Szczepionka przeciw grypie

Czy należy zachować odstęp czasu pomiędzy szczepieniem przeciw grypie i szczepieniem przeciw COVID-19? 

Zgodnie z wytycznymi Amerykańskiej Akademii Pediatrii (American Academy of Pediatrics), Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorób (Centers for Disease Control and Prevention) oraz lokalnymi wytycznymi kilku krajów w Europie dotyczącymi podawania szczepionek przeciw grypie ze szczepionkami przeciw COVID-19, nie ma konieczności zachowania określonego odstępu czasu pomiędzy tymi szczepieniami. Dotyczy to zarówno szczepień dzieci, jak i szczepień dorosłych.

W przypadku szczepień przeciw grypie i szczepień przeciw COVID-19 eksperci wręcz zalecają ich podawanie w czasie tej samej wizyty szczepiennej.

Eksperci rekomendują jednoczesne (w czasie jednej wizyty, w dwie różne kończyny) szczepienia przeciw COVID-19 i przeciw grypie wszystkimi dostępnymi na rynku szczepionkami dla danej grupy wiekowej.

W przypadku wątpliwości (np. wystąpienia działań niepożądanych po poprzednich dawkach) należy rozważyć zachowanie bezpiecznego odstępu pomiędzy szczepieniami.

 

Gdzie są realizowane szczepienia przeciw grypie?

W sezonie 2024/2025 szczepienia przeciw grypie mogą być wykonywane w podmiotach leczniczych (szczepienia dzieci i osób dorosłych) i w ogólnodostępnych aptekach (szczepienia osób dorosłych).

Do zrealizowania szczepienia przeciw grypie (refundowanego i pełnopłatnego) wymagana jest recepta wystawiona przez osobę uprawnioną.

W czasie wizyty szczepiennej osoba upoważniona powinna odnotować wykonanie kwalifikacji do szczepienia (e-kwalifikacja) oraz podanie szczepionki w elektronicznej Karcie szczepień. 

W Polsce jest już blisko 4 tys. punktów, w których można zaszczepić się przeciw grypie, w tym niemal 1,4 tys. w aptekach.

Na stronie NFZ jest aktualizowany wykaz placówek medycznych i aptek, w których zaszczepisz się przeciwko grypie.

 

Czy szczepionki przeciw grypie mogą być podawane pacjentom z alergią na białko jaja kurzego?

Przyjęte zalecenia podają, że szczepionka przeciw grypie jest bezpieczna dla pacjentów z alergią na białko jaja kurzego.

Dostępne na rynku szczepionki przeciw grypie (inaktywowana oraz żywa donosowa) są produkowane z wykorzystaniem wirusów grypy namnażanych w zarodkach kurzych zagnieżdżonych w jajach. Stąd też w ich składzie może występować białko jaja kurzego, głównie owoalbumina. Należy podkreślić, że szczepionki przeciw grypie, dzięki nowoczesnemu procesowi ich produkcji zawierają tak niewielkie ilości białka jaja kurzego, że mogą być bezpiecznie podawane nawet osobom z alergią na białko jaja kurzego.

Podjęcie decyzji w sprawie szczepienia przeciw grypie w przypadku osób z alergią na białko jaja kurzego ułatwia schemat postępowania opracowany przez Amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień (ACIP). Szczepionkę przeciw grypie można podać dziecku lub osobie dorosłej, u których po zjedzeniu potrawy z jaj (np. jajecznicy) występuje jedynie pokrzywka. Nie ma konieczności ich obserwacji przez 30 min pod kątem występowania reakcji alergicznej.

Osoby, u których w przeszłości występowała ciężka reakcja alergiczna na białko jaja kurzego (jakikolwiek inny objaw niż pokrzywka, tj. spadek ciśnienia, niewydolność oddechowa, zawroty głowy, nudności, wymioty, którym podano epinefrynę), powinny zostać zaszczepione w warunkach ambulatoryjnych lub szpitalnych.

Uogólniona reakcja anafilaktyczna, która wystąpiła po podaniu szczepionki przeciw grypie, lub jakiejkolwiek innej szczepionki, jest przeciwwskazaniem do szczepienia.

Badania amerykańskiego Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC), gdzie szczepionki przeciw grypie podawano pacjentom z alergią na białko jaja kurzego oraz bez alergii, pokazują, że ciężkie reakcje alergiczne u osób z alergią na białko jaja kurzego po szczepieniu przeciw grypie są mało prawdopodobne. Z danych nadzoru nad niepożądanymi odczynami poszczepiennymi VAERS wynika, że reakcja anafilaktyczna występuje z częstością 1,31 na milion podanych dawek szczepionek przeciw grypie.

Wyniki badań wskazują, że pacjenci dobrze tolerują szczepionki przeciw grypie zawierające <0,7 µg owoalbuminy w dawce szczepionki. Zawartość owoalbuminy w szczepionkach dostępnych na rynku mieści się w zakresie od ≤0,05 µg do < 0,1 µg w przeliczeniu na dawkę szczepionki.

Wyniki badań potwierdzają bezpieczeństwo szczepionek przeciw grypie podawanych osobom z alergią na białko jaja kurzego.

MATERIAŁY DO POBRANIA
Ostatnia aktualizacja: 9 stycznia 2025
Materiały źródłowe
  • Komunikat Ministra Zdrowia w sprawie realizacji szczepień przeciw grypie w podmiotach leczniczych i aptekach ogólnodostępnych.
  • Podstawa prawna: Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia z dnia 17 czerwca 2024 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na 1 lipca 2024 r.
  • Rusza bezpłatna akcja szczepień przeciw grypie m.in. dla personelu medycznego, farmaceutów, nauczycieli, seniorów czy pensjonariuszy DPS.
  • Brydak L. Grypa – mistrz metamorfozy. ACADEMIA, Wydanie specjalne  1/2/2016.
  • European Centre for Disease Prevention and Control – strony poświęcone grypie.
  • World Health Organization – strony poświęcone grypie.
  • Des Roches A. i wsp. Egg-allergic patients can be safely vaccinated against influenza. J Allergy Clin Immunol. 2012 Nov;130(5):1213-1216.
  • Kelso J.M., Greenhawt M.J., Li J.T. i wsp. Adverse reactions to vaccines practice parameter 2012 update. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 2012; 130 (1): 25–43 (postępowanie w niepożądanych odczynach poszczepiennych o podłożu alergicznym. Aktualne (2012) wytyczne American Academy of Allergy, Asthma and Immunology i American College of Allergy Asthma and Immunology).
  • WHO. Recommended composition of influenza virus vaccines for use in the 2023-2024 northern hemisphere influenza season.
  • Nitsch-Osuch A., Jankowski P., Kokoszka-Paszkot J., Kuchar E., Mastalerz-Migas A., Mitkowski P., Wysocki J., Zmysłowska A., Antczak A. Towards better protection of older people against influenza and its complications. Polish recommendations for HD influenza vaccine. Family Medicine & Primary Care Review. 1/2024, vol. 26.
pokaż więcej