Szczepionka przeciw durowi brzusznemu
- Strona główna
- Szczepionki
- Dur brzuszny
Obszar endemiczny
Odczyn poszczepienny
Odporność
Odporność czynna
Odporność grupowa
Odporność hybrydowa
(ang. hybrid immunity) to odporność mieszana, która jest połączeniem odporności naturalnej, która rozwija się u osoby zakażonej danym patogenem, np. wirusem SARS-CoV-2 oraz odporności poszczepiennej po zalecanym schemacie szczepienia. Zwykle znacznie przewyższa tę, którą obserwuje się jedynie w przypadku naturalnej infekcji lub jedynie w wyniku szczepienia.
Odporność krzyżowa
Odporność krzyżowa, inaczej heterologiczna odnosi się do zjawiska, w którym wcześniejsze narażenie układu odpornościowego na jeden patogen np. bakterię czy wirusa, zmienia reakcję organizmu na inny (heterologiczny) patogen.
Odporność nabyta
Odporność naturalna
Odporność wrodzona
Odporność zbiorowiskowa
Odporność zbiorowiskowa (inaczej odporność populacyjna, odporność stadna lub odporność grupowa) to ochrona osób nieuodpornionych w wyniku zaszczepienia wysokiego odsetka społeczeństwa.
Odra
Odra to ostra, wirusowa choroba zakaźna, która bardzo łatwo się rozprzestrzenia wśród nieuodpornionych osób w każdym wieku i może powodować epidemię. Źródłem zakażenia jest chory człowiek. Zakażenie szerzy się drogą kropelkową oraz przez bezpośrednią styczność z wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej chorej osoby.
Odwodnienie
to stan, w którym zawartość wody w organizmie spada do tak niskiego poziomu, że jest utrudnione prawidłowe jego funkcjonowanie. Powstaje m.in. w wyniku biegunki lub wymiotów. Jest niebezpieczny szczególnie dla małych dzieci oraz dla osób starszych.
Ognisko zachorowań
oznacza zdarzenia, w których na określonym obszarze i w określonym czasie doszło do min. dwóch potwierdzonych zachorowań na odrę.
Okres wylęgania
to czas od momentu zakażenia do wystąpienia objawów chorobowych. Okres ten zależy od właściwości patogenu, jego sposobów rozprzestrzeniania się oraz odporności organizmu.
Okres zakaźności
OPV
(ang. Oral Polio Vaccine) to żywa szczepionka przeciw poliomyelitis podawana doustnie
Osierdzie
Ospa
opis
Ospa małpia
Ospa małpia jest odzwierzęcą chorobą zakaźną (zoonoza). W sprzyjających warunkach (bliski kontakt, w tym kontakty intymne) może się przenosić również z człowieka na człowieka. Wywołuje ją wirus ospy małpiej (MPXV) należący do rodzaju Orthopoxvirus. Początkowe objawy to wysoka gorączka, powyżej 38,5°C, uogólnione lub miejscowe powiększenie węzłów chłonnych (w odróżnieniu od ospy wietrznej), ból głowy, ból pleców i znaczne osłabienie.
Ospa party
Ospa prawdziwa
jest to ciężko przebiegająca choroba zakaźna wywoływana przez Orthopoxvirus należący do grupy herpesvirusów. Wykorzenienie ospy prawdziwej Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła w 1980 r.
Owoalbumina
Ozdrowieniec
zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 19) ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 z późn. zm.) to osoba, u której ustąpiły objawy choroby zakaźnej.
Powiązane artykuły
Błonica
Błonica (inaczej dyfteryt) jest ostrą i ciężką chorobą zakaźną, wywoływaną przez bakterie, tzw. maczugowce błonicy. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą kropelkową lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym lub nosicielem. O wiele rzadziej do infekcji może dojść przez zakażone środki spożywcze i przedmioty.
