Czy można szczepić osoby z obniżoną odpornością?
Podsumowanie
Niedobory odporności mogą być wrodzone lub nabyte. Wrodzone niedobory odporności spowodowane są zaburzeniami składników układu odpornościowego, np. przeciwciał lub innych substancji związanych z odpornością na zakażenie. Mogą się ujawniać w pierwszych miesiącach po urodzeniu. Nabyte zaburzenia odporności mogą być wynikiem trwających lub przebytych, ciężkich zakażeń wirusowych, bakteryjnych lub chorób układowych, a także działaniem czynników zewnętrznych, np. niedożywienia.
Pamiętaj, że:
- opracowano coraz więcej możliwości szczepień u chorych z zaburzeniami układu odpornościowego,
- wiele stanów związanych z zaburzeniami odporności powoduje jedynie okresowe przeciwwskazania do szczepień,
- zawsze należy pamiętać o szczepieniach zdrowych osób przebywających w bliskim kontakcie z chorą osobą (strategia kokonu).
Wskazania do szczepień osób z obniżoną odpornością powinny być rozważane indywidualnie w odniesieniu do konkretnej szczepionki, natomiast zakres szczepień powinien zależeć od rodzaju choroby, typu, czasu leczenia immunosupresyjnego, czasu trwania radioterapii. Osobom z obniżoną odpornością nie należy podawać szczepionek żywych (np. szczepionki MMR przeciw odrze, śwince i różyczce, lub szczepionki przeciw ospie wietrznej). Szczepienia u osób z niedoborami odporności są zazwyczaj dobrze tolerowane i nie należy się spodziewać innych niż w ogólnej populacji niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Szczepienia osób z zaburzeniami odporności prowadzi się według specjalnych schematów dawkowania, które mogą odbiegać od schematów zarejestrowanych dla ogólnej populacji (np. wymagania większej liczby dawek niż osoby zdrowe). Niektóre preparaty stosuje się w trybie off label (poza rejestracją dla wieku). Z tego względu szczepienia powinny odbywać się pod kontrolą specjalisty poradni szczepień lub immunologicznej, który ma doświadczenie w prowadzeniu immunizacji w tej szczególnej grupie pacjentów.
- LaRussa P. i wsp. Varicella vaccine for immunocompromised children: result of collaborative studies in the United States and Canada. J. Infect. Dis. 1996 Nov; 174 Suppl 3: S320-3.
- Working Party of the British Committee for Standards In Hematology Clinical Haematology Task Force; „Guidelines for the prevention and treatment of infection in patients with an absent or dysfunctional spleen”, BMJ 1996; 312:430-434.
- Davies J.M., Barnes R, Milligan D, “The prevention and treatment of infection in patients with an absent or dysfunctional spleen”, Clin Med 2002; 2: 440-443.
- “Guidelines for Preventing Opportunistic Infections Among HematopoieticStem Cell Transplant Recipients”, MMWR 2000;49(RR-10):1-128.
- Piekarska A. i wsp. Vaccination of hematopoietic cell transplantation adult recipients- guidelines of Infectious Disease Working Group PALG. Acta Haematologica Polonica 2017, 48, 1-9.
- Joint Statement about COVID-19 Vaccination in Organ Transplant Candidates and Recipients. 8 11.29.2021. American Society of Transplantation.
- General Principles of COVID-19 Vaccines for Immunocompromised Patients (Version 5.0; last updated August 18, 2021).