W jaki sposób szczepienia pomagają w walce z antybiotykoopornością?
W ostatnich latach obserwujemy niebezpieczne zjawisko coraz częstszego występowania zakażeń bakteryjnych wywołanych szczepami opornymi na dostępne antybiotyki.
Przykładem są zakażenia pneumokokowe, które wywołują niebezpieczną dla zdrowia i życia inwazyjną chorobę pneumokokową, są również jednym z głównych czynników miejscowych zakażeń przebiegających pod postacią zapalenia ucha środkowego, najczęściej diagnozowanej bakteryjnej jednostki chorobowej u dzieci. Narastająca oporność pneumokoków na dostępne na rynku antybiotyki staje się coraz poważniejszym wyzwaniem. Szczególnie niebezpieczna jest sytuacja zakażeń szczepami wielolekoopornymi niewrażliwymi na różne klasy antybiotyków. Zakażenie pneumokokiem opornym na antybiotyki ogranicza możliwości terapeutyczne, zwiększa niebezpieczny przebieg choroby i coraz częściej kończy się niepowodzeniem. Oporność pneumokoków na antybiotyki w największym stopniu dotyczy małych dzieci, u których zapadalność na inwazyjną chorobę pneumokokową jest najwyższa. Najwyższy odsetek zakażeń wywoływanych przez wielolekooporne pneumokoki (ok. 40%) dotyczy dzieci poniżej 2 lat.
Powszechne szczepienia przeciw pneumokokom ograniczają zachorowalność z powodu inwazyjnej choroby pneumokokowej wśród małych dzieci, a jednocześnie dzięki efektowi odporności zbiorowiskowej występowanie niebezpiecznych zakażeń pneumokokowych u osób starszych. Dzięki temu ograniczają również występowanie najbardziej niebezpiecznych szczepów bakterii, przeciw którym medycyna coraz częściej pozostaje bezradna. W krajach gdzie realizowane są programy powszechnych szczepień przeciw pneumokokom obserwujemy również mniej wizyt lekarskich oraz mniej przepisywanych antybiotyków.
Innym przykładem walki z antybiotykoopornością są szczepienia przeciw grypie. Co prawda grypa to choroba wywołana przez wirusy i nie powinna być leczona antybiotykami. Jednak często prowadzi do powikłań o charakterze zakażeń bakteryjnych, np. pneumokokowego zapalenia płuc, dla których jedynym ratunkiem pozostaje dobrze dobrana terapia antybiotykami.
Antybiotyki działają wyłącznie przeciw bakteriom, w walce z zakażeniami wirusowymi są bezużyteczne.
Zbyt częste i nieuzasadnione podawanie antybiotyków sprzyja rozprzestrzenianiu zjawiska antybiotykooporności.
Powiązane artykuły:
- Klugman KP, Dagan R, Malley R, Whitney CG. Pneumococcal conjugate vaccine and pneumococcal common protein vaccines. W: Plotkin’s Vaccines, red. Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA, Edwards KM. wyd. VII Elsevier; 2018, p. 773-815.
- Pneumococcal vaccines- WHO position paper- 2012. Wkly Epidemiol Rec 2012, 87: 129-144.
- edu.pl