Cholera
Cholera jest ostrą chorobą biegunkową wywoływaną przez bakterie tzw. przecinkowce cholery. Do zakażenia dochodzi w skutek spożycia wody lub zanieczyszczonych produktów spożywczych. Okres wylęgania choroby wynosi od 2 godzin do 5 dni.
COVID-19
CZYTAJ WIĘCEJKleszczowe zapalenie mózgu
Kleszczowe zapalenie mózgu to zespół neurologicznych komplikacji występujących po zakażeniu flawiwirusami przenoszonymi przez kleszcze. Źródłem infekcji może być ukąszenie przez zakażonego kleszcza lub spożycie niepasteryzowanego mleka zakażonego zwierzęcia. Okres wylęgania choroby wynosi od 7 do 14 dni.
Gruźlica
Gruźlica jest chorobą zakaźną wywołaną przez bakterie - prątki gruźlicy, której głównym źródłem zakażenia jest chory człowiek, szczególnie jeżeli nie jest leczony. Gruźlica jest chorobą zaraźliwą. Prątki wraz z wdychanym powietrzem przenoszą się od chorej osoby na zdrową. Po dotarciu do płuc wywołują zmiany nazywane ogniskiem pierwotnym. Z tego ogniska drogą limfy i krwi prątki mogą przedostać się do wszystkich narządów i tkanek, a w sprzyjających okolicznościach wywołać chorobę. Jednak gruźlica najczęściej atakuje płuca. U osób zakażonych ryzyko rozwoju choroby utrzymuje się przez całe życie, jednak jest ono najwyższe w ciągu pierwszych 2 lat od zakażenia. U 5-10% zakażonych prątkami może rozwijać się choroba. Pozostali są klinicznie zdrowi i znajdują się w tzw. stanie drzemiącego zakażenia. Stan zakażenia można potwierdzić poprzez wykonanie testu tuberkulinowego. Obecnie istnieje również, choć w ograniczonym zakresie możliwość wykonywania w tym celu innych testów.
Różyczka
Różyczka jest wirusową choroba zakaźną, której źródłem zakażenia jest wyłącznie chory człowiek. Infekcja przenosi się drogą kropelkową, w przypadku zakażeń wrodzonych przez łożysko. Różyczka u dzieci najczęściej przebiega łagodnie lub bezobjawowo. Na cięższy przebieg narażeni są głównie dorośli. Stanowi poważne zagrożenie dla ciężarnych powodując powstawanie wad rozwojowych a nawet może się przyczynić do obumarcia płodu.
Gruźlica
Gruźlica jest chorobą zakaźną wywołaną przez bakterie - prątki gruźlicy, której głównym źródłem zakażenia jest chory człowiek, szczególnie jeżeli nie jest leczony. Gruźlica jest chorobą zaraźliwą. Prątki wraz z wdychanym powietrzem przenoszą się od chorej osoby na zdrową. Po dotarciu do płuc wywołują zmiany nazywane ogniskiem pierwotnym. Z tego ogniska drogą limfy i krwi prątki mogą przedostać się do wszystkich narządów i tkanek, a w sprzyjających okolicznościach wywołać chorobę. Jednak gruźlica najczęściej atakuje płuca. U osób zakażonych ryzyko rozwoju choroby utrzymuje się przez całe życie, jednak jest ono najwyższe w ciągu pierwszych 2 lat od zakażenia. U 5-10% zakażonych prątkami może rozwijać się choroba. Pozostali są klinicznie zdrowi i znajdują się w tzw. stanie drzemiącego zakażenia. Stan zakażenia można potwierdzić poprzez wykonanie testu tuberkulinowego. Obecnie istnieje również, choć w ograniczonym zakresie możliwość wykonywania w tym celu innych testów.
Czy można szczepić osoby z obniżoną odpornością?
Niedobory odporności mogą być wrodzone lub nabyte. Pierwotne niedobory odporności spowodowane są zaburzeniami składników układu odpornościowego, np. przeciwciał lub innych substancji związanych z odpornością na zakażenie. Mogą się ujawniać w pierwszych tygodniach czy miesiącach po urodzeniu. Nabyte zaburzenia odporności mogą być wynikiem trwających lub przebytych, ciężkich zakażeń wirusowych, bakteryjnych lub chorób układowych, a także działaniem czynników zewnętrznych, np. niedożywienia.
