Najlepsza szczepionka przeciw COVID-19 to ta, którą można zaszczepić się jak najszybciej

Opracowanie i wprowadzenie na rynek szczepionek przeciw COVID-19 jest wielkim krokiem do przodu. Zapotrzebowanie na szczepionki jest ogromne. Program masowych szczepień przeciw COVID-19 realizowany jest w tempie narzucanym głównie przez dostawy szczepionek. Dostępność do szczepionek przeciw COVID-19 jest na razie ograniczona. Oceniając przebieg pandemii i aktualną trudną sytuację epidemiologiczną COVID-19 należy podkreślić, że każde zrealizowane szczepienie przeciw COVID-19 jest ważne, ponieważ zapewnia wysoką ochronę przed hospitalizacją i zgonem z powodu COVID-19.

Cztery szczepionki przeciw COVID-19 są dopuszczone do obrotu w krajach UE. W kontrolowanych badaniach klinicznych, które były podstawą dopuszczenie tych szczepionek do obrotu potwierdzono ich skuteczność w ochronie przed hospitalizacją i zgonami z powodu COVID-19. A to oznacza, że szczepiąc się możemy ochronić siebie przed ciężkim przebiegiem COVID-19 i jego najgorszymi konsekwencjami, a na poziomie ogólnego zagrożenia, pomóc zmienić kryzys zdrowia publicznego z powodu COVID-19 w możliwe do rozwiązania wyzwanie.

Wraz z informacją o dopuszczeniu każdej szczepionki do obrotu poznaliśmy wyniki badań klinicznych (efficacy) ogólnej skuteczności każdej szczepionki w ochronie przed objawami COVID-19.

• 95% dla szczepionki mRNA Pfizer/BioNTech
• 94,1% dla szczepionki mRNA Moderna
• 60% dla szczepionki wektorowej AstraZeneca, w tym 54,9% przy odstępie między dawkami poniżej 6 tyg. i 82,4% przy odstępie między dawkami 12 tyg.
• 66,9% dla szczepionki wektorowej Janssen

Eksperci podkreślają, że tych wartości nie można ze sobą porównywać i nie należy na ich podstawie wyciągać wniosków na temat różnic pomiędzy szczepionkami. Porównanie miałoby sens jedynie w sytuacji, kiedy różne szczepionki są oceniane w takich samych warunkach w ramach zaplanowanego badania klinicznego.

Parametrem skuteczności, który na tym etapie pandemii COVID-19 ma KLUCZOWE znaczenie jest OCHRONA przed HOSPITALIZACJĄ i ZGONEM z powodu COVID-19.

Skuteczność kliniczna (efficacy) szczepionek w kontrolowanych badaniach klinicznych 3 fazy potwierdziła PEŁNĄ OCHRONĘ przed hospitalizacją i zgonem z powodu COVID-19.

Wysoka skuteczność kliniczna szczepionek przeciw COVID-19 jest teraz na bieżąco sprawdzana w kolejnych wynikach oceny EFEKTYWNOŚCI (skuteczności rzeczywistej, effectiveness) szczepionek stosowanych w masowych programach szczepień przeciw COVID-19 w poszczególnych krajach. , np. w Izraelu, Wielkiej Brytanii, Szkocji.

Skuteczność kliniczna i efektywność szczepionki to dwa różne spojrzenia na tę samą szczepionkę. Oczywistym jest, że efektywność szczepionki zwykle jest niższa niż skuteczność badana w kontrolowanych warunkach badania klinicznego, chociażby ze względu na liczne czynniki zaburzające, takie jak: organizacja szczepień, zaburzone schematy szczepień, występowanie kolejnych wariantów krążącego patogenu. Jednak wysokie wartości skuteczności klinicznej szczepionki odzwierciedlają potencjał jej działania w warunkach rzeczywistych, kiedy realizowane są już programy szczepień „w polu” (więcej o różnicy między skutecznością a efektywnością szczepionek).

Aby ocenić czy szczepionka jest bezpieczna i skuteczna, firma prowadzi kolejne etapy badań klinicznych. W badaniach tych szczepionki oceniane są indywidualnie, nie porównuje się kilku szczepionek przeciw COVID-19 w jednym zaplanowanym badaniu klinicznym. Poszczególne badania uwzględniają różne punkty końcowe, prowadzone są w różnych krajach i czasie, z czym bezpośrednio związana jest sytuacja epidemiologiczna i etap epidemii w danym kraju, w tym np. udział w zakażeniach poszczególnych wariantów wirusa SARS-CoV-2.