Szczepionka przeciw ospie wietrznej

Jakie są korzyści ze szczepienia dzieci przeciw ospie wietrznej?

Szczepienie przeciw ospie wietrznej daje dziecku ochronę przed powszechną wirusową chorobą wieku dziecięcego i jej powikłaniami. Powikłania ospy wietrznej zdarzają się dzieciom dotychczas zdrowym, przebieg choroby trudno przewidzieć.

  • Jak przebiega ospa wietrzna?

Podstawowym objawem ospy wietrznej jest swędząca wysypka z obecnością pęcherzyków. Często towarzyszy jej gorączka. Pęcherzyki mogą być dodatkowo obecne na spojówkach, w jamie ustnej i na zewnętrznych narządach płciowych. Gojenie się zmian skórnych trwa zwykle około tygodnia, dziecko musi wtedy przebywać w domu. W przypadku wystąpienia powikłań na ogół konieczne jest leczenie w szpitalu.

  • Dla kogo ospa wietrzna jest zagrożeniem?

Ryzyko zachorowania po kontakcie z wirusem (czyli osobą chorą na ospę wietrzną lub półpasiec) dotyczy każdego, kto dotychczas nie chorował. Ciężkiego przebiegu ospy wietrznej można spodziewać się u dzieci z niedoborem odporności, z chorobą nowotworową, zwłaszcza z białaczką oraz z chorobami przewlekłymi wymagającymi leczenia tzw. immunosupresyjnego (upośledzającego funkcję układu immunologicznego). Niektóre powikłania np. wtórne zakażenia bakteryjne czy powikłania neurologiczne występują także u dotychczas zdrowych dzieci. Nie da się przewidzieć, jaki będzie przebieg choroby u konkretnego dziecka i nie da się go w pełni kontrolować, nawet stosując leki przeciwwirusowe.

  • Czy ospa wietrzna jest częstą chorobą?

Tak, to bardzo częsta choroba, zwłaszcza wśród dzieci uczęszczających do żłobka czy przedszkola. W środowisku domowym i skupiskach dziecięcych wirus bardzo łatwo się przenosi (drogą kropelkową i powietrzną).

  • Co zyskuje dziecko po szczepieniu?

Ochronę przed zachorowaniem na ospę wietrzną, a w razie zachorowania (co zdarza się rzadko) – łagodny przebieg choroby.

Ochronę przed powikłaniami ospy wietrznej np. ciężkimi zakażeniami bakteryjnymi (w tym sepsą) i powikłaniami neurologicznymi: zapaleniem móżdżku, zapaleniem mózgu.

  • Czy istnieją inne sposoby ochrony przed ospą wietrzną?

Nie. Ospa wietrzna jest bardzo zakaźna. W przypadku bezpośredniego kontaktu z wirusem, ryzyko zachorowania jest znaczne, po kontakcie w środowisku domowym przekracza 90%. Niemożliwe jest uchronienie dziecka przed kontaktem, gdyż chory z ospą wietrzną zaraża 1-2 dni przed pojawieniem się wysypki. Warto pamiętać, że chorować mogą także noworodki i niemowlęta w 1. półroczu życia, gdyż przeciwciała odmatczyne przekazane przez łożysko i poprzez karmienie piersią nie zapewniają ochrony.

Komu potrzebne są szczepienia przeciw ospie wietrznej?

Szczepienia przeciw ospie wietrznej potrzebne są osobom, które nie chorowały lub nie były zaszczepione w przeszłości.
Szczepionkę można podawać osobom, które skończyły 9 miesięcy. Optymalnie, szczepionkę należy podawać po ukończeniu 12. miesiąca życia.

Program Szczepień Ochronnych wskazuje SZCZEGÓLNE GRUPY, dla których te szczepienia są BEZPŁATNE (obowiązkowe) lub PŁATNE zalecane.

