Czy można szczepić kobiety w ciąży?
Gdzie można zrealizować szczepienia, które są zalecane kobiecie w ciąży?
Szczepienie kobiety ciężarnej powinno być wykonane w poradni POZ, dysponującej gabinetem szczepień, na zlecenie lekarza rodzinnego, po przeprowadzonym przez niego badaniu kwalifikacyjnym.
Szczepienia przeciw COVID-19 realizowane są w dedykowanych tym szczepieniom punktach. W przypadku ciąży fizjologicznej kwalifikacja pozostaje całkowicie w gestii lekarza POZ. W ciąży zagrożonej/powikłanej lub innej sytuacji budzącej wątpliwości lekarza rodzinnego, może być konieczna konsultacja ginekologa położnika w celu wykluczenia przeciwwskazań (brak lub istnienie przeciwwskazań w takim przypadku powinno zostać udokumentowane wydanym zaświadczeniem).
W sytuacji odmowy realizacji szczepienia kobiety w ciąży przez lekarza rodzinnego powinno się taką sytuację wyjaśnić z kierownikiem poradni.
Ginekolog prowadzący ciążę zaleca szczepienie kobiecie w ciąży.
Kwalifikację do szczepienia mogą przeprowadzić osoby reprezentujące zawodu uprawnione do kwalifikacji do szczepień zalecanych osób dorosłych.
Szczepienie może wykonać osoba reprezentująca zawód uprawniony do wykonywania szczepień zalecanych osób dorosłych.
Szczepienie przeciw COVID-19 można zrealizować w punktach realizujących szczepienia przeciw COVID-19.
Szczepienie przeciw grypie można zrealizować w POZ lub aptece.
Szczepienie przeciw krztuścowi i przeciw RSV można zrealizować w POZ.
Szczepienie kobiety w ciąży w POZ
- Szczepionka przeciw grypie (preparat Influvac Tetra lub Vaxigrip Tetra) jest bezpłatna w ramach refundacji (potrzebna recepta od lekarza).
- Szczepionka przeciw krztuścowi (preparat Adacel lub Boostrix) jest bezpłatna (od 15.10.2024).
- Szczepionka przeciw RSV (preparat Abrysvo) jest odpłatna.
- Badanie kwalifikacyjne i usługa wykonania szczepienia są bezpłatne.
Szczepienie kobiety w ciąży w aptece, która realizuje szczepienia
- Szczepionka przeciw grypie (preparat Influvac Tetra lub Vaxigrip Tetra) jest bezpłatna w ramach refundacji (potrzebna recepta od lekarza); farmaceuta może wypisać receptę na pełnopłatną szczepionkę.
- Badanie kwalifikacyjne i usługa wykonania szczepienia są płatne zgodnie z cennikiem w aptece.
Zgodnie z Ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi obowiązek informowania o szczepieniach zalecanych spoczywa na lekarzu sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną. W przypadku kobiety ciężarnej opiekę taką sprawuje zarówno lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), jak i ginekolog położnik. Lekarze tych specjalności powinni na równi posiadać wiedzę, które szczepienia (i dlaczego) są zalecane kobietom ciężarnym. Zatem informację o tym, jakie szczepienie jest potrzebne i kiedy je wykonać, kobieta ciężarna może (i powinna) uzyskać od lekarza POZ i ginekologa położnika.
Szczepienie przeciw grypie, szczepienie przeciw krztuścowi oraz szczepienie przeciw RSV to zalecane szczepienia w okresie ciąży.
W danym sezonie infekcyjnym, zalecane może być również szczepienie przeciw COVID-19 szczepionką dostosowaną do aktualnie krążącego wariantu SARS-CoV-2.
Czy w czasie karmienia piersią można podawać szczepionki?
W czasie karmienia piersią można podawać szczepionki zalecane osobom dorosłym.
Karmienie piersią nie jest przeciwwskazaniem do podania dostępnych i stosowanych szczepionek dla dorosłych.
Czy kobietom w ciąży przysługują bezpłatne szczepionki?
Kobieta w ciąży może zaszczepić się bezpłatnie (w ramach 100% refundacji) przeciw grypie (dotyczy to preparatu InfluvacTetra oraz Vaxigrip Tetra).
Szczepienie przeciw grypie można podać w każdym trymestrze ciąży.
