Czy można szczepić osoby z alergiami?

Podsumowanie

Dzieci z chorobami alergicznymi mają podwyższone ryzyko ciężkiego przebiegu chorób, którym można zapobiegać drogą szczepień. Dlatego szczepienia w tej grupie powinny być realizowane zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych, z uwzględnieniem rozszerzenia zakresu szczepień o szczepionki zalecane, w tym szczepionki przeciw pneumokokom, ospie wietrznej oraz grypie.

 

Pamiętaj, że:

  • Dzieci z chorobami alergicznymi mają podwyższone ryzyko ciężkiego przebiegu chorób, którym można zapobiegać drogą szczepień,
  • Szczepienia dzieci z alergiami powinny być realizowane zgodnie z obowiązkowym Programem Szczepień Ochronnych z uwzględnieniem rozszerzenia zakresu szczepień o szczepionki zalecane,
  • Bezwzględnym przeciwwskazaniem do szczepienia jest wystąpienie ostrej reakcji anafilaktycznej po poprzednim szczepieniu.

Zdecydowana większość badań nie potwierdziła by szczepienia zwiększały ryzyko rozwoju alergii czy astmy oskrzelowej. Szczepienia nie prowadzą do rozwoju chorób alergicznych, ale po szczepieniu mogą występować niepożądane odczyny poszczepienne, w tym również o charakterze alergicznym. Jest to związane z występowaniem w składzie szczepionek substancji pomocniczych, które mogą stanowić czynnik uczulający, np. białka jaja kurzego, żelatyna, neomycyna czy też lateks w opakowaniu szczepionki. Z wyników badań wynika, że większość osób z alergią na białko jaja kurzego może być bezpiecznie zaszczepiona przeciw grypie.

Ważnym elementem zminimalizowania ryzyka wystąpienia reakcji alergicznej po szczepieniu jest kwalifikacja do szczepienia przez lekarza, w tym ocena reakcji alergicznych po poprzednich szczepieniach. Reakcja alergiczna po szczepieniu może mieć charakter miejscowy (rumień, obrzęk i bolesność) lub ogólny (pokrzywka). Najcięższą reakcją alergiczną po podaniu szczepionki jest reakcja anafilaktyczna, która jest przeciwwskazaniem do szczepienia. Reakcje anafilaktyczne po szczepieniu zdarzają się bardzo rzadko (z częstością szacowaną na około 1  przypadek na  1 milion podanych dawek szczepionki).

Jeżeli reakcja po wcześniejszym szczepieniu nie była reakcją anafilaktyczną, szczepienie można wykonywać zgodnie z ogólnymi zaleceniami z koniecznością zachowania szczególnej ostrożności i zachowania wymaganego czasu obserwacji pacjenta po szczepieniu. W uzasadnionych sytuacjach (np. pacjent z grupy ryzyka ciężkich powikłań choroby), szczepienie można przeprowadzić w warunkach szpitalnych.

