Po co szczepimy dorosłych?
Ściąga
Podsumowanie
Dlaczego dorośli powinni się szczepić?
Dlaczego osoby starsze powinny się szczepić?
Dlaczego osoby starsze w wieku 65+ potrzebują szczepień przeciw grypie?
Jakie szczepienia zalecane są osobom dorosłym?
Dlaczego osoby dorosłe powinny szczepić się przeciw grypie?
Dlaczego osoby dorosłe powinny szczepić się przeciw krztuścowi?
Jaką szczepionkę przeciw krztuścowi można podać osobie dorosłej i w jakim schemacie?
Gdzie można odnaleźć informacje przeciw jakim chorobom w przeszłości zostaliśmy zaszczepieni?
Jakie są przeciwwskazania do szczepień dorosłych?
Czy szczepienie przeciw grypie oraz szczepienie przeciw pneumokokom u dorosłych można zrealizować w czasie tej samej wizyty szczepiennej?
Jakie są zasady szczepień przeciw wzw B u dorosłych?
Jak podajemy szczepionkę przeciw Hib osobie dorosłej z grupy ryzyka?
Kogo dotyczy refundacja szczepionki przeciw pneumokokom u dorosłych?
E-booki
Przewodnik o szczepieniach dorosłych dla pacjenta
Jakie są zasady szczepień przeciw wzw B u dorosłych?
Schemat szczepienia podstawowego przeciw wzw B u dorosłych składa się z trzech dawek szczepionki podanych w schemacie 0-1-6 miesięcy.
U osób zdrowych nie przewiduje się szczepień przypominających. Nie ma potrzeby wykonania badania serologicznego w celu sprawdzenia stężenia przeciwciał.
- Chorych z niedoborem odporności – gdy po szczepieniach podstawowych stężenie przeciwciał anty HBs jest <10 j.m./l, zaleca się podanie kolejnych 1-3 dawek szczepionki. Jeżeli stężenie przeciwciał jest nadal <10 j.m./l, nie wykonuje się dalszych szczepień.
- Pacjentów z nowotworami w trakcie leczenia immunosupresyjnego oraz pacjentów po przeszczepieniu narządów – zaleca się utrzymanie poziomu przeciwciał ≥100 j.m./l; kontrola przeciwciał odbywa się co 6 miesięcy. Jeżeli stężenie spada poniżej <100 j.m./l należy podać podwójną dawkę szczepionki.
- Pacjentów z cukrzycą – gdy po szczepieniach podstawowych stężenie przeciwciał jest < 10 j.m./l, zaleca się rewakcynację przy użyciu 1-3 dawek szczepionki. Jeżeli nie uzyska się ochronnego stężenia przeciwciał po podaniu 1-3 dawek szczepionki, odstępuje się od dalszych szczepień.
- Osób w fazie zaawansowanej choroby nerek z filtracją kłębuszkową poniżej 30 ml/min oraz u osób dializowanych – dawki przypominające należy podawać według wskazań producenta szczepionki oraz zaleceń lekarza, jeśli stężenie przeciwciał anty HBs jest poniżej poziomu ochronnego (10 j.m./l). Zaleca się badanie poziomu przeciwciał co 6-12 miesięcy.
- W celu oceny odporności poszczepiennej u osób z grup ryzyka zakażenia WZW typu B, zaleca się określenie poziomu przeciwciał anty HBs nie wcześniej niż po 4 tygodniach od podania ostatniej dawki szczepienia podstawowego (najlepiej między 4. i 6. tygodniem). Oznaczanie poziomu przeciwciał anty HBs u osób przewlekle chorych w ramach lekarskiego badania kwalifikacyjnego do szczepienia jest nieodpłatne dla tych osób.
Jak podajemy szczepionkę przeciw Hib osobie dorosłej z grupy ryzyka?
Od 2024 roku zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych szczepionka przeciw Hib dla pacjentów z anatomiczną lub czynnościową asplenią jest obowiązkowa (bezpłatna). Szczepionka jest bezpłatna i dostępna za pośrednictwem stacji sanitarno-epidemiologicznych (tak jak w przypadku innych szczepień obowiązkowych). Szczepienie przeciw Hib w tej grupie pacjentów jest obowiązkowe i bezpłatne niezależnie od wieku pacjenta, wykonywane są zgodnie ze schematem ustalonym indywidualnie przez lekarza przeprowadzającego badanie kwalifikacyjne (wykluczenie przeciwwskazań do szczepienia).
