Szczepionka przeciw pneumokokom
Szczepienia dorosłych
W jakich grupach dorosłych zalecane są szczepienia przeciw pneumokokom?
Szczepienia przeciw pneumokokom są zalecane następującym grupom dorosłych pacjentów:
→ osobom starszym ≥65 lat, u których ze względu na wiek występuje wyższe ryzyko wystąpienia pozaszpitalnego pneumokokowego zapalenia płuc (w Programie Szczepień Ochronnych, wskazano już grupę wieku powyżej 50 lat),
→ dorosłym w wieku 19-64 lata z grup ryzyka z wrodzonymi i nabytymi zaburzeniami odporności:
- zakażenie HIV
- białaczka
- chłoniak Hodgkina
- chłoniaki nieziarnicze
- immunosupresja
- uogólniona choroba nowotworowa
→ dorosłym w wieku 19-64 lata z grup ryzyka z chorobami towarzyszącymi:
- przewlekłe choroby serca
- przewlekłe choroby płuc (w tym astma)
- przewlekłe choroby nerek
- zespół nerczycowy
- cukrzyca
- przewlekłe choroby wątroby, w tym marskość wątroby
- anemia sierpowata
- wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego
- implant ślimakowy
- wrodzona i nabyta asplenia
→ dorosłym w wieku 19-64 lata palącym papierosy.
Jakie szczepionki przeciw pneumokokom można podawać osobom dorosłym?
Szczepionki stosowane w profilaktyce chorób pneumokokowych u osób dorosłych dzielimy na dwie grupy:
- szczepionki skoniugowane (Pneumococcal Conjugate Vaccine, PCV), nowoczesne szczepionki, zawierają oczyszczone polisacharydy otoczkowe 13, 15 lub 20 serotypów pneumokoka połączone z białkiem nośnikowym. W rynku aptecznym dostępne są szczepionka PCV13 (Prevenar13) oraz szczepionka PCV20 (Apexxnar),
- szczepionki polisacharydowe (Pneumococcal Polysaccharide Vaccine, PPSV), tradycyjne szczepionki, zawierają oczyszczone polisacharydy otoczkowe 23 serotypów pneumokoka. W rynku aptecznym dostępna jest szczepionka PPSV (Pneumovax23).
Szczepionki skoniugowane i szczepionki polisacharydowe działają w odmienny sposób, dlatego nie są względem siebie równoważne, nie należy ich stosować zamiennie. Różnią się skutecznością i wskazaniami (grupy wieku pacjentów którym mogą być podawane).
Jakim grupom dorosłych przysługują bezpłatne szczepionki przeciw pneumokokom?
MATERIAŁY DO POBRANIA
Ostatnia aktualizacja: 2 kwietnia 2025
Materiały źródłowe
- Klugman KP, Dagan R, Malley R, Whitney CG. Pneumococcal conjugate vaccine and pneumococcal common protein vaccines. W: Plotkin’s Vaccines, red. Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA, Edwards KM. wyd. VII Elsevier; 2018, p. 773-815.
- Jackson LA. Pneumococcal polysaccharide vaccines. W: Plotkin’s Vaccines, red. Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA, Edwards KM. wyd. VII, Elsevier; 2018, p. 816-840.
- Morbidity and Mortality Weekly Report, 2012, June 1, 61, 394-95.
http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm6121a3.htm - Kobayashi M, Bennett NM, Gierke R, Almendares O i wsp. Intervals Between PCV13 and PPSV23 Vaccines: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2015; 64:944-947.
- Stanowisko Polskiego Towarzystwa Wakcynologii w sprawie wyboru szczepionki przeciwko pneumokokom (30.01.2017).
- Pneumococcal vaccines- WHO position paper- 2012. Wkly Epidemiol Rec 2012, 87: 129-144.
- koroun.edu.pl (cyt. 25.04.2018 r.)
- Biuletyn „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce”, NIZP-PZH, GIS
- Albrecht P, Hryniewicz W., Kuch A. i wsp.: Rekomendacje postępowania w zakażeniach bakteryjnych ośrodkowego układu nerwowego. Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczno-profilaktyczne. Warszawa, Narodowy Instytut Leków, 2011.
- Polkowska A, Skoczyńska A, Paradowska-Stankiewicz I, Stefanoff P, Hryniewicz W, Kuch A, Lyytikäinen O, Nuorti JP. Pneumococcal meningitis before the introduction of 10-valent pneumococcal conjugate vaccine into the National Childhood Immunization Program in Poland. Vaccine. 2019 Jan 9. pii: S0264-410X(18)31701-8.
- Wahl B, O’Brien KL, Greenbaum A, Majumder A, Liu L, Chu Y, Lukšić I, Nair H, McAllister DA, Campbell H, Rudan I, Black R, Knoll MD. Burden of Streptococcus pneumoniae and Haemophilus influenzae type b disease in children in the era of conjugate vaccines: global, regional, and national estimates for 2000-15. Lancet Glob Health. 2018 Jul;6(7):e744-e757.
- Rekomendacja prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w sprawie zasadności stosowania w powszechnym szczepieniu realizowanym w ramach Programu Szczepień Ochronnych szczepionki przeciwko pneumokokom.
- Kuchar E. i wsp. Pneumococcal vaccination among adults- updated Polish recommendations. Family Medicines &primary Care Review 2022; 24(3), 285-291.
Przeczytaj również
Szczepienia przeciw COVID-19, komu i jak?
CZYTAJ WIĘCEJ
Jak szczepionka przeciw odrze była stosowana w przeszłości?
CZYTAJ WIĘCEJ
Jaką szczepionkę przeciw krztuścowi można podać osobie dorosłej i w jakim schemacie?
CZYTAJ WIĘCEJ