Ostatnia aktualizacja: 1 lutego 2022
Materiały źródłowe
  • Offit PA, Hackett CJ. Addressing parents’ concerns: do vaccines cause allergic or autoimmune diseases? Pediatrics 2003;111:653-9.
  • Strachan DP. Hay fever, hygiene, and household size. BMJ 1989;299:1259-60.
  • Krämer U, Heinrich J, Wjst M, Wichmann HE. Age of entry to day nursery and allergy in later childhood. The Lancet 1999;353:450-4.
  • Odent MR, Culpin EE, Kimmel T. Pertussis vaccination and asthma: is there a link? JAMA
  • 1994;272:592-3.
  • Kay AB. Allergy and allergic diseases. First of two parts. New England Journal of Medicine 2001;344:30-7.
  • van den Biggelaar AH, van Ree R, Rodrigues LC, et al. Decreased atopy in children infected with Schistosoma haematobium: a role for parasite-induced interleukin-10. The Lancet 2000;356:1723-7.
  • Du Bois RM. Interferon gamma-1b for the treatment of idiopathic pulmonary fibrosis. New England Journal of Medicine 1999;341:1302-4.
  • DeStefano F, Gu D, Kramarz P, et al. Childhood vaccinations and risk of asthma. Pediatric Infectious Disease Journal 2002;21:498-504.
  • Nilsson L, Kjellman NI, Björkstén B. A randomized controlled trial of the effect of pertussis vaccines on atopic disease. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine 1998;152:734-8.
  • Sánchez-Solis M, Garcia-Marcos L. Do vaccines modify the prevalence of asthma and allergies? Expert Rev Vaccines 2006;5:631-40.
  • El -Zein M, Parent ME, Benedetti A, Rousseau MC. Does BCG vaccination protect against the development of childhood asthma? A systematic review and meta-analysis of epidemiological studies. International Journal of Epidemiology 2010;39:469-86.
  • Melbourne Infant Study: BCG for Allergy and Infection Reduction (MISBAIR). http://misbair.org.au/
  • Kemp T, Pearce N, Fitzharris P, et al. Is infant immunization a risk factor for childhood asthma or allergy? Epidemiology 1997;8:678-80.
  • Farooqi IS, Hopkin JM. Early childhood infection and atopic disorder. Thorax 1998;53:927-32.
  • Anderson HR, Poloniecki JD, Strachan DP, et al. Immunization and symptoms of atopic disease in children: results from the International Study of Asthma and Allergies in Childhood. American Journal of Public Health 2001;91:1126-9.
  • Bernsen RM, de Jongste JC, van der Wouden JC. Lower risk of atopic disorders in whole cell pertussis vaccinated children. European Respiratory Journal 2003;22:962-4.
  • Laubereau B, Grote V, Hölscher G, et al. Vaccination against Haemophilus influenzae type b and atopy in East German schoolchildren. European Journal of Medical Research 2002;7:387-92.
  • Australian Technical Advisory Group on Immunisation (ATAGI). The Australian immunization handbook. 10th ed. Canberra: Australian Government Department of Health and Ageing; 2013.
  • Bohlke K, Davis RL, Marcy SM, et al. Risk of anaphylaxis after vaccination of children and
  • Pediatrics 2003;112:815 -20.
  • Lakshman R, Finn A. MMR vaccine and allergy. Archives of Disease in Childhood 2000;82:93-5.
  • Australasian Society of Clinical Immunology and Allergy (ASCIA). Guidelines for medical practitioners: Influenza vaccination of the egg -allergicindividual. September 2010.
  • Valander A. i wsp. Anaphylaxis after vaccination of children: Review of literature and recommendations for vaccination in child and school health services in Belgium. Vaccine 2014, 32, 3147-54.
    Erlewyn-Lajeunesse M. i wsp. Anaphylaxis as an adverse event following immunisation in the UK and Ireland.Arch. Dis. Child., 2012; 97: 487–490.
  • Kelso JM i wsp. Adverse reactions to vaccines practice parameter 2012 update. J Allergy Clin. Immunol, 2012; 130, 25–43.
  • Institute of Medicine of the National Academy of Sciences: Adverse effects of vaccines. Evidence and causality. 2011 (iom.edu/vaccineadverseeffects)
  • Offit PA, Moser CA. Vaccines and your child: separating fact from fiction. New York: Columbia University Press; 2013.
  • Des Roches A, Paradis L, Gagnon R,  Egg-allergic patients can be safely vaccinated against influenza. J Allergy Clin Immunol 2012, 130(5):1213-1216.
  • Bernatowska E., Bernat-Sitarz K., Pietrucha B. i wsp. Szczepienia dzieci i osób dorosłych uczulonych na białko jaja kurzego –coraz mniej ograniczeń Standardy Medyczne/Pediatria. 2012 , t 9 134-139.

 

pokaż więcej