Szczepionka przeciw śwince

Kto i kiedy powinien zostać zaszczepiony przeciw śwince?

Szczepionka przeciw śwince podawana jest jako szczepionka MMR przeciw odrze, śwince i różyczce. Podawana jest podskórnie lub domięśniowo. Może być podawana razem z innymi szczepionkami np. ze szczepionką przeciw ospie wietrznej (w osobne miejsca).

Szczepienia obowiązkowe (bezpłatne):
Dzieci

Według Programu Szczepień Ochronnych każde dziecko powinno zostać zaszczepione szczepionką MMR w 13-15 miesiącu życia oraz dawką uzupełniającą w 6 roku życia, w celu uzyskania długotrwałej odporności.

Od 1 stycznia 2019 roku drugą dawkę MMR należy podać w 6. roku życia dzieciom, które:

  • urodziły się w 2014 r.,
  • są w 6. roku życia, ale w dniu kwalifikacji do szczepienia nie ukończyły jeszcze 6. roku życia (większość dzieci urodzonych w 2013 r.),
  • dla dzieci starszych w 7., 8. i 9. roku życia, PSO na 2019 rok nie przewiduje szczepień wyrównawczych (podanie drugiej dawki szczepionki będzie sukcesywnie wyrównywane poprzez szczepienie w 10 roku życia).

Szczepienia zalecane (odpłatne):
Dorośli

Szczepienie szczepionką MMR jest zalecane:
• dorosłym, którzy nie byli szczepieni przeciw śwince w dzieciństwie,
• osobom, które w przeszłości otrzymały tylko jedną dawkę szczepionki,
• jedną dawkę należy podać w wyznaczonym dniu, po przynajmniej 4 tygodniach zaleca się podanie 2-giej dawki szczepionki.

Kto nie powinien zostać zaszczepiony przeciw śwince?

Przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw śwince są:

  • ciężka reakcja alergiczna (anafilaktyczna) po poprzedniej dawce szczepionki,
  • uczulenie na żelatynę,
  • uczulenie na neomycynę,
  • stwierdzenie reakcji nadwrażliwości po wcześniejszym szczepieniu,
  • ciąża (kobiety powinny unikać zajścia w ciążę przez 1 miesiąc po szczepieniu),
  • ostre zakażenia przebiegające z wysoką gorączką oraz czynna, nieleczona gruźlica,
  • choroby hematologiczne (białaczki, chłoniaki),
  • niedobory odporności w następstwie choroby lub leczenia,
  • leczenie wysokimi dawkami kortykosteroidów,
  • transfuzja krwi, osocza lub preparatów ludzkich immunoglobulin (szczepionka powinna być podana w określonym odstępie czasu, uzależnionym od powodu, dla którego preparaty zastosowano (od 3 do 11 miesięcy).

Jakie jest ryzyko związane ze szczepieniem przeciw śwince?

Jednoznaczne określenie występowania niepożądanych odczynów poszczepiennych po podaniu szczepionki przeciw śwince jest utrudnione ze względu na fakt, że szczepionkę tą stosuje się jako skojarzoną przeciw odrze, śwince i różyczce tzw. MMR.

Szczepionki przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR) są bezpieczne.

Po ich podaniu mogą wystąpić odczyny poszczepienne o charakterze:

  • miejscowym (charakteryzują się łagodnym przebiegiem, utrzymują się 1-2 dni),
    – zaczerwienienie, ból, obrzęk w miejscu podania szczepionki,
    – krótkotrwałe uczucie palenia i/lub kłucia w miejscu podania szczepionki.
    Należy pamiętać, że część z tych objawów jest wynikiem prawidłowego procesu uodporniania.
  • ogólnym
    – stan podgorączkowy lub niewysoka gorączka (5-10% dzieci), która pojawia się zazwyczaj
    w 6-12 dniu po szczepieniu i utrzymuje około 2 dni,
    – nietypowy płacz,
    – wysypka na skórze (5% dzieci), która pojawia się zazwyczaj w 6-12 dniu po szczepieniu i utrzymuje około 2 dni,
    – łagodne powiększenie węzłów chłonnych (częściej u dzieci),
    – obrzęk ślinianki przyusznej który pojawia się rzadko po 10-14 dniach od szczepienia,
    – bóle stawów (0,5%, szczególnie u młodych osób i kobiet),
    – zapalenie stawów (10% szczepionych kobiet), które pojawia się między 7 a 21 dniem po
    szczepieniu. Należy pamiętać, że po szczepieniu dolegliwości ze strony stawów są dużo
    łagodniejsze niż po naturalnym zakażeniu.
  • bardzo rzadko mogą występować ciężkie niepożądane odczyny poszczepienne
    – reakcje alergiczne (1 przypadek na około 200 000 – 1 000 000 dawek),
    – drgawki (1 przypadek na 3 000 – 4 000 dawek), zwykle po podaniu pierwszej dawki;
    drgawki ustępują bez trwałych następstw w rozwoju dziecka,
    – krwotoczne plamki na skórze (wybroczyny), pojawiają się do 2 miesięcy po szczepieniu
    zwykle po 2 -3 tygodniach ustępują bez śladu.
    – łagodne zapalenie mózgu (1 przypadek na 1 800 000 dawek), ustępuje, nie pozostawia
    następstw.
Ostatnia aktualizacja: 20 marca 2024
Materiały źródłowe
  • American Academy of Pediatric. ed. Pickering L.K. Red Book, Report of the Committee on Infectious Diseases, 27th ed. ELK Grove Village IL. American Academy of Pediatrics. 2006: 464-468.
  • Centers for Disease Control. Measles, Mumps, and Rubella – Vaccine Use and Strategies for Elimination of Measles, Rubella, and Congenital Rubella Syndrome and Control of Mumps: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR z maja 1998 /   47(RR-8); str. 1-57.
  • Livingston K. A. i wsp. Mumps vaccine effectiveness and risk factors for disease in households during an outbreak in New York City. Vaccine, 2014; 32: 369–374.
  • Orlíková H. i wsp. Protective effect of vaccination against mumps complications, Czech Republic, 2007–2012. BMC Public Health, 2016; 16: 293.
  • Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A. (red). Wakcynologia wyd. II,  α-medica Press, Bielsko-Biała 2007, 448-451.
  • Rubin S.A. Mumps vaccines. w: Plotkin’s Vaccines, red. PLotkin S.A., Orenstein W.A., Offit P.A., Edwards K.M. wyd. 7. 2017, str. 663-688.
  • Stanowisko WHO dot. szczepionek przeciwko śwince w języku angielskim i francuskim. Weekly Epidemiological Record, Nr 7, 2007, 82, str.: 49–60.
  • Wysocki J. Jak długo utrzymuje się ochrona po szczepieniu MMR? Medycyna Praktyczna Szczepienia. 28.05.2018.
pokaż więcej