Szczepionka przeciw pneumokokom
Kalendarz szczepień
Szczepionka przeciw pneumokokom w Programie Szczepień Ochronnych
Szczepienia obowiązkowe (finansowane z budżetu Ministra Zdrowia)
• dzieciom od 6 tyg. do 2 roku życia (dzieci niezaszczepione powinny uzupełnić szczepienie do 5 roku życia),
• dzieciom do ukończenia 19 roku życia, które nie były szczepione przeciw inwazyjnym zakażeniom Streptococcus pneumoniae:
- po urazie lub z wadą ośrodkowego układu nerwowego przebiegającymi z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego,
- przed wszczepieniem lub po wszczepieniu implantu ślimakowego,
- przed lub po leczeniu immunosupresyjnym lub biologicznym,
- z wrodzonymi lub nabytymi niedoborami odporności, z nowotworami, małopłytkowością idiopatyczną, sferocytozą wrodzoną
- z wrodzonymi wadami serca i przewlekłymi chorobami serca,
- z przewlekłą niewydolnością nerek lub zespołem nerczycowym,
- z chorobami metabolicznymi, w tym cukrzycą,
- z przewlekłymi chorobami płuc, w tym astmą.
Szczepienia zalecane (niefinansowane z budżetu Ministra Zdrowia)
• dzieciom zdrowym, które nie były wcześniej szczepione,
• dorosłym powyżej 50 roku życia (ze szczególnym uwzględnieniem osób od ukończenia 65 roku życia),
• dzieciom i osobom dorosłym z przewlekłą chorobą serca, przewlekłą chorobą płuc, przewlekłą chorobą wątroby, w tym z marskością wątroby, przewlekłą chorobą nerek i zespołem nerczycowym, z cukrzycą,
• dzieciom i osobom dorosłym z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego, implantem ślimakowym,
• dzieciom i osobom dorosłym z anatomiczną lub czynnościową asplenią: sferocytozą i innymi hemoglobinopatiami, z wrodzoną i nabytą asplenią,
• dzieciom i osobom dorosłym z zaburzeniami odporności: wrodzonymi i nabytymi niedoborami odporności, zakażeniem HIV, białaczką, chorobą Hodgkina, uogólnioną chorobą nowotworową związaną z leczeniem immunosupresyjnym, w tym przewlekłą steroidoterapią i radioterapią, szpiczakiem mnogim,
• osobom uzależnionym od alkoholu, palącym papierosy.
Jak szczepionki przeciw pneumokokom były stosowane w przeszłości?
Poniżej przedstawiono najważniejsze daty związane ze stosowaniem szczepionek przeciw pneumokokom:
1985– opracowanie pierwszej polisacharydowej szczepionki,
1995– rejestracja i wprowadzenie na rynek pierwszej polisacharydowej szczepionki w Polsce,
2000– rejestracja i wprowadzenie na rynek pierwszej szczepionki skoniugowanej, 7 walentnej o nazwie Prevenar,
2009– rejestracja w Europie szczepionki skoniugowanej, 10 walentnej o nazwie Synflorix,
2009– rejestracja w Europie szczepionki skoniugowanej, 13 walentnej o nazwie Prevenar 13, która zastąpiła 7 walentną szczepionkę Prevenar,
2009– wprowadzenie bezpłatnych szczepień w grupach wysokiego ryzyka narażonych na inwazyjną chorobę pneumokokową do 5 roku życia,
2012- wprowadzenie bezpłatnych szczepień u dzieci urodzonych przedwcześnie, przed 37 tyg. ciąży lub poniżej 2500 g,
2017– wprowadzenie powszechnych populacyjnych szczepień przeciw pneumokokom dzieci urodzonych po 31.12.2016 roku.
- Inwazyjna Choroba Pneumokokowa. Zachorowania w latach 2005-2020.
- Inwazyjna Choroba Pneumokokowa. Zachorowania w latach 2005-2021.
- Dlaczego warto się szczepić przeciw pneumokokom?
- Zakażenia pneumokokowe - dzieci i osoby starsze
- Choroby przed którymi chronią szczepienia
- Jak skorzystać z refundacji na szczepionkę przeciw pneumokokom?
- Szczepionki przeciw pneumokokom dla dorosłych
- Czynniki ryyzyka choroby pneumokokowej
- Co zawdzieczamy szczepieniom?
- Pneumokoki (ściąga) (pdf)
- Pneumokoki (ściąga) (jpg)
- Klugman KP, Dagan R, Malley R, Whitney CG. Pneumococcal conjugate vaccine and pneumococcal common protein vaccines. W: Plotkin’s Vaccines, red. Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA, Edwards KM. wyd. VII Elsevier; 2018, p. 773-815.
- Jackson LA. Pneumococcal polysaccharide vaccines. W: Plotkin’s Vaccines, red. Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA, Edwards KM. wyd. VII, Elsevier; 2018, p. 816-840.
- Morbidity and Mortality Weekly Report, 2012, June 1, 61, 394-95.
http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm6121a3.htm - Kobayashi M, Bennett NM, Gierke R, Almendares O i wsp. Intervals Between PCV13 and PPSV23 Vaccines: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2015; 64:944-947.
- Stanowisko Polskiego Towarzystwa Wakcynologii w sprawie wyboru szczepionki przeciwko pneumokokom (30.01.2017).
- Pneumococcal vaccines- WHO position paper- 2012. Wkly Epidemiol Rec 2012, 87: 129-144.
- koroun.edu.pl (cyt. 25.04.2018 r.)
- Biuletyn „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce”, NIZP-PZH, GIS
- Albrecht P, Hryniewicz W., Kuch A. i wsp.: Rekomendacje postępowania w zakażeniach bakteryjnych ośrodkowego układu nerwowego. Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczno-profilaktyczne. Warszawa, Narodowy Instytut Leków, 2011.
- Polkowska A, Skoczyńska A, Paradowska-Stankiewicz I, Stefanoff P, Hryniewicz W, Kuch A, Lyytikäinen O, Nuorti JP. Pneumococcal meningitis before the introduction of 10-valent pneumococcal conjugate vaccine into the National Childhood Immunization Program in Poland. Vaccine. 2019 Jan 9. pii: S0264-410X(18)31701-8.
- Wahl B, O’Brien KL, Greenbaum A, Majumder A, Liu L, Chu Y, Lukšić I, Nair H, McAllister DA, Campbell H, Rudan I, Black R, Knoll MD. Burden of Streptococcus pneumoniae and Haemophilus influenzae type b disease in children in the era of conjugate vaccines: global, regional, and national estimates for 2000-15. Lancet Glob Health. 2018 Jul;6(7):e744-e757.
- Rekomendacja prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w sprawie zasadności stosowania w powszechnym szczepieniu realizowanym w ramach Programu Szczepień Ochronnych szczepionki przeciwko pneumokokom.
- Kuchar E. i wsp. Pneumococcal vaccination among adults- updated Polish recommendations. Family Medicines &primary Care Review 2022; 24(3), 285-291.