Wirusowe zapalenie wątroby typu B (wzw B) to choroba zakaźna wywołana przez wirusa HBV (Hepatitis B Virus). Zakażenie wzw B może przebiegać pod postacią ostrą lub przewlekłą. U części osób w początkowej fazie zakażenie może przebiegać bezobjawowo.
Do zakażenia może dojść podczas:
kontaktu osoby ze skaleczeniami na skórze lub błonach śluzowych z wydzielinami zakażonego człowieka (ślina, śluz, sperma),
kontaktu z zakażoną krwią,
kontaktów seksualnych z zakażoną osobą,
kontaktu ze skażonymi, niejałowymi igłami i narzędziami chirurgicznymi,
porodu dzieci przez zakażone wcześniej matki.
Po wniknięciu do organizmu HBV „włącza” swój materiał genetyczny w komórki wątrobowe gospodarza (hepatocyty). Komórki te zaczynają wytwarzać nowe cząstki HBV, powodując poważne uszkodzenie wątroby. Głównym źródłem zakażenia są osoby z przewlekłym zakażeniem HBV. Okres od zakażenia do wystąpienia objawów wynosi najczęściej 3-4 miesiące, może trwać od 6 tygodni do 6 miesięcy. Wirus HBV jest 100 krotnie bardziej zakaźny niż HIV. Jednocześnie jest bardziej odporny na czynniki środowiska i środki chemiczne.
Jakie są objawy wzw B?
Zapalenie wątroby typu B od najbardziej charakterystycznego objawu choroby nazywane jest również żółtaczką zakaźną.
U ok. 50% osób zakażonych nie występują żadne objawy, a jedynym objawem uszkodzenia komórek wątrobowych jest podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych (aminotransferazy i gammaglutamylotranspeptydazy). Objawy ostrego wzw B trudno odróżnić od zakażenia wątroby, wywołanego innym czynnikiem wirusowym. Najczęściej stwierdza się:
złe samopoczucie,
brak apetytu,
zażółcenie powłok skóry i białkówek oczu,
ciemne zabarwienie moczu,
zaburzenia ze strony układu pokarmowego.
Jak poważne mogą być objawy wzw B?
Do najczęstszych powikłań wirusowego zapalenia wątroby typu B (wzw B) należą:
zapalenie stawów,
trombocytopenia,
zespół Gianotti-Crosti,
guzkowe zapalenie tętnic,
błoniaste, kłębuszkowe zapalenie nerek.
U jednego na czterech zakażonych bezobjawowo, zakażenie HBV trwające dłużej niż 6 miesięcy, może przekształcić się w przewlekłe zapalenie wątroby, a następnie marskość wątroby i raka wątroby.
Marshall G.S. The Vaccine Handbook TM : A Practical Guide for Clinicians; 2004 by Lippincott Williams&Wilkins Philadelphia USA
Red Book: 2009 Report of the Committee in Infectious Diseases. 28th ed. Elk Grove Village USA
Centers for Disease Control and Prevention. CDC Health Information for International Travel 2010. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services, Public Health Service,2009.
van Damme P. i wsp. Hepatitis B vaccines, w: Vaccines, red. Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA Vaccines 6th ed Saunders Elsevier 2013, str. 205-234.
McMahon B.J., Dentinger C.M., Bruden D. i wsp.: Antibody levels and protection after hepatitis B vaccine: results of a 22-year follow-up study and response to a booster dose. J. Infect. Dis., 2009; 200: 1390-1396.
Polska Grupa Ekspertów HBV- Zespół ds Szczepień: Szczepienia przeciwko wirusowym zapaleniom wątroby typu A i B. Przegl Epidemiol 2012; 66, 89-91.
Hepatitis B Vaccination Recommendations for Infants, Children, and Adolescents. MMWR 2005; 54(RR-16)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 wrrześnia 2012 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem.