Szczepionka przeciw grypie
Ściąga
Podsumowanie - Szczepionka przeciw grypie
O chorobie
Co to jest grypa?
Jak bardzo zaraźliwa jest grypa?
Jakie są objawy grypy?
Jak poważne mogą być objawy grypy?
Jak odróżnić objawy COVID-19, grypy i przeziębienia?
Jak wiele zachorowań na grypę występuje w Polsce?
Ile zachorowań na grypę wystąpiło w Polsce w sezonie grypowym 2022/2023?
Czy zachorowalność na grypę spadła dokładnie w momencie wybuchu pandemii koronawirusa SARS-CoV-2?
Gdzie i jak często grypa występuje na świecie?
O szczepionce
Jakie rodzaje szczepionek przeciw grypie są dostępne w Polsce?
Dlaczego warto się szczepić przeciw grypie?
Kto powinien zostać zaszczepiony przeciw grypie?
W jaki sposób podaje się szczepionki przeciw grypie?
Ile dawek szczepionki przeciw grypie podajemy dzieciom?
Jak skuteczne są szczepionki przeciw grypie?
Kto nie powinien być zaszczepiony przeciw grypie?
Jakie ryzyko jest związane ze szczepieniem przeciw grypie?
Czy szczepionka przeciw grypie może wywołać grypę?
Jaki jest stan zaszczepienia przeciw grypie w Polsce?
Kalendarz szczepień
Szczepionka przeciw grypie w Programie Szczepień Ochronnych
Jak szczepionka przeciw grypie była stosowana w przeszłości?
Szczepienia przeciw grypie w sezonie 2023/2024
Jak wygląda refundacja szczepionek przeciw grypie w sezonie 2023/2024?
Jakie szczepionki przeciw grypie są dostępne w sezonie 2023/2024?
Jaki jest skład szczepionek przeciw grypie w sezonie 2023/2024?
Jakie substancje pomocnicze wchodzą w skład dostepnych szczepionek przeciw?
Jak są prowadzone szczepienia przeciw grypie w sezonie 2023/2024?
Jaki jest najlepszy czas na szczepienie przeciw grypie: Praktyczne porady
Czy po szczepieniu można uzyskać zaświadczenie o odbytym szczepieniu?
Z jakich powodów warto zaszczepić dziecko przeciw grypie?
Czy warto przeciw grypie zaszczepić dziecko, które przechorowało grypę?
Jakie zasady należy zachować przy szczepieniu dzieci przeciw grypie?
Czy należy zachować odstęp czasu pomiędzy szczepieniem przeciw grypie i szczepieniem przeciw COVID-19?
Gdzie są realizowane szczepienia przeciw grypie?
Czy szczepionki przeciw grypie mogą być podawane pacjentom z alergią na białko jaja kurzego?
Jak ustalany jest skład szczepionki przeciw grypie sezonowej?
Jak kontrolowane są szczepionki przeciw grypie?
Kto może kwalifikować do szczepienia przeciw grypie?
Z jakiego powodu pracownicy ochrony zdrowia powinni szczepić się przeciw grypie?
Jakie czynniki będą determinowały skalę i dotkliwość nadchodzącego sezonu grypowego?
Czy szczepienie przeciw grypie lub przebycie zakażenia wirusem grypy chroni przed tą chorobą do końca życia?
Czy donosową szczepionkę przeciw grypie można podawać w domu?
Dlaczego osoby starsze w wieku 65+ potrzebują szczepień przeciw grypie?
Szczepionki w trakcie badań
Badania uniwersalnej, peptydowej szczepionki przeciw grypie
Z jakiego powodu pracownicy ochrony zdrowia powinni szczepić się przeciw grypie?
Szczepienia przeciw grypie dla pracowników ochrony zdrowia zalecane są z dwóch najważniejszych powodów:
- aby chronić siebie i swoich najbliższych i nie przenieść wirusa grypy do swojego środowiska domowego,
- aby chronić pacjenta i nie narazić go na zakażenie grypą chorując samemu.
Zalecenia szczepień przeciw grypie dotyczą wszystkich pracowników ochrony zdrowia, ale są szczególnie istotne dla osób, które kontaktują się bezpośrednio z pacjentem z grupy ryzyka, tj. małymi dziećmi czy też pacjentami z zaburzeniami odporności (czytaj więcej).
