Szczepionka przeciw Hib
O chorobie
Czym jest zakażenie Hib?
Szczepy Haemophilus influenzae typ b (Hib), obok pneumokoków i meningokoków, należą do bakterii najczęściej wywołujących ciężkie zakażenia bakteryjne u dzieci do 5 roku życia.
Najczęstszym źródłem zakażeń Hib jest bezpośredni kontakt z nosicielem lub chorą osobą. Dziecko zakażone zachoruje, jeśli bakterie, które trafiły na śluzówki jego nosa i gardła, przedostaną się do krwi. Objawy choroby występują u dzieci wrażliwych na zakażenie. U starszych dzieci i dorosłych zakażenie przebiega zazwyczaj bezobjawowo.
Okres wylęgania jest prawdopodobnie krótki, od 2 do 4 dni.
Do czynników predysponujących do zakażenia Hib zalicza się:
- wiek (im młodsze dziecko, tym większe prawdopodobieństwo zakażenia)
- pobyt w zatłoczonych miejscach, tj.: żłobek, przedszkole
- posiadanie rodzeństwa w podobnym wieku
- poziom społeczno-ekonomiczny
- niedobory odporności
- wirusowe zakażenie dróg oddechowych.
Jakie są objawy zakażenia Hib?
Zakażenie Hib może przebiegać pod postacią:
- zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (50-64 %), charakteryzującego się: silnym bólem głowy, bolesnością i sztywnością karku, nadwrażliwością na światło (światłowstręt), przeczulicą (dziecko odczuwa normalny dotyk albo zmianę temperatury jako ból), drgawkami oraz nagłymi skurczami mięśni, a u niemowląt także uwypukleniem i tętnieniem ciemiączka,
- zapalenia nagłośni (7-12 %), czyli nasilonej duszności wdechowej, trudnościami w połykaniu, ślinotokiem, „kluskowatą mową”, wysoką gorączką,
- sepsy (6-26 %), która rozwijają się gwałtownie (w ciągu kilku godzin) z gorączką, bólem głowy, wymiotami lub wysypką krwotoczną. Czasami chorobę poprzedzają objawy przeziębienia. Niepokojące są: wymioty, przyśpieszony oddech, uogólniona bladość skóry w połączeniu z oziębieniem dłoni i stóp dziecka (są znacznie zimniejsze od tułowia) oraz skargi dziecka na bóle mięśni (kończyn) lub brzucha,
- zapalenia płuc (8-22 %),
- zapalenia szpiku kostnego, zapalenia stawów, ropowicy tkanki podskórnej (rzadko).
Jak poważne mogą być objawy zakażenia Hib?
Wszystkie postacie zakażenia Hib charakteryzują się podstępnym początkiem i gwałtownym przebiegiem.
Zdecydowana większość (95%) zakażeń inwazyjnych wywołanych szczepami Hib występuje u dzieci poniżej 5 roku życia. Wśród dzieci do 2 roku życia jedno na pięć może mieć ciężkie powikłania (uszkodzenie słuchu, upośledzenie rozwoju ruchowego, padaczka, ubytkowe objawy neurologiczne). Jedno na dwadzieścia dzieci <2 lat zakażonych Hib może umrzeć.
Zakażenia przebiegające z objawami zapalenia nagłośni dotyczą najczęściej dzieci w wieku 3-4 lat. Nierozpoznane i niewłaściwie leczone zapalenie nagłośni może doprowadzić w ciągu kilku godzin do śmierci spowodowanej uduszeniem. Dochodzi bowiem do obrzęku nagłośni i całkowitego zablokowania dróg oddechowych.
Po zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych często występują powikłania, tj.: głuchota, padaczka, zaburzenia chodu, obniżenie sprawności intelektualnej.
- Geme III. J.W.St : Haemophilus Influenzae w Long S.S Principles and Practice of Pediatric Infectious Diseases . Churchil Livingstone, Elsevier, 2008; 892-897.
- Committee on Infectious Diseases American Academy of Pediatrics. Pickering l.K. i wsp. Hemophilus infuenzae. rozdział w: Reed Book, Elk Grove Village 2009; 314-320.
- Nanduri S.A. i wsp. Haemophilus influenzae vaccines. rozdział w: Plotkin’s Vaccines, Plotkin S., Orenstein W., Offit P., Edwards K.M. wyd. 7, 2018, str. 301-318.
- ECDC, Haemophilus influenzae- Annual Epidemiological Report for 2016, 10 Aug. 2018.
- Haemophilus influenzae type b (Hib) vaccination WHO position paper: July 2013- Recomendations. Meeting Report. Vaccine 2013, 31, 6168- 6169.
- Skoczyńska A, Gołębiewska A, Wróbel-Pawelczyk I, Kiedrowska M, Ronkiewicz P, Kuch A, Hryniewicz W. Zakażenia inwazyjne Haemophilus influenzae w Polsce w latach 1997- 2020 (dane KOROUN), 2021.
- Wahl B. i wsp. Burden of Streptococcus pneumoniae and Haemophilus influenzae type b disease in children in the era of conjugate vaccines: global, regional, and national estimates for 2000-15. Lancet Glob Health 2018 Jul;6(7):e744-e757.