Szczepionka przeciw żółtej gorączce

Szczepionkę przeciw żółtej gorączce opracował w 1937 r. amerykański lekarz Max Theiler, specjalista w zakresie chorób tropikalnych, bakteriolog i epidemiolog pochodzący z Afryki Południowej. Max Theiler udowodnił, że żółta febra jest wywoływana przez wirusa. Razem z zespołem opracował żywa szczepionkę, która zawiera atenuowanego (osłabionego) wirusa szczepionkowego o nazwie 17D hodowanego w zarodkach kurzych.
Opracowana przez niego szczepionka uratowała życie milionom żołnierzy walczącym w tropikach podczas drugiej wojny światowej. Za odkrycia dotyczące żółtej febry i opracowanie skutecznej szczepionki został uhonorowany Nagrodą Nobla w roku 1951.

Szczepionka przeciw żółtej gorączce to szczepionka podawana osobom planującym podróż do kraju endemicznego występowania choroby.

Szczepionka dostępna jest w punktach realizujących zalecane szczepienia ochronne podróżujących.

Wykaz punktów, w których można wykonać szczepienia przeciw żółtej gorączce przed wyjazdem za granicę dostępna jest na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego.

Wykaz punktów szczepień gdzie można zaszczepić się przeciw żółtej gorączce w woj. pomorskim. 

Podanie pojedynczej dawki szczepionki prowadzi do wytworzenia długotrwałej odporności u ponad 95% zaszczepionych.
W  przypadku braku dokumentacji o wykonanym szczepieniu w przeszłości można sprawdzić poziom przeciwciał ochronnych. Poziom ochronny przeciwciał po szczepieniu przeciw żółtej gorączce wynosi 0,7 IU/ml

Kraje, gdzie występuje ryzyko zachorowania na żółtą gorączkę i przy wjeździe wymagane są dowody szczepień przeciw żółtej gorączce są wymienione na stronie WHO (aktualna lista krajów). W czasie podróży do wielu krajów należy również brać pod uwagę sytuację, kiedy szczepienie przeciwko żółtej gorączce nie jest obowiązkowe u podróżnych przylatujących do danego kraju bezpośrednio z Europy, jednak jest ono wymagane od wszystkich osób ≥1. roku życia, przybywających do tego kraju z terenów zagrożonych transmisją żółtej gorączki.

Szczegółowe informacje o szczepieniach obowiązkowych do poszczególnych krajów i regionów, z uwzględnieniem aktualnej sytuacji epidemiologicznej są publikowane i uaktualniane na stronach internetowych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz amerykańskiego Ośrodka Kontroli i Prewencji Chorób (CDC).

Szczepienie przeciw żółtej gorączce (żółtej febrze) nie jest obowiązkowe dla osób udających się do Tanzanii, w tym na wyspę Zanzibar, która należy do Tanzanii. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy podróżny przybywa z kraju, gdzie występuje żółta gorączka lub w trakcie lotu ma międzylądowanie w takim kraju (trwające >12 h). Szczepienie nie jest także rutynowo zalecane w przypadku podróży do Tanzanii ze względu na niskie ryzyko narażenia i zachorowania. Zatem nie ma potrzeby szczepienia przeciw żółtej gorączce przed podróżą.

Szczepionka przeciw żółtej gorączce zalecana jest podróżującym do krajów gdzie występuje transmisja wirusa żółtej gorączki. Można ją podawać wszystkim podróżującym w wieku ≥ 9 mies. Dzieciom w wieku 6-9 mies. szczepionkę można  podawać jedynie w wyjątkowych sytuacjach, w przypadku szczególnie dużego ryzyka zachorowania. Szczepionki nie można podawać dzieciom poniżej 6 miesięcy ze względu na ryzyko choroby neurotropowej, którą w rzadkich przypadkach może wywołać szczepienie.

Schemat szczepienia obejmuje podanie 1 dawki szczepionki przynajmniej 10 dni przed przyjazdem do obszaru endemicznego występowania żółtej gorączki.

W przypadku zgubienia książeczki potwierdzającej szczepienie przeciw żółtej gorączce istnieją trzy rozwiązania:

1/ Badanie przeciwciał przeciw wirusowi żółtej gorączki w klasie IgG można wykonać w wybranych laboratoriach diagnostycznych, ale nie ma pewności, że są to przeciwciała neutralizujące, które świadczą o uodpornieniu. Pozostaje również pytanie, czy wynik badania serologicznego będzie honorowany przy wjeździe do określonego kraju, gdzie takie szczepienie jest wymagane. Najlepiej zadać takie pytanie w ambasadzie, uzyskana tam odpowiedź ma szansę być wiążąca.

2/ W placówce gdzie odbyło się szczepienie powinna być nadal przechowywana dokumentacja. Można tam uzyskać potwierdzenie szczepienia w postaci duplikatu „żółtej książeczki”.

3/ Trzecią ewentualnością jest poddanie się ponownemu szczepieniu przeciw żółtej gorączce. Nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia, zważywszy że do niedawna szczepienie to było ważne jedynie przez 10 lat i obowiązywały dawki przypominające.