Wszyscy pracownicy ochrony zdrowia powinni w każdym sezonie zaszczepić się przeciw grypie, aby lepiej chronić siebie i pacjentów przed tą poważną infekcją wirusową. W każdym sezonie grypowym choruje wielu pracowników ochrony zdrowia. Dodatkowo u nawet 50% zdrowych młodych dorosłych, zakażenie wirusem grypy przebiega bezobjawowo lub objawy są słabo widoczne. Niektórzy z nich mogą rozsiewać wirusa przed pojawieniem się objawów. Lekarz , który nie szczepi się przeciw grypie, naraża swoich pacjentów na ryzyko zachorowania, związane z chorobą powikłania (jak niewydolność oddechowa, zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia oraz ostra niewydolność nerek), a nawet zgon. Taka postawa jest niezgodna z zasadą „Primum non nocere” („Po pierwsze: nie szkodzić”), którą powinni kierować się lekarze w postępowaniu z pacjentem. Jedynym uzasadnienie braku szczepienia mogą być jedynie przeciwwskazania medyczne do szczepień.
Korzyści płynące ze szczepień pracowników ochrony zdrowia są oczywiste. Skuteczność szczepień może sięgać nawet ponad 70-80%, w sezonie gdy szczep wirusa grypy krążący w populacji pokrywa się w dużym stopniu z wchodzącym w skład szczepionki. Szczepienia prowadzą do mniejszej liczby zachorowań na grypę wśród pracowników ochrony zdrowia i pacjentów oraz niższej absencji w pracy.
Jakie czynniki będą determinowały skalę i dotkliwość nadchodzącego sezonu grypowego?
Transmisja wirusa. Zasady dystansu społecznego mające na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2 są również skuteczne w przypadku ograniczenia rozprzestrzeniania się wirusów grypy. Eksperci uważają, że powinniśmy przygotować się na bardzo intensywny przebieg sezonu grypowego 2022/2023:
- sezon grypowy na półkuli południowej w tym roku był bardzo intensywny, co może prognozować podobny przebieg na naszej półkuli. .
- zaostrzenie zaostrzenie zasad społecznego dystansowania oraz stosowania środków ochrony osobistej miało wpływ na ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusów grypy w poprzednich sezonach. Dane z całego świat pokazują, że po odejściu od obostrzeń pandemicznych wiele zakażeń wróciło ze zdwojoną siłą. Dotyczy to m.in. wirusa grypy.
Szczepienia. Przygotowując się do jesienno-zimowego sezonu przeziębieniowego powinniśmy zaszczepić się przeciw grypie i przeciw COVID-19 (pamiętając o zalecanych dawkach przypominających). Dotyczy to szczególnie osób starszych, dorosłych z chorobami przewlekłymi (cukrzycą, chorobami płuc, niewydolnością serca i innymi) oraz pracowników ochrony zdrowia. Osoby najbardziej zagrożone hospitalizacją i zgonem z powodu grypy pokrywają się z grupami ryzyka COVID-19.
Współwystępowanie zakażeń. W sezonie jesienno-zimowym nastąpi nałożenie się sezonu infekcji wirusowych dróg oddechowych, w tym grypy z COVID-19. Biorąc pod uwagę skalę zachorowań na grypę i infekcje grypopodobne sytuacja ta będzie ogromnym wyzwaniem medycznym i organizacyjnym. Pojawi się problem mieszania się potencjalnych chorych na COVID-19 i osób z innymi wirusowymi zakażeniami układu oddechowego. We wczesnej fazie pandemii COVID-19 koinfekcja innym patogenem układu oddechowego, w tym wirusem grypy, wystąpiła u ponad 20% pacjentów z pozytywnym wynikiem SARS-CoV-2.
Z danych epidemiologicznych NIZP PZH-PIB wynika, że w sezonie 2021/2022 liczba zachorowań na grypę i zachorowania grypopodobne była wyższa w porównaniu do pandemicznego sezonu 2020/2021.
W okresie od 01.09.2021 do 30.08.2022 na grypę i zakażenia grypopodobne zachorowało 3 891 457 osób, co oznacza 74,4% więcej zachorowań niż w analogicznym sezonie roku poprzedniego, kiedy odnotowano 2 231 344 zachorowania. Z powodu grypy i jej powikłań hospitalizowano 12 699 osób, w tym głównie z objawami ze strony układu krążenia i objawami ze strony układu oddechowego. Zmarło 6 osób. Zgony dotyczyły głównie osób po 65. roku życia, które są najbardziej narażone na powikłania grypy.