W związku z tym, że szczepionki przeciw Hib mają rejestrację do podawania do 7 r. ż., stąd lekarze sprawujący opiekę nad pacjentami z asplenią stai przed koniecznością zastosowania tego preparatu poza wskazaniami (off-label) za zgodą pacjenta. Jest to bezpieczna opcja wybierana dlatego, że nie ma zarejestrowanych preparatów dla dorosłych. Związane jest to z tym, że zakażenia w grupach zdrowych starszych dzieci i dorosłych są nieistotne. Nie dotyczy to jednak pacjentów z dyfunkcją lub brakiem śledziony – w tej populacji szczepienie przeciwko Hib jest zalecane niezależnie od wieku.
W praktyce w Polsce szczepionek przeciw Hib nie ma w aptece, kupowane są tylko w ramach przetargu MZ do realizacji programów szczepień małych dzieci, a od tego roku również dorosłych z wymienionych grup ryzyka.
Kogo dotyczy refundacja szczepionki przeciw pneumokokom u dorosłych?
Od 1 września 2023 roku na liście leków refundowanych znalazła się 13-walentna szczepionka przeciw pneumokokom – Prevenar 13.
Szczepionka jest bezpłatna pacjentom w wieku ≥65 lat ze zwiększonym ryzykiem choroby pneumokokowej.
Refundacja jest dedykowana osobom w wieku powyżej 65 lat w następujących grupach ryzyka wystąpienia choroby pneumokokowej z:
- przewlekłą chorobą serca,
- przewlekłą chorobą wątroby,
- przewlekłą chorobą płuc,
- cukrzycą,
- implantem ślimakowym,
- wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego,
- wrodzoną lub nabytą asplenią,
- niedokrwistością sierpowatą i innymi hemoglobinopatiami,
- przewlekłą niewydolnością nerek,
- wrodzonym lub nabytym niedoborem odporności,
- uogólnioną chorobą nowotworową,
- zakażeniem wirusem HIV,
- chorobą Hodgkina,
- jatrogenną immunosupresją,
- białaczką,
- szpiczakiem mnogim,
- przeszczepem narządu litego.
Refundacja wynosi 100% (szczepionka jest bezpłatna).
Pneumokoki to bakterie, które są najczęstszą przyczyną zapalenia płuc u dorosłych. Stanowi ono ok. 50 % przyczyn hospitalizacji z powodu chorób układu oddechowego u osób dorosłych w Polsce. Pneumokokowe zapalenie płuc u starszych pacjentów oraz u osób dorosłych z chorobami przewlekłymi i zaburzeniami odporności mogą prowadzić do hospitalizacji, zaostrzenia chorób towarzyszących, a w niektórych przypadkach do śmierci.
Jak skorzystać z refundacji?
- Należy zgłosić się do lekarza, który wypisze receptę na refundowaną szczepionkę (na recepcie należy wpisać kod „S”).
- Odebrać szczepionkę w aptece (bezpłatnie).
- Umówić się na podanie szczepionki.
E-booki
Przewodnik o szczepieniach dorosłych dla pacjenta
Autorzy: dr n. med. Ilona Małecka, dr n. med. Joanna Stryczyńska-Kazubska, dr n. med. Ewa Talarek, dr hab. n. med. i n. o zdr. Tomasz Sobierajski
Redakcja merytoryczna: dr hab. n. med. Ewa Augustynowicz
E-BOOK: Przewodnik po szczepieniach dorosłych dla pracowników ochrony zdrowia (PDF)
-
Przewodnik po szczepieniach dorosłych dla pacjenta (pdf)
-
Dlaczego dorośli potrzebują szczepień?
-
Szczepienia towarzyszą nam całe życie
-
Szczepienia są nie tylko dla dzieci
-
Szczepienia zalecane 28 latka.
-
Szczepienia dorosłych. Dlaczego dorośli potrzebują szczepień? (pdf)
-
Szczepienia dorosłych. Dlaczego dorośli potrzebują szczepień? (jpg)
-
Szczepienia osób starszych. Dlaczego osoby starsze potrzebują szczepień? (pdf)
-
Szczepienia osób starszych. Dlaczego osoby starsze potrzebują szczepień? (jpg)
-
Znaczenie szczepień osób dorosłych
-
Szczepienia dorosłych są tak samo ważne jak szczepienia dzieci
-
Szczepienia dorosłych tak samo wazne jak szczepienia dzieci
-
Jakie są powody szczepień osób starszych? (jpg)
-
Jakie są powody szczepień osób starszych? (pdf)
-
Dlaczego dorośli potrzebują szczepień? (pdf)
-
Dlaczego dorośli potrzebują szczepień? (jpg)
- Mehta B. i wsp. Adult immunization. Human Vaccines and Immunotherapeutics 2014, 10, 2, 1-4.
- Stefanoff P, Paradowska-Stankiewicz IA, Lipke M, Karasek E, Rastawicki W, Zasada A, Samuels S, Czajka H, Pebody RG. Incidence of pertussis in patients of general practitioners in Poland. Epidemiol Infect. 2013 Jul 22:1-10.