Aby się zaszczepić należy:
- zgłosić się do swojego lekarza POZ po receptę na szczepionkę (z zaświadczeniem potwierdzającym ciążę lub kartą ciąży),
- zgłosić się po szczepionkę w aptece,
- zapisać się na szczepienie w POZ lub aptece.
Szczepionka przeciw krztuścowi jest odpłatna. Na rynku dostępne są dwa preparaty Tdap przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi z obniżoną zawartością antygenów krztuśca i błonicy (Adacel lub Boostrix).W przypadku braku dostępności na rynku preparatu typu Tdap można podać preparat Tdap-polio. Szczepionkę podajemy w III trymestrze, optymalnie w między 27 a 36 tygodniem ciąży.
Szczepionka przeciw syncytialnemu wirusowi oddechowemu (RSV) jest odpłatna.Dostępny jest preparat o nazwie Abrysvo. Szczepienie zaleca się między 24 a 36 tygodniem ciąży (optymalnie między 32 a 36 tygodniem ciąży). Zapewnia to ochronę przed RSV u niemowląt od urodzenia do 6 miesiąca życia.
Kobieta w ciąży może się bezpłatnie zaszczepić przeciw COVID-19. Szczepienie można zrealizować w każdym okresie ciąży. Największą wiedzę mamy na temat badań bezpieczeństwa i skuteczności szczepionek mRNA (Comirnaty i Moderna) podawanych w okresie ciąży.
Jak i kiedy mówić o szczepieniach kobiet w ciąży?
O szczepieniach kobiet w ciąży rozmawiają dr Ilona Małecka oraz prof. Tomasz Sobierajski (podkast).
-
Historia szczepień kobiet w ciąży(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie - Szczepienia kobiet w ciąży przeciw grypie. Infografika(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Szczepienia kobiet w ciąży przeciw krztuścowi. Infografika (pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Szczepienie przeciw krztuścowi w okresie ciąży(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Szczepienie przeciw krztuścowi w okresie ciąży(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Szczepienia przeciw COVID-19(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Szczepienia w czasie karmienia piersią (pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Szczepienie kobiety w ciąży przeciw grypie(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Szczepienie kobiety w ciąży przeciw krztuścowi (pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Szczepienie kobiety w ciąży przeciw RSV(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Kalendarz szczepień kobiety przed ciążą i w ciąży (jpg)(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Szczepienie kobiet w ciąży przeciw COVID-19. Bezpieczeństwo.(pdf) Plik otwiera się w nowej karcie
- Antczak A., Kuchar E., Nitch-Osuch A., Sieroszewski P., Wielgoś M., Zimmer M. Stanowisko ekspertów OPZG i PTGiP dotyczące szczepienia przeciw grypie kobiet w ciąży.
- Hisano M, Yamaguchi K. Usefulness of influenza vaccination during pregnancy to mothers and young infants. Expert Review of Vaccines 2012;11:903-5.
- Verweij M, Lambach P, Ortiz JR, i in. Maternal immunization: ethical issues. Lancet Infectious Diseases 2016; DOI: 1016/S1473-3099(16)30349-8.
- Fiore AE, Bridges CB, Katz JM, i in. Inactivated influenza vaccines, W: Plotkin S, Orenstein WA, Offit PA red. Vaccines Wyd 6. Elsevier Saunders 2013:257-93.
- Edwards KM, Decker MD. Pertussis vaccines, W: Plotkin S, Orenstein WA, Offit PA red. Vaccines Wyd 6. Elsevier Saunders 2013:447-92.
- Dodds L, McNeil SA, Fell DB, i in. Impact of influenza exposure on rates of hospital admissions and physician visits because of respiratory illness among pregnant women CMAJ 2007;176:463-8.
- Pierce M, Kurinczuk JJ, Spark P, i in. Perinatal outcomes after maternal 2009/H1N1 infection: national cohort study BMJ 2011;342:d3214.
- Steinhoff MC, Omer SB, Roy E, i in. Neonatal outcomes after influenza immunization during pregnancy: a randomized controlled trial. CMAJ 2012;184:645-53.
- Mosby LG, Rasmussen SA, Jamieson DJ. 2009 pandemic influenza A (H1N1) in pregnancy: a systematic review of the literature. Am J Obstet Gynecol 2011;205:10-8
- Mertz D, Kim TH, Johnstone J, i in. Populations at risk for severe or complicated influenza illness: systematic review and metaanalysis. Br Med J 2013;347:f5061.
