Szczepionka przeciw durowi brzusznemu

Dostępne są dwa rodzaje szczepionek przeciw durowi brzusznemu:

• zabite (inaktywowane) zawierające całe zabite formaldehydem i działaniem temperatury komórki pałeczek duru brzusznego lub ich oczyszczony polisacharyd otoczkowy (Vi) podawane drogą wstrzyknięcia
• żywe zawierające atenuowany (osłabiony) szczep pałeczki duru brzusznego (szczep Ty21a) podawane doustnie.

Obecnie zarejestrowane są cztery szczepionki przeciw durowi brzusznemu: Ty (Biomed Kraków), TyT- Szczepionka durowo–tężcowa (Biomed Kraków), Typhim Vi (Sanofi Pasteur, Francja), Vivotif (PaxVax Ltd., UK).

Ty- Szczepionka durowa to szczepionka inaktywowana, dostępna w opakowaniu 20 dawkowym; schemat szczepienia obejmuje szczepienie podstawowe: 3 dawki w schemacie 0-1-12 miesięcy oraz dawkę przypominającą podawaną w odstępach co 3-5 lat; wskazana do podawania osobom w wieku od 5 lat do 60 lat; droga podania: głęboko podskórnie lub domięśniowo.

TyT – Szczepionka durowo–tężcowa to szczepionka inaktywowana, dostępna w opakowaniu 20 dawkowym; schemat szczepienia obejmuje szczepienie podstawowe: 3 dawki w schemacie 0-1-12 miesięcy oraz dawkę przypominającą podawaną w odstępach co 3-5 lat; wskazana do podawania osobom w wieku od 5 lat do 60 lat; droga podania: głęboko podskórnie lub domięśniowo.

Typhim Vi to szczepionka polisacharydowa, dostępna w opakowaniu jednodawkowym, schemat szczepienia 1 dawka + dawki przypominające co 3 lata; wskazana do podawania dorosłym, młodzieży i dzieciom w wieku >2 lata; droga podania: głęboko podskórnie lub domięśniowo.

Vivotif to szczepionka”żywa” atenuowana, dostępna w postaci blistra w którym są 3 dawki (kapsułki); wskazana do podawania dzieciom w wieku 5 lat i więcej i dorosłym; droga podania- doustnie; schemat szczepienia: po 1 kapsułce doustnie w dniach 1, 3, 5  i szczepienie przypominające po 3 latach: po 1 kapsułce doustnie w dniach 1, 3, 5.

Szczepienia przeciw durowi brzusznemu są zalecane:

• pracownikom służb komunalnych (kanalizacji, oczyszczalni ścieków, wodociągów)
• osobom wyjeżdżającym do krajów, gdzie dur brzuszny występuje endemicznie (szczególnie w sytuacji pozostawania tam przez okres powyżej miesiąca).
• w sytuacji zagrożenia epidemicznego (np. powodzi), do indywidualnych lub masowych szczepień.

Szczepionki inaktywowane są podawane głęboko podskórnie lub domięśniowo dorosłym do 60 roku życia i dzieciom powyżej 5 roku życia w następujący sposób:

• szczepienie podstawowe: 3 dawki szczepionki w schemacie 0-1-12 miesięcy;
• szczepienie przypominające- pojedyncza dawka co 3-5 lat.

Szczepionki polisacharydowe są podawane głęboko podskórnie lub domięśniowo dorosłym i dzieciom powyżej 2 roku życia w następujący sposób:

• szczepienie podstawowe: 1 dawka;
• szczepienie przypominające- pojedyncza dawka co 3 lata.

Szczepionka żywa podawana jest doustnie w postaci kapsułek, dorosłym i dzieciom w wieku 5 lat i powyżej.

• szczepienie podstawowe: 1 kapsułka w dniach 1, 3, 5;
• szczepienie przypominające: kapsułka w dniach 1, 3, 5 po upływie 3 lat od ostatniego szczepienia.

Po podaniu szczepionki inaktywowanej mogą wystąpić niepożądane odczyny poszczepienne pod postacią:

• odczynów miejscowych w miejscu podania tj. zaczerwienienie, bolesny obrzęk ustępujących po 24-48 h;
• odczynów ogólnych tj. gorączka, bóle głowy, bóle mięśniowe, złe samopoczucie.

Po podaniu szczepionki polisacharydowej niepożądane odczyny poszczepienne występują rzadziej, w większości dotyczą odczynów w miejscu podania szczepionki. Bardzo rzadko występują: ból głowy, nudności, ból brzucha, swędzenie, wysypka, pokrzywka, ból stawów, ból mięśni, zmęczenie, złe samopoczucie.

Po podaniu szczepionki żywej podawanej doustnie mogą wystąpić: ból brzucha, nudności, ból głowy, gorączka, biegunka, wymioty i wysypka. Większość objawów ma charakter łagodny.