Porównanie Programu Szczepień w Norwegii i Polsce

W obydwu krajach przyjęto inną strategię dotyczącą komunikacji na temat bezpieczeństwa szczepień. W Norwegii pielęgniarki są filarami PSO, stanowiąc najważniejsze źródło informacji dla społeczeństwa. Pracują one w ok. 1000 poradni zdrowych dzieci zlokalizowanych w całym kraju, jak również w punktach szczepień w szkołach. Zespół wakcynologiczny w FHI jest stale dostępny dla pielęgniarek, odpowiadając na ich bieżące pytania, opracowując materiały dla rodziców i stale aktualizując portal informacyjny Instytutu, który jest akredytowany przez Vaccine Safety Net Światowej Organizacji Zdrowia. Również Norweska Agencja Leków prowadzi portal informacyjny dla pielęgniarek i lekarzy, jak również odpowiada za kontrolę bezpieczeństwa szczepionek dostępnych na rynku. W Polsce głównym źródłem informacji dla rodziców są lekarze POZ. Placówki Państwowej Inspekcji Sanitarnej są w stałym kontakcie z punktami szczepień, dostarczając im refundowane szczepionki, monitorując sprawozdawczość i publikując materiały informacyjne na stronach. Brakuje jednak standardowych procedur w tym zakresie i jakość informacji dostępnej w poszczególnych placówkach jest bardzo zróżnicowana. Główny Inspektorat Sanitarny prowadzi również akcję „Zaszczep w sobie chęć szczepienia” oraz publikuje akty prawne dotyczące tego zagadnienia. Ważnym źródłem informacji dla rodziców jest powstały w 2007 r. portal Szczepienia.info, prowadzony przez NIZP-PZH, również akredytowany przez Vaccine Safety Net WHO. Istnieje również wiele stron internetowych prowadzonych przez producentów szczepionek, jednak w znacznej części są one nastawione na promocję określonych produktów.

Norwegia wciąż pracuje nad unowocześnieniem PSO, starając się zminimalizować liczbę wkłuć i zmaksymalizować liczbę antygenów. Proces decydowania o zmianach w kalendarzu szczepień jest w Norwegii bardziej transparentny. Ważne jest żeby decyzja o refundacji nowych szczepionek były poparte rzetelną analizą epidemiologiczną oraz ekonomiczną, a eksperci doradzający Ministrowi Zdrowia powinni ujawniać potencjalne konflikty interesów. Rozwiązaniem, którego wdrożenie na pewno warto rozważyć w Polsce jest elektroniczny rejestr szczepień, który pozwoliłby na dokładniejsze monitorowanie stanu zaszczepienia, szybszą reakcję na ewentualne problemy, jak również ocenę wykonania zaleceń dot. Szczepień grup ryzyka lub grup zawodowych, np. personelu służby zdrowia. Od Norwegów możemy również nauczyć się poprawy komunikacji ze społeczeństwem. Więcej instytucji publicznych powinno się zaangażować w tę komunikację. Powinniśmy zmniejszyć nacisk na obowiązkowość szczepień, zwiększając nacisk na uświadamianie społeczeństwa i uzyskanie jego akceptacji dla tej najskuteczniejszej interwencji profilaktycznej. Na koniec, Polska powinna rozważyć zwiększenie uprawnień pielęgniarek w wykonywaniu szczepień i informowaniu rodziców przychodzących na wizyty szczepienne.