawierają całe komórki krztuśca). Alternatywa może dotyczyć również szczepionek przeciw pneumokokom, np. w 2017 r. można zastąpić bezpłatną 10- walentną szczepionkę przeciw pneumokokom szczepionką 13- walentną (odpłatna dla całej populacji, bezpłatna tylko w grupach ryzyka). Lekarz powinien o takiej informacji poinformować rodzica.
Ogólne wytyczne dotyczące szczepień ochronnych – cz. 1. Zalecenia amerykańskiego Komitetu Doradczego ds. Szczepień Ochronnych (ACIP). Med. Prakt. Szczepienia 1/2012.