Jak przygotować się do podróży zagranicznej?
Szczepienia a podróże zagraniczne: Informację o chorobach przeciwko, którym należy się zaszczepić wybierając się do innego kraju, można uzyskać w punktach szczepień Centrów Medycyny Podróży, na stronie internetowej WHO, a w przypadku szczepień obowiązkowych przeciwko żółtej gorączce również w ambasadzie danego kraju. Aktualnie podróżujące osoby mogą się szczepić przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, żółtej gorączce, durowi brzusznemu, tężcowi, błonicy, poliomyelitis, odrze, śwince, różyczce, grypie, wściekliźnie, zakażeniom meningokokowym, kleszczowemu zapaleniu mózgu, japońskiemu zapaleniu mózgu.
Jak się bada skuteczność szczepionek?
Prace laboratoryjne rozpoczynają się od poszukiwania metod wzbudzenia odporności w organizmie człowieka. Naukowcy badają mechanizmy odporności po naturalnym zachorowaniu, szukają odpowiednich antygenów, które mogą wzbudzać produkcję przeciwciał. Próbują zmniejszyć zjadliwość drobnoustrojów chorobotwórczych, żeby wywoływały odporność, ale nie powodowały choroby. Prowadzą eksperymenty na zwierzętach.
Jakie są plusy i minusy szczepionek?
Odporności naturalna a sztuczna: Odporność naturalna, czyli nabyta po przebyciu choroby zakaźnej bywa trwała i bardzo skuteczna. Wiele szczepionek rozwija porównywalną odporność do tej po przebyciu choroby. Ponadto szczepienia zapobiegają ciężkiemu przebiegowi choroby i jej powikłaniom, a niepożądane odczyny poszczepienne występują rzadko (raz na kilka do kilkunastu tysięcy szczepień) i w większości są łagodne oraz krótkotrwałe.
Błonica
Błonica (inaczej dyfteryt) jest ostrą i ciężką chorobą zakaźną, wywoływaną przez bakterie, tzw. maczugowce błonicy. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą kropelkową lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym lub nosicielem. O wiele rzadziej do infekcji może dojść przez zakażone środki spożywcze i przedmioty.
COVID-19
CZYTAJ WIĘCEJTężec
Tężec jest chorobą zakaźną układu nerwowego, spowodowaną działaniem neurotoksyny tężcowej blokującej zakończenia nerwowe wytwarzanej przez bakterie laseczki tężca. Bakterie występują powszechnie w glebie, kurzu, wodzie oraz przewodzie pokarmowym zwierząt. Wrotami zakażenia mogą być drobne, prawie niewidoczne skaleczenie, otarcia naskórka. Do zakażenie może prowadzić poród lub poronienie przy nie zachowaniu zasad higieny.
Świnka
Świnka (nagminne zapalenie ślinianek przyusznych) to wirusowa choroba zakaźna, której źródłem zakażenia jest chory człowiek. Infekcja przenosi się drogą kropelkową lub poprzez kontakt z przedmiotami skażonymi wydzieliną z gardła chorej osoby. Świnka najczęściej przebiega łagodnie pod postacią zapalenia ślinianek przyusznych. Jednak u części osób może powodować groźne powikłania.
Różyczka
Różyczka jest wirusową choroba zakaźną, której źródłem zakażenia jest wyłącznie chory człowiek. Infekcja przenosi się drogą kropelkową, w przypadku zakażeń wrodzonych przez łożysko. Różyczka u dzieci najczęściej przebiega łagodnie lub bezobjawowo. Na cięższy przebieg narażeni są głównie dorośli. Stanowi poważne zagrożenie dla ciężarnych powodując powstawanie wad rozwojowych a nawet może się przyczynić do obumarcia płodu.
Co to jest szczepionka?