Bezpłatne (obowiązkowe) u:

  • dzieci i młodzieży do ukończenia 19 roku życia,które nie chorowały na ospę wietrzną:
    – z upośledzeniem odporności wrodzonym lub nabytym o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby,

– przed planowanym leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią,

  • dzieci i młodzieży do ukończenia 19 roku życia, które nie chorowały na ospę wietrzną, z otoczenia ww osób,
  • dzieci i młodzieży do ukończenia 19 roku życia, które nie chorowały na ospę wietrzną, przebywające, albo zakwalifikowane do pobytu w:
    – zakładach pielęgnacyjno- opiekuńczych,
    – zakładach opiekuńczo-leczniczych,
    – rodzinnych domach dziecka,
    – domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży,
    – domach pomocy społecznej,
    – placówkach opiekuńczo-wychowawczych,
    – regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych,
    – interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych,

– żłobkach lub klubach dziecięcych.

 

Zalecane (odpłatne) osobom, które nie chorowały na ospę wietrzną i nie zostały wcześniej zaszczepione:

  • kobietom planującym zajście w ciążę,
  • uczniom i studentom szkół i uczelni medycznych lub innych szkół i uczelni prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych,
  • pracownikom ochrony zdrowia.

Ostatnia aktualizacja: 14 marca 2024
Materiały źródłowe
  • Rentier B, Gershon A.A. Consensus: Varicella Vaccination of Healthy Children a Chalange for Europe. Pediatr Infect Dis J. 2004; 23: 379-389.
  • Vazquez M, LaRussa PS, Gershon AA et al. Effectiveness over time of varicella vaccine. JAMA, 2004; 291: 851-855.
  • Kuter B, Matthews H, Shinefield H et al. Ten year follow-up of healthy children who received one or two injection of varicella vaccine. Pediatr Infect Dis J. 2004; 23: 132-137.
  • Gershon AA. Live-attenuated varicella vaccine. Infect Dis Clin North Am. 2001; 15: 65-81.
  •  Vessey SJ, Chan CY, Kuter BJ et al. Childhood vaccination against varicella: persistence of antibody, duration of protection, and vaccine efficacy. J Pediatr. 2001; 139: 297-304.
  • Zalecenia zespołu ekspertów dotyczace stosowania dwudawkowego schematu szczepień przeciwko ospie wietrznej. Medycyna Praktyczna- Suplement „Szczepienia” 2/2010, 4-11.
  • Centers for Disease Control and Prevention. Health Information for International Travel 2003-2004. Atlanta: US Department of Health and Human Services, Public Health Service, 2003.
  • WHO breastfeeding and maternal medication. Recommendations for Drugs in the Eleventh WHO Model List of Essential Drugs (http://whqlibdoc.who.int/hq/2002/55732.pdf)
  • Leddy M.A., Anderson B.L., Power M.L. i wsp.: Changes in and current status of obstetrician-gynecologists’ knowledge, attitudes, and practice regarding immunization. Obstet. Gynecol. Surv., 2009; 64: 823.
  • Marin M., Güris D., Chaves S.S. wsp.: Advisory Committee on Immunization Practices, Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Prevention of varicella: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Recomm. Rep., 2007; 56 (RR-4): 1.
  • Centers for Disease Control and Prevention. Health Information for International Travel 2003-2004. Atlanta: US Department of Health and Human Services, Public Health Service, 2003.
  • WHO breastfeeding and maternal medication. Recommendations for Drugs in the Eleventh WHO Model List of Essential Drugs.
  • Leddy M.A., Anderson B.L., Power M.L. i wsp.: Changes in and current status of obstetrician-gynecologists’ knowledge, attitudes, and practice regarding immunization. Obstet. Gynecol. Surv., 2009; 64: 823.
  • Marin M., Güris D., Chaves S.S. wsp.: Advisory Committee on Immunization Practices, Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Prevention of varicella: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Recomm. Rep., 2007; 56 (RR-4): 1.
  • Varicella and herpes zoster vaccines: WHO position paper, June 2014. Wkly Epidemiol Rec. 2014, 89:265-87.
pokaż więcej