Czym są niepożądane odczyny poszczepienne?

W przypadku podania przez pomyłkę podwójnej dawki szczepionki należy obserwować pacjenta pod kątem wystąpienia ewentualnych niepożądanych odczynów poszczepiennych. Jeżeli wystąpią jakiekolwiek zaburzenia zdrowia lekarz powinien to zgłosić jako NOP zgodnie z wymaganą procedurą zgłoszenia wskazując dodatkowo w formularzu zgłoszenia informację, że dziecku podano nieprawidłową dawkę szczepionki.
Takie zgłoszenie należy również przekazać producentowi szczepionki, który monitoruje jej bezpieczeństwo w przypadku przedawkowania.
Informacje dotyczące bezpieczeństwa szczepionki w przypadku przedawkowania można znaleźć w Charakterystyce Produktu Leczniczego danej szczepionki w punkcie 4.9.

Baza VAERS (Vaccines Adverse Reporting System) to system dobrowolnego raportowania o niepożądanych odczynach poszczepiennych (NOP) prowadzony przez oficjalne rządowe agendy w Stanach Zjednoczonych, tj. Centrum Kontroli i Profilaktyki Zachorowań (CDC- Centers for Disease Control and Prevention) oraz Agencję Żywności i Leków (FDA- Food and Drug Administration).

Baza VAERS jest zbiorem informacji o NOP, gdzie każdy może zgłosić niepożądany odczyn poszczepienny. Do VAERS napływa rocznie około 30 000 zgłoszeń, w tym zaskakująco mało zgłoszeń bezpośrednio od osób zaszczepionych – takie zgłoszenia to zaledwie 7%. Pozostałe zgłoszenia pochodzą od firm – producentów szczepionek oraz świadczeniodawców.

Na stronie VAERS można znaleźć informacje o niepożądanych odczynach poszczepiennych, które nie zostały zweryfikowane pod względem przyczynowo-skutkowym. W bazie zebrano NOP, które wystąpiły po szczepieniu, ale nie ma pewności ani dowodów, czy mają jakikolwiek związek ze szczepieniem. Dane z bazy VAERS obejmują bardzo szeroki zakres wszelkich informacji o stanie zdrowia osób szczepionych, ale dzięki temu umożliwiają szybkie wychwycenie nowych niepokojących sygnałów dotyczących bezpieczeństwa szczepień, tj. nieoczekiwane zwiększenie liczby zdarzeń określonego typu. Zebrane informacje w bazie VAERS podlegają szczegółowej analizie dopiero w następnych etapach.

Ciekawostka:

Znany jest przykład amerykańskiej lekarki anestezjologa, która zgłosiła do VAERS informację, że po szczepieniu pacjent zamienił się w Hulka- zielonego potwora z popularnych komiksów. Prowokacja ta pokazała, że baza nie jest zbiorem zweryfikowanych informacji o niepożądanych odczynach poszczepiennych, na podstawie której można wyciągać naukowe wnioski.