Jakie argumenty przemawiają za nierozdzielaniem szczepień na oddzielne wizyty?

Realizacja Programu Szczepień Ochronnych u dzieci przewiduje podawanie szczepionek skojarzonych (przeciw więcej niż jednej chorobie) oraz podawanie więcej niż jednej szczepionki w trakcie tej samej wizyty. Pozwala to na uodpornienie przeciw różnym chorobom zakaźnym w możliwie najkrótszym czasie. Zarówno szczepionki skojarzone, jak i równoczasowe podawanie różnych szczepionej jest dla dziecka bezpieczne.

  • Dlaczego na tej samej wizycie „szczepiennej” podawanych jest kilka szczepionek?

Uzyskanie pełnej ochrony przed chorobami zakaźnymi wymaga zwykle podania kilku dawek tej samej szczepionki (w określonych odstępach czasu). Poza tym już w pierwszym roku życia dziecko powinno nabyć odporność na różne choroby zakaźne. Dlatego Program Szczepień Ochronnych przewiduje podanie dziecku w pierwszym roku życia tylu szczepionek. Gdyby realizację kalendarza szczepień zaplanować tak, aby na jednej wizycie podawać tylko jedną szczepionkę, wizyt „szczepiennych” byłoby znacznie więcej. Spowodowałoby to także opóźnienie w uzyskaniu odporności.

  • Co to są szczepionki skojarzone?

Szczepionki skojarzone pozwalają na uzyskanie odporności na więcej niż jedną chorobę zakaźną. Przykładem może być szczepionka DTP przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi czy szczepionka MMR przeciw odrze, śwince, różyczce. Niektóre szczepionki określa się mianem wysoko skojarzonych, są to tzw. szczepionki „5w1” (przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typ b) i „6w1” (przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typ b, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B). Dzięki szczepionkom skojarzonym można ograniczyć liczbę ukłuć.

  • Czy szczepionki skojarzone można zastąpić pojedynczymi szczepionkami?

Praktycznie nie jest to możliwe w przypadku szczepionek skojarzonych. Istnieje pojedyncza szczepionka przeciw tężcowi czy przeciw błonicy, ale nie ma takiej szczepionki przeciw krztuścowi, toteż nie można podzielić szczepionki przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi i podać oddzielnie jej składników. Niedostępne są także szczepionki przeciw odrze, przeciw śwince i przeciw różyczce, czyli jedyną możliwość uodpornienia przeciw tym trzem chorobom stanowi użycie szczepionki skojarzonej. Natomiast zamiast preparatów „5w1” i „6w1” można podać 2 lub 3 inne szczepionki.

  • Czy podawanie szczepionek skojarzonych i kilku szczepionek na jednej wizycie jest bezpieczne i nie stanowi „obciążenia” układu immunologicznego?

Tak, w wielu badaniach potwierdzono bezpieczeństwo takiego postępowania nawet u najmłodszych dzieci, w tym wcześniaków. Nie należy się też obawiać nadmiernego  „obciążenia” układu odporności, bo nawet podanie kilku szczepionek tego samego dnia angażuje jedynie ułamek mechanizmów immunologicznych organizmu. Co więcej, niektóre szczepionki skojarzone (te zawierające bezkomórkowy składnik krztuścowy) zawierają o wiele mniej antygenów (białek) niż szczepionka przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi z pełnokomórkowym składnikiem krztuśca.

Ostatnia aktualizacja: 19 stycznia 2022

Powiązane artykuły:

Kalendarz szczepień wg daty urodzenia

Materiały źródłowe
  • Program Szczepień Ochronnych.
  • Kroger A, Bahta L, Hunter P. General Best Practice Guidelines for Immunization. Best Practices Guidance of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP).
pokaż więcej
Autor
Ewa Talarek
Słowniczek
pokaż więcej
Znalazłeś niezrozumiany termin?
Zaproponuj hasło do słownika.
Loading