Szczepionka przeciw wzw A
O szczepionce
Jakie rodzaje szczepionek przeciw wzw A są dostępne w Polsce?
Szczepionki przeciw wzw A zawierają inaktywowany wirus HAV.
Szczepionki przeciw wzw A dzieli się na:
- monowalentne (wymagają podania 2-ch dawek w optymalnym odstępie 6-12 miesięcy, jednak zgodnie z informacją w Charakterystyce Produktu Leczniczego druga dawka szczepionki Avaxim może być podana do 36 miesięcy po pierwszym szczepieniu, a druga dawka szczepionki Havrix Adult może być podana do 5 lat od podania pierwszej dawki). Szczepionki różnych producentów mogą być stosowane zamiennie.
- skojarzone uodparniające przeciw wzw A i wzw B w jednym wkłuciu (wymagają podania 3-ch dawek w odstępie 0-1-6 miesięcy). W sytuacji kiedy wymagane jest podanie dawki przypominającej zamiast szczepionki skojarzonej można zastosować szczepionkę monowalentną.
Skuteczność szczepionki przeciw wzw A mierzona poziomem przeciwciał oceniana jest na ok. 95% po podaniu 1 dawki szczepionki oraz 98-99% po podaniu dwóch dawek szczepionki.
Dlaczego warto szczepić się przeciw wzw A?
Szczepienie przeciw wzw A jest najlepszym sposobem zapobiegania zachorowaniom. Skuteczność szczepienia przeciw wzw A, po podaniu 2-ch zalecanych dawek, oceniana jest na poziomie 98%, utrzymuje się nie krócej niż 15 lat. Nawet zachowanie podstawowych zasad higieny nie zagwarantuje pełnej ochrony przed zachorowaniem. W przypadku wystąpienia objawy wzw A utrzymują się od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy.
Kto i kiedy powinien zostać zaszczepiony przeciw wzw A?
Szczepienia przeciw wzw A są przeznaczone do stosowania wszystkim osobom nieszczepionym od 1 r.ż.
Szczepienia przeciw wzw A są zalecane szczególnie:
- dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży, które nie chorowały na wzw A,
- pracownikom ochrony zdrowia, żłobków, przedszkoli, pracującym w wojsku,
- osobom planującym podróże do krajów rozwijających się i innych o wysokiej zapadalności na wzw A (turystom, wojskowym na misjach itp.),
- osobom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, obsłudze urządzeń kanalizacyjnych i innych mających kontakt z zanieczyszczeniami i odpadami komunalnymi,
- pacjentom z przewlekłymi chorobami wątroby zwłaszcza zakażonych wirusem wzw typu B i C,
- osobom z otoczenia chorych na wzw A,
- zakażonym HIV,
- osobom uzależnionym od narkotyków,
- mężczyznom mającym seks z mężczyznami,
- osobom chorym na hemofilię.
W przypadku planowanej podróży szczepionkę optymalnie należy podać przynajmniej 2 tyg. przed wyjazdem, ponieważ przeciwciała wykrywane są 12-15 dni po podaniu pierwszej dawki szczepionki.
Znane są wyniki badań, które wskazują, że zasadne jest szczepienie nawet bezpośrednio przed wyjazdem w podróż, ponieważ odporność pojawia się już po kilku–kilkunastu dniach po podaniu pojedynczej dawki szczepionki przeciw wzw A , jeszcze przed uzyskaniem dodatnich wyników poziomu przeciwciał.
- World Health Organization. WHO position paper on hepatitis A vaccines – June 2012. Weekly Epidemiological Record. 2012;28-29(87):261–276.
- Bakker M. i wsp. Immunogenicity, effectiveness and safety of combined hepatitis A and B vaccine: a sytematic literature review. Expert Review of Vaccines, 2016, 15, 829-51.
- Averhoff F.M., Khudyakov Y., Nelson N.P. Hepatitis A vaccine. w: Plotkin’s Vaccines. red. Plotkin S., Orenstein W., Offit P., Edwards M. wyd. VII. 2018.
- Raczniak G.A. i wsp. Duration of protection against hepatitis A for the current two-dose vaccine compared to a three-dose vaccine schedule in children. Vaccine, 2013, 31, 2152-5.
- Bakker M. i wsp. Immunogenicity, effectiveness and safety of combined hepatitis A and B vaccine: a sytematic literature review. Expert Review of vaccines, 2016, 15, 829-51.
- Polański P., Kucharczyk B., Kondej B., Cielebąk E., Kucharczyk A., Sadkowska-Todys M. Hepatitis in Poland in 2017- epidemic increase cases. Przegl Epidemiol 2019;73(4): 487-497.