Szczepionka przeciw wzw B

Należy pamiętać, że fakt wykonania nawet niewielkiego tatuażu powoduje naruszenie ciągłości skóry, co zwiększa podatność na różnego rodzaju miejscowe zakażenia i stany zapalne. Przy dużych i prawidłowo wykonanych tatuażach u wielu osób występują często objawy takie jak po urazach, np. obrzęk i bolesność oraz zwiększenie ciepłoty ciała w okolicach miejsca wykonania zabiegu, a czasem nawet objawy uogólnione w tym gorączka, dreszcze, złe samopoczucie. Z tych względów, niezależnie od faktu, że posiadanie tatuażu nie wpływa negatywnie na skuteczność szczepionki przeciw wzw B, to jednak wspomniane objawy i zwiększone ryzyko zakażenia wynikłe z naruszenia ciągłości skóry, będą najprawdopodobniej uznane przez lekarza kwalifikującego do szczepienia za przeciwwskazanie do podania drugiej dawki szczepionki w okresie do całkowitej odnowy skóry w miejscu tatuowanym. Dlatego warto, aby wykonanie tatuażu odroczyć na tydzień lub dwa po przyjęciu drugiej dawki szczepionki przeciw wzw B, choć najlepiej byłoby tatuaż wykonać dopiero po zakończeniu cyklu szczepień przeciw wzw B. Zalecane jest zasięgniecie indywidualnej opinii lekarza, który kieruje na szczepienie.

Głównym celem szczepienia przeciw wzwB jest ochrona przed rozwojem przewlekłej formy zapalenia wątroby. Konieczność szczepienia przeciw wzw B małych dzieci wynika stąd, że małe dzieci zakażone wzwB narażone są na wyższe ryzyko powikłania pod postacią raka wątrobowokomórkowego niż wtedy kiedy do zakażenia dojdzie w wieku dorosłym. Ryzyko przewlekłego zapalenia wątroby po zakażeniu w wieku noworodkowym wynosi 80-90%, w niemowlęcym 30-60%, a osoby dorosłej 5%.

Zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień Ochronnych pierwszą dawkę szczepienia przeciw wzwB należy podać dziecku w ciągu 24 godzin po urodzeniu. Szczepionki podawane w pierwszej dobie życia są bezpieczne i doskonale przebadane.

Szczepionkę przeciw wzwB podajemy noworodkom w pierwszej dobie życia aby zabezpieczyć je przed zakażeniem od matki. Nie wszystkie przyszłe matki wiedzą, że są nosicielkami wirusa wzwB i dlatego podczas porodu lub w trakcie karmienia piersią mogą przekazać wirusa dziecku. Podanie szczepionki bezpośrednio po urodzeniu znacznie to ryzyko ogranicza.

Mamy coraz lepszą sytuację epidemiologiczną wzwB. Rodzące kobiety, coraz rzadziej są nosicielkami wzwB. Kobieta w ciąży w ramach obowiązkowych badań przesiewowych ciężarnych powinna być badana na obecność antygenu HBsAg. Badanie takie jest ważne aby zidentyfikować noworodki matek zakażonych wzwB. W praktyce program ten nie zawsze jest realizowany zadowalająco i wciąż zdarzają się sytuacje, kiedy do porodu zgłaszają się matki bez aktualnych badań w kierunku HBsAg. Gdyby cały program realizowano zgodnie z zaleceniami moglibyśmy ograniczyć szczepienie przeciw wzwB jedynie do grupy dzieci urodzonych przez matki z potwierdzonym nosicielstwem wirusa wzwB.

Dzięki powszechnym szczepieniom dzieci przeciw wzwB znacząco zmniejszyła się liczba zakażeń i zachorowań na wzwB. Zapadalność na ostre wzwB zmniejszyła się z 4/100 000 w 1985 r. do 0,13/100 000 w 2016 r. Jednak wciąż nowe zachorowania jak i przewlekła postać choroby dotyczą młodych dorosłych, w tym potencjalnych matek.

Powszechne szczepienia niemowląt przeciw wzw B prowadzone są w Polsce od 1996 r., co oznacza, że pokolenie obecnych 20- latków jest już uodpornione. Zbliżamy się więc powoli do momentu kiedy będziemy mogli zrezygnować ze szczepień przeciw wzw B w pierwszej dobie życia i przesunąć je na okres niemowlęcy.

Tiomersal jest substancją konserwującą, występującą w przeszłości w składzie niektórych szczepionek, m.in. szczepionki EUVAX B przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.

Tiomersal został usunięty ze składu substancji pomocniczych szczepionki EUVAX B, co potwierdza decyzja Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 02.06.2011, zgodnie z którą, każda seria szczepionki wprowadzana na rynek po tej dacie nie zawiera już w składzie tiomersalu.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz. U. z 2023 r., poz. 2077), bezpłatne obowiązkowe szczepienia przeciw WZW typu B przysługuje:

• uczniowie szkół medycznych lub innych szkół prowadzących kształcenie związane z wykonywaniem zawodów w zakresie nauk medycznych lub nauk o zdrowiu, którzy nie byli szczepieni przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B;
• studenci uczelni prowadzących kształcenie na studiach na kierunkach związanych z kształceniem w zakresie nauk medycznych lub nauk o zdrowiu, którzy nie byli szczepieni przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B;
• osoby szczególnie narażone na zakażenie w wyniku styczności z osobą zakażoną wirusem zapalenia wątroby typu B, które nie były szczepione przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B;
• osoby zakażone wirusem zapalenia wątroby typu C;
• osoby wykonujące zawód medyczny narażone na zakażenie, które nie były szczepione przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B;
• osoby w fazie zaawansowanej choroby nerek z filtracją kłębuszkową poniżej 30 ml/min oraz osoby dializowane;
• osoby przed lub po przeszczepieniu komórek krwiotwórczych, narządów wewnętrznych, splenektomii, albo z asplenią, z zaburzeniami czynności śledziony;
• kobiety planujące ciążę, które nie były szczepione przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.