Najwięcej zachorowań na grypę i zakażenia grypopodobne odnotowano u dzieci w wieku do 4 lat (25,5%).
Czy szczepienie przeciw grypie lub przebycie zakażenia wirusem grypy chroni przed tą chorobą do końca życia?
Wysoki stopień zmienności wirusów grypy sprawia, że szczepienie musi być powtarzane w każdym sezonie epidemicznym. Skład szczepionki przeciwko grypie modyfikuje się co sezon, by zapewnić ochronę przed aktualnie krążącymi szczepami wirusa grypy. Wysoki stopień zmienności wirusów grypy sprawia więc, że przebycie w przeszłości zakażenia wirusem grypy, czy też jednorazowe szczepienie przeciwko grypie nie stanowi dożywotniej ochrony człowieka przed ponownym zakażeniem. Ponadto poziom przeciwciał, wytwarzanych w odpowiedzi na kontakt z antygenami wirusa grypy, spada w czasie i może nie wystarczać do zapewnienia długotrwałej ochrony.
Czy donosową szczepionkę przeciw grypie można podawać w domu?
Nie, szczepionki przeciw grypie podawanej drogą donosową nie można podawać w domu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami zawsze w przypadku szczepienia obowiązuje kwalifikacja lekarska do szczepienia, której elementami są wywiad przed szczepieniem oraz standardowe badanie fizykalne. Lekarz musi zobaczyć pacjenta, aby go zbadać i stwierdzić, czy nie występują przeciwwskazania do podania określonego preparatu szczepionkowego, również tego podawanego donosowo lub doustnie. Lekarz odpowiada za proces kwalifikacji do szczepienia, jak i bezpieczne oraz skuteczne przeprowadzenie samego zabiegu szczepienia. Szczepienie powinno się odbyć w przystosowanym do tego celu miejscu.
Dlaczego osoby starsze w wieku 65+ potrzebują szczepień przeciw grypie?
Grypa jest wysoce zakaźną chorobą wirusową. Może powodować chorobę od łagodnej do ciężkiej, a czasami może prowadzić do śmierci.
Typowa grypa przebiega z wysoką gorączką z dreszczami, bólami mięśni, kości i stawów, bólami głowy, poczuciem osłabienia. Objawom ogólnym towarzyszą: katar, męczący kaszel i ból gardła, czasem objawy ze strony układu oddechowego- nudności, wymioty, biegunka. Nie zawsze występują wszystkie wymienione objawy. Grypa może mieć łagodny, skąpoobjawowy przebieg.
U osób starszych grypa może objawiać się inaczej niż w innych grupach wiekowych. Częściej występuje złe samopoczucie, nagłe pojawienia się wysokiej gorączki, bóle brzucha, biegunka i nudności.
Katar, ból gardła i zatkany nos są rzadszymi objawami grypy u osób starszych niż w pozostałych grupach wiekowych.
Dorośli w wieku 65 lat i starsi są bardziej narażeni na poważne powikłania grypy, zarówno ze względu na zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia chorób przewlekłych, jak i osłabienie układu odpornościowego wraz z wiekiem.
STARZEJĄCY SIĘ UKŁAD ODPORNOŚCIOWY
Immunosenescencja to biologiczny proces starzenia związany z postępującym spadkiem odporności ogólnoustrojowej. Takie stopniowe pogarszanie się stanu układu odpornościowego, spowodowane naturalnym starzeniem się, może powodować zwiększoną podatność na powszechne choroby zakaźne, w tym grypę, wśród osób starszych.
Ponadto chroniczny, postępujący wzrost stanu prozapalnego u osób starszych, przyczynia się do powstawania wszystkich chorób związanych ze starzeniem się i czyni osoby starsze bardziej podatnymi na powikłania w wyniku zakażenia grypą.
POWAŻNE POWIKŁANIA
Powikłania grypy u osób starszych mogą prowadzić do stanów zagrażających życiu. Obejmują: zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie mózgu, zapalenie mięśni, niewydolność wielonarządowa (np. niewydolność oddechowa i nerek). Infekcja dróg oddechowych może prowadzić do skrajnej reakcji zapalnej i sepsy.
Osoby starsze odpowiadają za około 70–85% zgonów z powodu grypy.
50–70% hospitalizacji z powodu grypy dotyczy osób w wieku 65 lat i starszych.
Starsi dorośli przebywają w szpitalu dłużej niż młodsi dorośli.
