Półpasiec

O szczepionce

Jaka szczepionka przeciw półpaścowi jest dostępna w Polsce?

W Polsce dostępna jest szczepionka przeciw półpaścowi o nazwie Shingrix.

Szczepionka Shingrix należy do szczepionek inaktywowanych, rekombinowanych. Zawiera białko (glikoproteinę E) wirusa ospy wietrznej i półpaśca uzyskane metodą rekombinacji.

 Skład szczepionki:

  • Antygen, który pobudza organizm do wytworzenia przeciwciał; zastosowano białko (glikoproteinę E) wirusa ospy wietrznej i półpaśca wytwarzane w komórkach jajnika chomika chińskiego (CHO) metodą rekombinacji DNA.
  • Adiuwant czyli substancja wzmacniająca odpowiedź odpornościową na szczepionkę; zastosowano adiuwant AS01B, który zawiera ekstrakt roślinny Quillaja saponaria oraz monofosforylolipid A (MPL) uzyskiwany z Salmonella minnesota.

Kto i kiedy powinien zostać zaszczepiony przeciw półpaścowi?

Szczepionka przeciw półpaścowi jest wskazana do profilaktyki półpaśca oraz neuralgii półpaścowej (długotrwałego bólu nerwu występującego po przebytym półpaścu) u osób w wieku 50 lat i starszych oraz dorosłych o zwiększonym ryzyku zachorowania na półpasiec.

Cykl szczepienia składa się z 2 dawek podawanych we wstrzyknięciu, w odstępie 2 miesięcy. W razie potrzeby drugą dawkę można podać później, najlepiej w ciągu 6 miesięcy po pierwszej dawce.

Szczepionka zapobiega półpaścowi u osób, które miały kontakt z wirusem wywołującym ospę wietrzną.

Szczepionka przeciw półpaścowi nie jest wskazana do stosowania w celu zapobiegania ospie wietrznej.

Jaka jest skuteczność szczepionki przeciw półpaścowi?

Szczepionka przeciw półpaścowi z wysoką skutecznością zapobiega półpaścowi i neuralgii półpaścowej u osób powyżej 50 lat.

Ochrona utrzymuje się do 10 lat po szczepieniu.

Skuteczność przeciw półpaścowi:

– powyżej 90% we wszystkich grupach ≥50 lat,

Skuteczność przeciw neuralgii popółpaścowej

– 91,2% u osób w wieku ≥50 lat

– 88,8% u osób w wieku ≥70 lat.

Skala występowania półpaśca wskazuje na potrzebę ochrony przeciw półpaścowi ludzi starszych, którzy przechorowali ospę wietrzną w dzieciństwie.

Jaka jest skuteczność szczepionki przeciw półpaścowi u dorosłych w grupach ryzyka?

Skuteczność szczepionki przeciw półpaścowi u dorosłych pacjentów z zaburzeniami odporności jest następująca:

pacjenci po autologicznym przeszczepie hematopoetycznych komórek macierzystych:

  • skuteczność szczepionki w zapobieganiu półpaśca wśród uczestników badania, którzy ukończyli 2-dawkowy schemat szczepienia, oszacowano na 68,2%,
  • skuteczność szczepionki wobec neuralgii popółpaścowej, oszacowano na 89%,
  • najczęstsze działania niepożądane: zmęczenie, bóle mięśni, ból w miejscu wstrzyknięcia.

Źródło: Bastidas A. i wsp. Effect of Recombinant Zoster Vaccine on Incidence of Herpes Zoster After Autologous Stem Cell Transplantation: A Randomized Clinical Trial. JAMA 2019; 322(2):123-133.

pacjenci z hematologicznymi nowotworami złośliwymi:

  • skuteczność szczepionki oszacowano na 87,2%,
  • najczęstsze działania niepożądane – ogólne (zmęczenie, dolegliwości żołądkowo-jelitowe, ból głowy, bóle mięśni, dreszcze i gorączka) oraz miejscowe (ból w miejscu podania, zaczerwienienie, obrzęk),
  • częstość ciężkich działań niepożądanych była porównywalna w grupie poddanej interwencji i w  grupie placebo.

