Szczepionka przeciw wzw A

Podsumowanie - Szczepionka przeciw wzw A

O chorobie

Wirusowe zapalenie wątroby typu A potocznie nazywane „żółtaczką pokarmową” jest chorobą o ostrym przebiegu, szczególnie ciężkim u osób dorosłych. U dzieci choroba przebiega bezobjawowo lub bardzo łagodnie. Do objawów tej choroby należą objawy grypopodobne (w pierwszym okresie) oraz objawy ze strony układu pokarmowego, np. odbijanie, zgaga, nudności, wzdęcia, uczucie wczesnej sytości, ciemny mocz, jak również żółtaczka (czyli zażółcenie skóry, białkówki oczu czy błon śluzowych). Choroba ma z reguły nagły początek i ciężki przebieg, wymagający hospitalizacji. Choroba szerzy się głównie przez brudne ręce oraz drogą kontaktów seksualnych. Do zakażenia może dojść podczas: spożycia zakażonej żywności lub wody, umycia rąk w skażonej wodzie. Okres od zakażenia się do wystąpienia pierwszych objawów może wynosić od 15 do 50 dni (średnio 30 dni). Osoba chora wydala duże ilości wirusa wraz z kałem nawet przez kilka tygodni, przy czym wydalanie wirusa może zacząć się od 2 do 3 tygodni przed wystąpieniem żółtaczki, a zatem w czasie gdy osoba ta wydaje się jeszcze zdrowa.

 

Pamiętaj, że:

  • najbardziej narażone są osoby mające kontakt z nieczystościami (pracownicy oczyszczalni ścieków) oraz osoby wyjeżdżające do krajów rozwijających się,
  • wystarczą dwie dawki szczepionki aby uodpornić się na całe życie,
  • szczepionkę można zastosować również po kontakcie z osobą chorą.

W 2017 r. w Polsce znacznie wzrosła liczba zachorowań na wzw A. Na świecie zakażenia wzw A najczęściej występują na terenach o złym stanie sanitarnym, wśród osób nieprzestrzegających higieny. W ostatnim okresie w Europie opisywane są zachorowania o charakterze ognisk wzw A, w obrębie których odnotowywane są również zachorowania mężczyzn mających kontakty seksualne z mężczyznami (MSM).

O szczepionce

Szczepionki przeciw wzw A zawierają inaktywowanego wirusa wzw A. Występują w postaci szczepionek pojedynczych lub skojarzonych – w jednym wkłuciu przeciw wzw A i wzw B.  Szczepienia przeciw wzw A są zalecane szczególnie osobom wyjeżdżającym do krajów endemicznego występowania choroby, pracownikom ochrony zdrowia, żłobków, przedszkoli, pracującym w wojsku, pracownikom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, pracownikom oczyszczalni ścieków, obsługi urządzeń kanalizacyjnych i innych mających kontakt z nieczystościami, dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży, które nie chorowały na wzw A, pacjentom z przewlekłymi chorobami wątroby, zakażonym HIV, mężczyznom utrzymującym stosunki z mężczyznami.

Szczepionki przeciw wzw A należą do szczepionek bezpiecznych, mogą powodować reakcje miejscowe, w tym ból i podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia oraz ból głowy. Skuteczność szczepienia przeciw wzw A  oceniana jest na poziomie 98-99%. Odporność po szczepieniu jest długotrwała, prawdopodobnie utrzymuje się całe życie.

Ostatnia aktualizacja: 28 listopada 2024
Materiały źródłowe
  • World Health Organization. WHO position paper on hepatitis A vaccines – June 2012. Weekly Epidemiological Record.  2012;28-29(87):261–276.
  • Bakker M. i wsp. Immunogenicity, effectiveness and safety of combined hepatitis A and B vaccine: a sytematic literature review.  Expert Review of Vaccines, 2016, 15, 829-51.
  • Averhoff F.M., Khudyakov Y., Nelson N.P. Hepatitis A vaccine. w: Plotkin’s Vaccines. red. Plotkin S., Orenstein W., Offit P., Edwards M. wyd. VII. 2018.
  • Raczniak G.A. i wsp. Duration of protection against hepatitis A for the current two-dose vaccine compared to a three-dose vaccine schedule in children. Vaccine, 2013, 31, 2152-5.
  • Bakker M. i wsp. Immunogenicity, effectiveness and safety of combined hepatitis A and B vaccine: a sytematic literature review.  Expert Review of vaccines, 2016, 15, 829-51.
  • Polański P., Kucharczyk B., Kondej B., Cielebąk E., Kucharczyk A., Sadkowska-Todys M. Hepatitis in Poland in 2017- epidemic increase cases. Przegl Epidemiol 2019;73(4): 487-497.
pokaż więcej
Słowniczek
pokaż więcej
Znalazłeś niezrozumiany termin?
Zaproponuj hasło do słownika.