Dlaczego należy szczepić wcześniaki?
Podsumowanie
Dlaczego powinniśmy szczepić wcześniaki?
Jakie szczepienia podajemy dzieciom przedwcześnie urodzonym oraz z małą masą urodzeniową?
Jakie bezpłatne lub refundowane szczepionki przysługują wcześniakom?
Jak należy interpretować zapis w Programie Szczepień Ochronnych dotyczący wieku dziecka urodzonego przedwcześnie?
Jak powinny przebiegać szczepienia wcześniaków przeciw wzwB?
Kiedy i gdzie można szczepić wcześniaki przeciw rotawirusom?
Jakie są ogólne zasady realizacji szczepień wcześniaków?
Jak powinny przebiegać szczepienia wcześniaków przeciw wzwB?
Wcześniaki należą do pacjentów szczególnie narażonych na zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B, ponieważ już od urodzenia częściej niż pozostałe dzieci poddawane są wielu procedurom medycznym. Dlatego też zgodnie z aktualnym Programem Szczepień Ochronnych (PSO) dzieciom z masą urodzeniową mniejszą niż 2000 g w ramach szczepień obowiązkowych (bezpłatnych) należy podać łącznie 4 dawki szczepionki w schemacie czasowym 0, 1, 2 i 12 miesięcy, w tym pierwszą dawkę najlepiej podać w 1-szej dobie życia.
Niska masa ciała nie jest u wcześniaków przeciwwskazaniem do rozpoczęcia szczepienia przeciw wzwB.
Kiedy i gdzie można szczepić wcześniaki przeciw rotawirusom?
Wcześniaki potrzebują ochrony przed zakażeniami rotawirusami, ponieważ są obarczone wyższym ryzykiem hospitalizacji z powodu biegunki rotawirusowej w 1 roku życia a ryzyko jest większe im mniejsza masa urodzeniowa wcześniaka. Poza tym są częściej hospitalizowane z rożnych powodów związanych z wcześniactwem, a to sprzyja narażeniu na zakażenie rotawirusami.
Polskie Towarzystwo Wakcynologii zaleca szczepienie przeciwko rotawirusom wszystkich wcześniaków w optymalnym wieku kalendarzowym, nawet jeśli w tym okresie nadal przebywają one na oddziale szpitalnym, a nie występują bezwzględne przeciwwskazania do podania szczepionki. Do szczepienia wcześniaków można zastosować dowolny z dwóch dostępnych w Polsce preparatów (Rotarix, Rotateq). Zalecenia oparto na analizie dostępnych danych z badań przedrejestracyjnych szczepionek przeciw rotawirusom, porejestracyjnych badań obserwacyjnych i badań efektów programów powszechnych szczepień niemowląt, a także badań wirusologicznych dotyczących wydalania szczepów szczepionkowych w stolcu po szczepieniu oraz ryzyka transmisji zakażenia na osoby z kontaktu (zwłaszcza w warunkach oddziału neonatologii). Eksperci wskazują, że rozpoczynanie szczepienia wcześniaków w zalecanym, optymalnym wieku jeszcze na oddziale szpitalnym jest najkorzystniejszą opcją. Szczegółowe zalecenia opublikowano w Medycynie Praktycznej. Szczepienia. 2019, 2(30), 25-32.
Jakie są ogólne zasady realizacji szczepień wcześniaków?
- Szczepienia należy rozpoczynać w tym samym wieku, co u dzieci urodzonych o czasie.
- Wcześniaki mogą ciężko przechodzić choroby, którym zapobiegamy poprzez szczepienia, co wiąże się nieprawidłowo funkcjonującym układem odporności.
- Opierając się na przeprowadzonych badaniach szczepienia w grupie wcześniaków są bezpieczne i dobrze tolerowane – nie wykazano różnic w liczbach niepożądanych zdarzeń w grupie wcześniaków i w grupie urodzonych o czasie tak po podaniu szczepionek żywych (atenuowanych) jak i szczepionek inaktywowanych (zabitych).
- Niewykonywanie szczepień jest uzasadnione tylko w przypadku niestabilnego stanu zdrowia dziecka.
- Jeżeli w trakcie hospitalizacji wcześniak osiąga wiek wymagany podczas pierwszych szczepień przewidzianych w Programie Szczepień Ochronnych ( z masą ciała < 2000g) powinien mieć podane pierwsze dawki szczepionek przy monitorowaniu przez okres dwóch dni
po szczepieniu stanu klinicznego celem obserwacji ewentualnych zaburzeń ze strony układu krążenia i układu oddechowego (bezdechy, bradykardia, spadek saturacji).
- Gagneur A., Pinquier D., Quach C.: Immunization of Preterm Infants; Human Vaccines & Immunotherapies 2015, 11: 2556-2563
- American Academy of Pediatrics. Red Book 2015, Elk Grove 30th Edition 2015
- Polska Grupa Ekspertów: Szczepienia dzieci przedwcześnie urodzonych oraz z małą urodzeniową masa ciała. Ped. Pol., 2011; 86(5): 506-516.
- Stanowisko Polskiego Towarzystwa Wakcynologii dotyczące szczepienia wcześniaków przeciwko pneumokokom zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na 2018 rok. J. Mrukowicz, J. Wysocki, J. Kazubska, H. Czajka, E. Augustynowicz, E. Kuchar, I.Małecka, L. Szenborn, E.Talarek. MP-Szczepienia 2/2018, www.ptwakc.org.pl