
Półpasiec
Podsumowanie - Szczepionka przeciw półpaścowi
O chorobie
Co to jest półpasiec?
Jakie są objawy półpaśca?
Jak poważne mogą być objawy półpaśca?
Jak wiele zachorowań na półpasiec występuje w Polsce?
Gdzie i jak często półpasiec występuje na świecie?
O szczepionce
Jaka szczepionka przeciw półpaścowi jest dostępna w Polsce?
Kto i kiedy powinien zostać zaszczepiony przeciw półpaścowi?
Jaka jest skuteczność szczepionki przeciw półpaścowi?
Jaka jest skuteczność szczepionki przeciw półpaścowi u dorosłych w grupach ryzyka?
Jakie ryzyko jest związane ze szczepieniem przeciw półpaścowi?
Jakie szczepionki przeciw półpaścowi są zarejestrowane w Polsce?
Czytaj więcej
Jak długo utrzymuje się ochrona po szczepieniu przeciw półpaścowi?
Jak finansowane są szczepionki przeciw półpaścowi?
Co należy zrobić aby zaszczepić się przeciw półpaścowi?
O szczepionce
Jaka szczepionka przeciw półpaścowi jest dostępna w Polsce?
W Polsce dostępna jest szczepionka przeciw półpaścowi o nazwie Shingrix.
Szczepionka Shingrix należy do szczepionek inaktywowanych, rekombinowanych. Zawiera białko (glikoproteinę E) wirusa ospy wietrznej i półpaśca uzyskane metodą rekombinacji.
Skład szczepionki:
- Antygen, który pobudza organizm do wytworzenia przeciwciał; zastosowano białko (glikoproteinę E) wirusa ospy wietrznej i półpaśca wytwarzane w komórkach jajnika chomika chińskiego (CHO) metodą rekombinacji DNA.
- Adiuwant czyli substancja wzmacniająca odpowiedź odpornościową na szczepionkę; zastosowano adiuwant AS01B, który zawiera ekstrakt roślinny Quillaja saponaria oraz monofosforylolipid A (MPL) uzyskiwany z Salmonella minnesota.
Kto i kiedy powinien zostać zaszczepiony przeciw półpaścowi?
Szczepionka przeciw półpaścowi jest wskazana do profilaktyki półpaśca oraz neuralgii półpaścowej (długotrwałego bólu nerwu występującego po przebytym półpaścu) u osób w wieku 50 lat i starszych oraz dorosłych o zwiększonym ryzyku zachorowania na półpasiec.
Cykl szczepienia składa się z 2 dawek podawanych we wstrzyknięciu, w odstępie 2 miesięcy. W razie potrzeby drugą dawkę można podać później, najlepiej w ciągu 6 miesięcy po pierwszej dawce.
Szczepionka zapobiega półpaścowi u osób, które miały kontakt z wirusem wywołującym ospę wietrzną.
Szczepionka przeciw półpaścowi nie jest wskazana do stosowania w celu zapobiegania ospie wietrznej.
Jaka jest skuteczność szczepionki przeciw półpaścowi?
Szczepionka przeciw półpaścowi z wysoką skutecznością zapobiega półpaścowi i neuralgii półpaścowej u osób powyżej 50 lat.
Ochrona utrzymuje się do 10 lat po szczepieniu.
Skuteczność przeciw półpaścowi:
– powyżej 90% we wszystkich grupach ≥50 lat,
Skuteczność przeciw neuralgii popółpaścowej
– 91,2% u osób w wieku ≥50 lat
– 88,8% u osób w wieku ≥70 lat.
Skala występowania półpaśca wskazuje na potrzebę ochrony przeciw półpaścowi ludzi starszych, którzy przechorowali ospę wietrzną w dzieciństwie.
Jaka jest skuteczność szczepionki przeciw półpaścowi u dorosłych w grupach ryzyka?
Skuteczność szczepionki przeciw półpaścowi u dorosłych pacjentów z zaburzeniami odporności jest następująca:
pacjenci po autologicznym przeszczepie hematopoetycznych komórek macierzystych:
- skuteczność szczepionki w zapobieganiu półpaśca wśród uczestników badania, którzy ukończyli 2-dawkowy schemat szczepienia, oszacowano na 68,2%,
- skuteczność szczepionki wobec neuralgii popółpaścowej, oszacowano na 89%,
- najczęstsze działania niepożądane: zmęczenie, bóle mięśni, ból w miejscu wstrzyknięcia.