Szczepionka jest biologicznym preparatem odpornościowym, który zawiera określony antygen lub antygeny. Wprowadzenie antygenu do organizmu, uodparnia go na zakażenie konkretnym (jednym lub kilkoma) drobnoustrojem chorobotwórczym.
Jakie są plusy i minusy szczepionek?
Odporności naturalna a sztuczna: Odporność naturalna, czyli nabyta po przebyciu choroby zakaźnej bywa trwała i bardzo skuteczna. Wiele szczepionek rozwija porównywalną odporność do tej po przebyciu choroby. Ponadto szczepienia zapobiegają ciężkiemu przebiegowi choroby i jej powikłaniom, a niepożądane odczyny poszczepienne występują rzadko (raz na kilka do kilkunastu tysięcy szczepień) i w większości są łagodne oraz krótkotrwałe.
Co to jest szczepionka?
Szczepionka jest biologicznym preparatem odpornościowym, który zawiera określony antygen lub antygeny. Wprowadzenie antygenu do organizmu, uodparnia go na zakażenie konkretnym (jednym lub kilkoma) drobnoustrojem chorobotwórczym.
Błonica
Błonica (inaczej dyfteryt) jest ostrą i ciężką chorobą zakaźną, wywoływaną przez bakterie, tzw. maczugowce błonicy. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą kropelkową lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym lub nosicielem. O wiele rzadziej do infekcji może dojść przez zakażone środki spożywcze i przedmioty.
Cholera
Cholera jest ostrą chorobą biegunkową wywoływaną przez bakterie tzw. przecinkowce cholery. Do zakażenia dochodzi w skutek spożycia wody lub zanieczyszczonych produktów spożywczych. Okres wylęgania choroby wynosi od 2 godzin do 5 dni.
COVID-19
CZYTAJ WIĘCEJTężec
Tężec jest chorobą zakaźną układu nerwowego, spowodowaną działaniem neurotoksyny tężcowej blokującej zakończenia nerwowe wytwarzanej przez bakterie laseczki tężca. Bakterie występują powszechnie w glebie, kurzu, wodzie oraz przewodzie pokarmowym zwierząt. Wrotami zakażenia mogą być drobne, prawie niewidoczne skaleczenie, otarcia naskórka. Do zakażenie może prowadzić poród lub poronienie przy nie zachowaniu zasad higieny.
Świnka
Świnka (nagminne zapalenie ślinianek przyusznych) to wirusowa choroba zakaźna, której źródłem zakażenia jest chory człowiek. Infekcja przenosi się drogą kropelkową lub poprzez kontakt z przedmiotami skażonymi wydzieliną z gardła chorej osoby. Świnka najczęściej przebiega łagodnie pod postacią zapalenia ślinianek przyusznych. Jednak u części osób może powodować groźne powikłania.
Różyczka
Różyczka jest wirusową choroba zakaźną, której źródłem zakażenia jest wyłącznie chory człowiek. Infekcja przenosi się drogą kropelkową, w przypadku zakażeń wrodzonych przez łożysko. Różyczka u dzieci najczęściej przebiega łagodnie lub bezobjawowo. Na cięższy przebieg narażeni są głównie dorośli. Stanowi poważne zagrożenie dla ciężarnych powodując powstawanie wad rozwojowych a nawet może się przyczynić do obumarcia płodu.
Rotawirusy
Rotawirusy (wirusy należące do rodziny łac. Reoviridae) są najczęstszym czynnikiem wywołującym biegunki zakaźne u niemowląt i małych dzieci do 5 roku życia. Zachorowania dotyczą najczęściej dzieci od 4 do 24 miesiąca życia. Najciężej biegunki rotawirusowe przebiegają u dzieci poniżej 6 miesiąca życia, ponieważ ich organizm ulega szybko odwodnieniu.