- Jamieson DJ, Honein MA, Rasmussen SA, i in. H1N1 2009 influenza virus infection during pregnancy in the USA. Lancet 2009;374:451-8.
- ANZIC Influenza Investigators, Webb SA, Pettilä V, Seppelt I, i in. Critical care services and 2009 H1N1 influenza in Australia and New Zealand. N Engl J Med 2009; 361:1925-34.
- Siston AM, Rasmussen SA, Honein MA, i in. Pandemic 2009 influenza A(H1N1) virus illness among pregnant women in the United States. JAMA 2010;303:1517-25.
- Eick AA, Uyeki TM, Klimov A, i in. Maternal influenza vaccination and effect on influenza virus infection in young infants. Arch Pediatr Adolesc Med 2011;165:104- 11.
- Zaman K, Roy E, Arifeen SE, i in Effectiveness of maternal influenza immunization in mothers and infants. N Engl J Med 2008; 359:1555-64.
- Shakib JH, Korgenski K, Presson AP, i in. Influenza in Infants Born to Women Vaccinated During Pregnancy. Pediatrics 2016;137:6.
- Thompson MG, Sokolow LZ, Almendares O, i in. Effectiveness of nonadjuvanted monovalent influenza A(H1N1)pdm09 vaccines for preventing reverse transcription polymerase chain reaction-confirmed pandemic influenza hospitalizations: case-control study of children and adults at 10 US influenza surveillance network sites. Clin Infect Dis 2013;57:1587-92.
- Puleston R, Bugg G, Hoschler K, i in. Multi-centre observational study of transplacental transmission of influenza antibodies following vaccination with AS03(A)-adjuvanted H1N1 2009 vaccine. PLoS One 2013;8:e47448.
- Poehling KA, Vannoy L, Light LS, i in. Assessment of parental report for 2009-2010 seasonal and monovalent H1N1 influenza vaccines among children in the emergency department or hospital. Acad Pediatr 2012;12:36-42.
- Fell DB, Sprague AE, Liu N, i in. H1N1 influenza vaccination during pregnancy and fetal and neonatal outcomes. Am J Public Health. 2012;102:e33-40.
- Håberg SE, Trogstad L, Gunnes N, i in. Risk of fetal death after pandemic influenza virus infection or vaccination. N Engl J Med 2013;24:368:333-40.
- World Health Organization: Influenza vaccines: WHO position paper. Wkly Epidemiol Rec 2005;80:277–88.
- World Health Organization. Vaccines against influenza WHO position paper- November 2012.
- Safety of immunization during pregnancy. A review of the evidence. Global Advisory Committee on Vaccine Safety. WHO, 2014.
- Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 4 stycznia 2017 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2017 (Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia Warszawa, dnia 5 stycznia 2017 r., poz. 1).
- Moro PL, Broder K, Zheteyeva Y. i in. Adverse events in pregnant women following administration of trivalent inactivated influenza vaccine and live attenuated influenza vaccine in the Vaccine Adverse Event Reporting System, 1990-2009. Am J Obstet Gynecol 2011;204:146.
- Sheffield JS, Greer LG, Rogers VL, i in. Effect of influenza vaccination in the first trimester of pregnancy. Obstet Gynecol 2012;120:532-7.
- Heikkinen T, Young J, van Beek E, i in. Safety of MF59-adjuvanted A/H1N1 influenza vaccine in pregnancy: a comparative cohort study. Am J Obstet Gyneco. 2012; 207:177.e1-8.
- Launay O, Krivine A, Charlier C, i in. Low rate of pandemic A/H1N1 2009 influenza infection and lack of severe complication of vaccination in pregnant women: a prospective cohort study. PLoS One. 2012;7(12):e52303.
- Pasternak B, Svanström H, Mølgaard-Nielsen D, i in. Vaccination against pandemic A/H1N1 2009 influenza in pregnancy and risk of fetal death: cohort study in Denmark. BMJ 2012;344:e2794.
- Sammon CJ, Snowball J, McGrogan A, i in. Evaluating the hazard of foetal death following H1N1 influenza vaccination; a population based cohort study in the UK GPRD. PLoS One. 2012 Dec 20;7(12):e51734.