Źródło: Bastidas A. i wsp. Effect of Recombinant Zoster Vaccine on Incidence of Herpes Zoster After Autologous Stem Cell Transplantation: A Randomized Clinical Trial. JAMA 2019; 322(2):123-133.
pacjenci z hematologicznymi nowotworami złośliwymi:
- skuteczność szczepionki oszacowano na 87,2%,
- najczęstsze działania niepożądane – ogólne (zmęczenie, dolegliwości żołądkowo-jelitowe, ból głowy, bóle mięśni, dreszcze i gorączka) oraz miejscowe (ból w miejscu podania, zaczerwienienie, obrzęk),
- częstość ciężkich działań niepożądanych była porównywalna w grupie poddanej interwencji i w grupie placebo.
Źródło: Dagnew A.F. i wsp. Immunogenicity and safety of the adjuvanted recombinant zoster vaccine in adults with haematological malignancies: a phase 3, randomised, clinical trial and post-hoc efficacy analysis. Lancet Infect Dis. 2019;19(9):988-1000.
pacjenci z guzami litymi:
- wykazano istnienie odpowiedzi immunologicznej (humoralnej i komórkowej) po szczepieniu przeciw półpaścowi; wskaźniki odpowiedzi immunologicznej były wyższe w grupie pacjentów zaszczepionych przed chemioterapią w porównaniu z grupą placebo oraz grupą pacjentów zaszczepionych w trakcie chemioterapii.
- ne zidentyfikowano obaw związanych z bezpieczeństwem.
Źródło: Vink P. i wsp. Immunogenicity and safety of the adjuvanted recombinant zoster vaccine in patients with solid tumors, vaccinated before or during chemotherapy: A randomized trial. Cancer. 2019 Apr 15;125(8):1301-1312.
pacjenci po przeszczepie nerki:
- Szczepionka Shingrix była immunogenna u pacjentów po przeszczepie nerki.
- Nie pojawiły się żadne obawy dotyczące bezpieczeństwa.
Źródło: Vink P. i wsp. Immunogenicity and safety of the adjuvanted recombinant zoster vaccine in patients with solid tumors, vaccinated before or during chemotherapy: A randomized trial. Cancer. 2019 Apr 15;125(8):1301-1312.
pacjenci zakażeni wirusem HIV:
- odpowiedzi immunologiczne (humoralna i komórkowa) uzyskiwane u dorosłych pacjentów zakażonych HIV były porównywalne do odpowiedzi uzyskiwanych u osób zdrowych w wieku 50+,
- najczęstsze działania niepożądane: zmęczenie, bóle mięśni, ból w miejscu wstrzyknięcia,
- szczepionka była dobrze tolerowana w grupie pacjentów zakażonych HIV.
Źródło: Berkowitz E.M. i wsp. Safety and immunogenicity of an adjuvanted herpes zoster subunit candidate vaccine in HIV-infected adults: a phase 1/2a randomized, placebo-controlled study. J. Infect. Dis. 2015, 211:1279–1287.
Jakie ryzyko jest związane ze szczepieniem przeciw półpaścowi?
Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi były: ból w miejscu wstrzyknięcia, bóle mięśni, zmęczenie i ból głowy. Większość reakcji, zarówno miejscowych, jak i ogólnoustrojowych, miała nasilenie łagodne do umiarkowanego i krótkotrwały charakter (1–3 dni).
- Shingrix. EMA. 25 January 2018 .
- Shingrix. EMA.
- Bhavsar A. i wsp. Increased risk of herpes zoster in adults ≥50 Years Old Diagnosed with COVID-19 in the United States.
- Chen S.Y. i wsp. Incidence of herpes zoster in patients with altered immune function. Infection 2014, 42, 325-34.
- Cunningham A.L. i wsp. Efficacy of the Herpes Zoster Subunit Vaccine in Adults 70 Years of Age or Older. N Engl J Med 2016;75:1019‒1024.
- Gagliardi A.M. i wsp. Vaccines for preventing herpes zoster in older adults. Cochrane Database Syst. Rev., 2016; 3: CD008 858.
- Lal H. i wsp. Efficacy of an Adjuvanted Herpes Zoster Subunit Vaccine in Older Adults. N Engl J Med 2015;372:2087.
- Strezova A. i wsp. Long-term Protection Against Herpes Zoster by the Adjuvanted Recombinant Zoster Vaccine: Interim Efficacy, Immunogenicity, and Safety Results up to 10 Years After Initial Vaccination. Open Forum Infectious Diseases, Volume 9, Issue 10, October 2022, ofac485.