Dłuższy pobyt w szpitalu może mieć negatywny wpływ na jakość ich życia po wypisie.
OSOBY STARSZE Z CHOROBAMI PRZEWLEKŁYMI
Grypa jest niebezpieczna dla osób z chorobami przewlekłymi, takie jak cukrzyca oraz choroby serca i płuc.
Wielu dorosłych nie wie, że cierpi na chorobę przewlekłą, dlatego zapewnienie im szczepień pomaga warstwę ochrony dla tych potencjalnie bezbronnych osób.
Cukrzyca
Pacjenci z cukrzycą są obarczeni większym ryzykiem ciężkiego przebiegu grypy, która może stanowić przyczynę dekompensacji cukrzycy. Osoby chore na cukrzycę są narażone na większe ryzyko zgonu z powodu chorób infekcyjnych.
Przewlekłe choroby serca
Pacjenci z chorobami serca lub po udarze są obarczeni większym ryzykiem poważnych powikłań z powodu grypy, w tym zapalenia mięśnia sercowego, zapalenia tkanki mięśniowej, zawału serca i niewydolności wielonarządowej.
Przewlekłe choroby płuc
Pacjenci z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP), astmą lub innymi chorobami płuc są obarczone większym ryzykiem powikłań grypy.
KONSEKWENCJE DŁUGOTERMINOWE
Nawet po wyzdrowieniu z grypy osoby starsze mogą nigdy w pełni nie odzyskać zdrowia, zdolności i stylu życia sprzed grypy. Co więcej, nawet przez wiele miesięcy po zachorowaniu na grypę u osób starszych ryzyko wystąpienia takich problemów sercowo-naczyniowych może być nadal zwiększone jak zawał serca lub udar mózgu, ze względu na utrzymujący się stan zapalny i zwiększone ryzyko powstania zakrzepów krwi w związku z infekcjami jak grypa.
- Zasady szczepień przeciw grypie w sezonie 2022/2023
- Zasady szczepień przeciw grypie w sezonie 2023/2024
- Stan zaszczepienia przeciw grypie w UE (seniorzy)
- Główne powody dla których warto zaszczepić się przeciw grypie w czasie pandemii COVID-19
- Główne powody dla których warto zaszczepić dziecko przeciw grypie
- Dzieci są głównym rezerwuarem grypy
- Szczepionka przeciw grypie, donosowa
- Jakie są objawy przeziębienia, grypy i COVID-19?
- Szczepienie przeciw grypie nie wywołuje grypy (dorośli)
- Szczepienie przeciw grypie nie wywołuje grypy (dzieci)
- Jak się zaszczepić przeciw grypie?
- Sposoby przenoszenia wirusa grypy
- Nie jest za późno, aby w tym sezonie zaszczepić dziecko przeciw grypie
- Szczepienie przeciw grypie i szczepienie przeciw COVID-19
- Szczepionka przeciw grypie nie powoduje zachorowania na grypę
- Kiedy najlepiej zaszczepić sie przeciw grypie?
- Szczepienie przeciw grypie kobiet w ciąży
- Grypa (ściąga) (pdf)
- Grypa (ściąga) (jpg)
- Na czym polega projekt leki 75+. Ministerstwo Zdrowia.
- Grypa- informacje. Strona Ministerstwa Zdrowia.
- Rusza bezpłatna akcja szczepień przeciw grypie m.in. dla personelu medycznego, farmaceutów, nauczycieli, seniorów czy pensjonariuszy DPS.
- Brydak L. Grypa – mistrz metamorfozy. ACADEMIA, Wydanie specjalne 1/2/2016.
- Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy. Raport statystyk infekcji grypowych w sezonie 2019/20. 21.07.2020.
- European Centre for Disease Prevention and Control – strony poświęcone grypie.
- World Health Organization – strony poświęcone grypie.
- Des Roches A. i wsp. Egg-allergic patients can be safely vaccinated against influenza. J Allergy Clin Immunol. 2012 Nov;130(5):1213-1216.
- Kelso J.M., Greenhawt M.J., Li J.T. i wsp. Adverse reactions to vaccines practice parameter 2012 update. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 2012; 130 (1): 25–43 (postępowanie w niepożądanych odczynach poszczepiennych o podłożu alergicznym. Aktualne (2012) wytyczne American Academy of Allergy, Asthma and Immunology i American College of Allergy Asthma and Immunology).
- WHO. Recommended composition of influenza virus vaccines for use in the 2023-2024 northern hemisphere influenza season.