- Källén B, Olausson PO. Vaccination against H1N1 influenza with Pandemrix during pregnancy and delivery outcome: a Swedish register study. 2012; 119:1583-90.
- Naleway AL,Kurosky S, Henninger ML, i in. Vaccinations Given During Pregnancy, 2002–2009: A Descriptive Study. Am J Prev Med 2014;46:150-7.
- Eppesa C, Wua A, Youb W, i in. Barriers to influenza vaccination among pregnant women. Vaccine 2013; 31:2874-8.
- Kennedy ED, Ahluwalia IB, Ding H, i in. Monitoring seasonal influenza vaccination coverage among pregnant women in the United States. Am J Obstet Gynecol. 2012; 207:S9-16.
- Ding H, Santibanez TA, Jamieson DJ, i in. Influenza vaccination coverage among pregnant women-National 2009 H1N1 Flu Survey (NHFS) Am J Obstet Gynecol 2011; 204(6S1);96-106.
- Laenen J, Roelants M, Devlieger R, i in. Influenza and pertussis vaccination coverage in pregnant women. Vaccine 2015; 27;33:2125-31.
- Amirthalingam G, Andrews N, Campbell H, i in. Effectiveness of maternal pertussis vaccination in England: an observational study. Lancet 2014,384,1521-28.
- Elliott E, McIntyre P, Ridley G. i in. National study of infants hospitalized with pertussis in the acellular vaccine era. Pediatr Infect Dis J 2004;23:246-52.
- Halperin BA, Morris A, Mackinnon-Cameron D, i in. Kinetics of the antibody response to tetanus-diphtheria-acellular pertussis vaccine in women of childbearing age and postpartum women. Clin Infect Dis. 2011;53:885-92.
- Gall SA, Myers J, Pichichero M. Maternal immunization with tetanus-diphtheria-pertussis vaccine: effect on maternal and neonatal serum antibody levels. Am J Obstet Gynecol. 2011;204:334.e1-5.
- Zheteyeva YA, Moro PL, Tepper NK, i in. Adverse event reports after tetanus toxoid, reduced diphtheria toxoid, and acellular pertussis vaccines in pregnant women. Am J Obstet Gynecol 2012;207(59)e1-7.
- van Rie A, Wendelboe AM, Englund JA. Role of maternal pertussis antibodies in infants. Pediatr Infect Dis J 2005;24:S62–5.
- Healy CM, Rench MA, Baker CJ. Importance of timing of maternal Tdap immunization and protection of young infants. Clin Infect Dis 2013;56:539-44.
- Shakib JH, Korgenski K, Sheng X, i in. Tetanus, Diphteria, Acellular pertussis vaccaine during pregnancy: pregnancy and infant health outcomes. J Pediatr 2013; 163:1422-6.
- Amirthalingam G, Gupta S, Campbell H. Pertussis immunization and control in England and Wales, 1957 to 2012: a historical review. Euro Surveill. 2013;18:1-9.
- Kharbanda EO, Vazquez-Benitez G, Lipkind HS, i in. Maternal Tdap vaccination: coverage and acute safety outcomes in the vaccine safety datalink, 2007-2013. Vaccine 2016;34:968-73.
- Winter K., Cherry JD, Harrman K. Effectiveness of prenatal Tdap vaccination on pertussis severity in infants. Clin Infect Dis 2016 Sep 13. pii: ciw633.
- Centers for Disease Control and Prevention (CDC): Updated recommendations for use of tetanus toxoid, reduced diphtheria toxoid and acellular pertussis vaccine (Tdap) in pregnant women and persons who have or anticipate having close contact with an infant aged <12 months – Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP), 2011. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2011;60:1424-6.
- Sukumaran L, McCarthy NL, Kharbanda EO, i in. Association of Tdap vaccination with acute events and adverse birth outcomes among pregnant women with prior tetanus-containing immunizations JAMA 2015;314:1581-7.
- Donegan K, King B, Bryan P. Safety of pertussis vaccination in pregnant women in UK: observational study. BMJ. 2014;349:g4219:1-6.
- Donaldson B, Jain P, Holder BS, i in. What determines uptake of pertussis vaccine in pregnancy? A cross sectional survey in an ethnically diverse population of pregnant women in London. Vaccine 2015;33:5822-8.