Poliomyelitis
Poliomyelitis (nagminne porażenie dziecięce lub choroba Heinego-Medina) to ostra choroba zakaźna wywoływana przez poliowirusy. Najczęstszym źródłem zakażenia jest bezpośredni kontakt z chorym człowiekiem. Zakażenie szerzy się głównie drogą pokarmową przez przedmioty i środki spożywcze zakażone wydzielinami z gardła lub kałem oraz drogą kropelkową. Poliowirusy dostają się do organizmu przez usta lub nos. Jeżeli dostaną się do ośrodkowego układu nerwowego, mogą wywoływać uszkodzenie nerwów, co może prowadzić do niedowładu lub porażenia mięśni.
Ospa wietrzna
Ospa wietrzna jest wysoko zaraźliwą wirusową chorobą zakaźną. Najczęstszym źródłem zakażenia jest bezpośredni kontakt z chorym lub droga kropelkowa. Zakażenie szerzy się także pośrednio przez kontakt z przedmiotami zanieczyszczonymi wydzielinami z dróg oddechowych chorej osoby. Okres wylęgania ospy wietrznej wynosi średnio 14-16 dni. Okres zakaźności trwa 1-2 dni przed i do 6 dni po pojawieniu się wysypki, praktycznie do przyschnięcia wszystkich pęcherzyków.
Odra
Odra jest ostrą choroba zakaźną wywoływaną przez wirus odry, której źródłem zakażenia jest chory człowiek. Zakażenie szerzy się głównie drogą kropelkową oraz przez bezpośrednią styczność z wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej lub moczem chorej osoby.
Czy można szczepić osoby z obniżoną odpornością?
Niedobory odporności mogą być wrodzone lub nabyte. Pierwotne niedobory odporności spowodowane są zaburzeniami składników układu odpornościowego, np. przeciwciał lub innych substancji związanych z odpornością na zakażenie. Mogą się ujawniać w pierwszych tygodniach czy miesiącach po urodzeniu. Nabyte zaburzenia odporności mogą być wynikiem trwających lub przebytych, ciężkich zakażeń wirusowych, bakteryjnych lub chorób układowych, a także działaniem czynników zewnętrznych, np. niedożywienia.
Poliomyelitis
Poliomyelitis (nagminne porażenie dziecięce lub choroba Heinego-Medina) to ostra choroba zakaźna wywoływana przez poliowirusy. Najczęstszym źródłem zakażenia jest bezpośredni kontakt z chorym człowiekiem. Zakażenie szerzy się głównie drogą pokarmową przez przedmioty i środki spożywcze zakażone wydzielinami z gardła lub kałem oraz drogą kropelkową. Poliowirusy dostają się do organizmu przez usta lub nos. Jeżeli dostaną się do ośrodkowego układu nerwowego, mogą wywoływać uszkodzenie nerwów, co może prowadzić do niedowładu lub porażenia mięśni.
Ospa wietrzna
Ospa wietrzna jest wysoko zaraźliwą wirusową chorobą zakaźną. Najczęstszym źródłem zakażenia jest bezpośredni kontakt z chorym lub droga kropelkowa. Zakażenie szerzy się także pośrednio przez kontakt z przedmiotami zanieczyszczonymi wydzielinami z dróg oddechowych chorej osoby. Okres wylęgania ospy wietrznej wynosi średnio 14-16 dni. Okres zakaźności trwa 1-2 dni przed i do 6 dni po pojawieniu się wysypki, praktycznie do przyschnięcia wszystkich pęcherzyków.
Czy można szczepić osoby z alergiami?
Szczepienia dzieci z alergiami powinny być realizowane zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych. Nie należy szczepić dzieci w okresie zaostrzenia choroby alergicznej i w okresie nasilonego stężenia alergenów w powietrzu (intensywne pylenie traw, drzew, chwastów). Nie zaleca się również jednoczasowego podawania szczepionki z preparatami odczulającymi, ze względu na ewentualne trudności w ocenie niepożądanych odczynów poszczepiennych. Bezwzględnym przeciwwskazaniem do szczepienia jest wystąpienie ostrej reakcji anafilaktycznej po poprzednim szczepieniu.