Źródło: Dagnew A.F. i wsp. Immunogenicity and safety of the adjuvanted recombinant zoster vaccine in adults with haematological malignancies: a phase 3, randomised, clinical trial and post-hoc efficacy analysis. Lancet Infect Dis. 2019;19(9):988-1000.

pacjenci z guzami litymi:

  • wykazano istnienie odpowiedzi immunologicznej (humoralnej i komórkowej) po szczepieniu przeciw półpaścowi; wskaźniki odpowiedzi immunologicznej były wyższe w grupie pacjentów zaszczepionych przed chemioterapią w porównaniu z grupą placebo oraz grupą pacjentów zaszczepionych w trakcie chemioterapii.
  • ne zidentyfikowano obaw związanych z bezpieczeństwem.

Źródło: Vink P. i wsp. Immunogenicity and safety of the adjuvanted recombinant zoster vaccine in patients with solid tumors, vaccinated before or during chemotherapy: A randomized trial. Cancer. 2019 Apr 15;125(8):1301-1312.

 pacjenci po przeszczepie nerki:

  • Szczepionka Shingrix była immunogenna u pacjentów po przeszczepie nerki.
  • Nie pojawiły się żadne obawy dotyczące bezpieczeństwa.

Źródło: Vink P. i wsp. Immunogenicity and safety of the adjuvanted recombinant zoster vaccine in patients with solid tumors, vaccinated before or during chemotherapy: A randomized trial. Cancer. 2019 Apr 15;125(8):1301-1312.

pacjenci zakażeni wirusem HIV:

  • odpowiedzi immunologiczne (humoralna i komórkowa) uzyskiwane u dorosłych pacjentów zakażonych HIV były porównywalne do odpowiedzi uzyskiwanych u osób zdrowych w wieku 50+,
  • najczęstsze działania niepożądane: zmęczenie, bóle mięśni, ból w miejscu wstrzyknięcia,
  • szczepionka była dobrze tolerowana w grupie pacjentów zakażonych HIV.

Źródło: Berkowitz E.M. i wsp.  Safety and immunogenicity of an adjuvanted herpes zoster subunit candidate vaccine in HIV-infected adults: a phase 1/2a randomized, placebo-controlled study. J. Infect. Dis. 2015, 211:1279–1287.

Jakie ryzyko jest związane ze szczepieniem przeciw półpaścowi?

Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi były: ból w miejscu wstrzyknięcia, bóle mięśni, zmęczenie i ból głowy. Większość reakcji, zarówno miejscowych, jak i ogólnoustrojowych, miała nasilenie łagodne do umiarkowanego i krótkotrwały charakter (1–3 dni).

Ostatnia aktualizacja: 27 marca 2023
Materiały źródłowe
  • Shingrix. EMA. 25 January 2018 .
  • Shingrix. EMA.
  • Bhavsar A. i wsp. Increased risk of herpes zoster in adults ≥50 Years Old Diagnosed with COVID-19 in the United States.
  • Chen S.Y. i wsp. Incidence of herpes zoster in patients with altered immune function. Infection 2014, 42, 325-34.
  • Cunningham A.L. i wsp. Efficacy of the Herpes Zoster Subunit Vaccine in Adults 70 Years of Age or Older. N Engl J Med 2016;75:1019‒1024.
  • Gagliardi A.M. i wsp. Vaccines for preventing herpes zoster in older adults. Cochrane Database Syst. Rev., 2016; 3: CD008 858.
  • Lal H. i wsp. Efficacy of an Adjuvanted Herpes Zoster Subunit Vaccine in Older Adults. N Engl J Med 2015;372:2087.
  • Strezova A. i wsp. Long-term Protection Against Herpes Zoster by the Adjuvanted Recombinant Zoster Vaccine: Interim Efficacy, Immunogenicity, and Safety Results up to 10 Years After Initial Vaccination. Open Forum Infectious Diseases, Volume 9, Issue 10, October 2022, ofac485.
pokaż więcej
Słowniczek
pokaż więcej
Znalazłeś niezrozumiany termin?
Zaproponuj hasło do słownika.
Loading