Jakie są rodzaje szczepionek?

Jakie są rodzaje szczepionek?

Najczęściej szczepionki dzieli się ze względu na:

• rodzaj antygenu szczepionkowego:
– szczepionki żywe (zawierają żywe drobnoustroje),
– szczepionki zabite (zawierają zabite drobnoustroje),
– szczepionki rekombinowane (zawierają antygeny otrzymane metodami inżynierii genetycznej),
– toksoidy/anatoksyny (zawierają produkty metabolizmu komórek bakteryjnych),
– szczepionki podjednostkowe (zawierają rozbite drobnoustroje lub ich fragmenty),

• miejsce produkcji antygenu:
– szczepionki tradycyjne zawierają w składzie gotowy antygen/antygeny produkowany w fabryce wytwórcy,
– szczepionki najnowszej generacji (mRNA i wektorowe) zawierają informację o syntezie/produkcji antygenu, co ma miejsce w komórkach osoby zaszczepionej,

• rodzaj drobnoustroju:
– szczepionki bakteryjne,
– szczepionki wirusowe,
– szczepionki mieszane,

• zakres działania uodparniającego:
– szczepionki swoiste (skierowane przeciwko określonemu drobnoustrojowi, toksynie lub antygenowi),
– szczepionki nieswoiste (skierowane przeciwko różnym drobnoustrojom,

• postać:
– szczepionki płynne,
– szczepionki liofilizowane (w proszku),

• zawartość:
– szczepionki monowalentne (zawierają jeden antygen),
– szczepionki poliwalentne (zawierają kilka antygenów),
– szczepionki skojarzone (zawierają toksyny, zabite komórki bakteryjne, antygeny wirusowe i wirusy),

• drogę podania:
– szczepionki do wstrzykiwań,
– szczepionki doustne,
– szczepionki donosowe.

Ostatnia aktualizacja: 1 lutego 2024
Materiały źródłowe

Stanley A. Plotkin, Walter A. Orenstein, Paul A. Offit, Edwards K.M. (red.). Plotkin’s vaccines. 7th Edition, Saunders, Philadelphia 2018.

pokaż więcej