Kiedy wprowadzono w Polsce szczepienia BCG?

Produkcję szczepionki BCG w Polsce rozpoczęto w 1924 roku w Państwowym Zakładzie Higieny. Szczepienia przeciw gruźlicy rozpoczęto w 1926 roku, głównie w Poznaniu, Warszawie, Wilnie, Łodzi i Częstochowie. W 1925 roku powołano Komitet Szczepień pod kierownictwem prof. M. Michałowicza. Organizacją szczepień zajmował się Polski Związek Przeciwgruźliczy. Do 1939 roku zaszczepiono w Polsce ponad 70 000 osób. Szczepionkę podawano noworodkom, rzadziej starszym dzieciom, wyjątkowo dorosłym. Przeważała doustna droga podania, zdecydowanie rzadziej podawano szczepionkę śródskórnie.

Po drugiej wojnie światowej już w październiku 1945 roku, sprowadzono do Polski podszczep BCG, wznowiono produkcję szczepionki oraz szczepienia noworodków.

W 1947 roku podjęto współpracę z Duńskim Czerwonym Krzyżem. W latach 1949-1951 prowadzono akcję masowych szczepień BCG (szczepionka z podszczepem duńskim) organizowanych przez International Tuberculosis Compaigne. Szczepiono dzieci i młodzież w wieku od 1 do 18 lat. Zaszczepiono śródskórnie 4,5 mln dzieci i młodzieży.

Szczepionka BCG produkowana na bazie szczepu duńskiego podawana tak drogą doustną jak i śródskórnie powodowała u znacznego odsetka niemowląt niepożądane odczyny poszczepienne, w postaci  powikłań w zakresie węzłów chłonnych. Przy doustnym stosowaniu były to zmiany głównie węzłów podżuchwowych, a przy śródskórnym podawaniu szczepionki były to ropne zmiany węzłów chłonnych dołu  pachowego. Zmiany te samoistnie perforowały, dając długotrwale gojące się przetoki, pozostawiające szpecące blizny. Po zakończeniu tej akcji szczepień zdecydowanie spadła akceptacja dla szczepień BCG. Dlatego w 1955 r. podjęto w Polsce (BIOMED Lublin) produkcję szczepionki BCG opracowanej na bazie podszczepu brazylijskiego i rozpoczęto ją podawać w ramach Programu Szczepień Ochronnych. Szczepionka BCG produkcji polskiej firmy BIOMED Lublin jest do dzisiaj jedną z bazowych szczepionek naszego kalendarza szczepień. Podawana jest noworodkom przed wypisaniem ze szpitala.

BCG jest szczepionką żywą, zawiera atenuowany (osłabiony) prątek bydlęcy Mycobacterium bovis BCG. Szczepienie BCG w pierwszych dobach życia zmniejsza ryzyko zachorowania na gruźlicę o ciężkim przebiegu u dzieci, pod postacią rozsianą, gruźliczego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub zgonu w przebiegu gruźlicy.