Prof. Hilary Koprowski (1916-2013)

Wirusolog, immunolog, wakcynolog i biotechnolog. Urodził się 1916 r. w Warszawie, gdzie w 1933 r. ukończył szkołę im. M. Reja, a następnie uczęszczał do konserwatorium muzycznego w klasie fortepianu oraz ukończył studia medyczne. W 1939 r. wyjechał z kraju i po wojnie osiadł w Stanach Zjednoczonych, gdzie rozwijał swoją pracę naukową. Był twórcą potęgi i długoletnim dyrektorem Wistar Institute w Filadelfii oraz profesorem nadzwyczajnym na Thomas Jefferson University. W Polsce był członkiem Polskiej Akademii Nauk. W  2007 r. został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, uzyskał tytuł honorowego obywatelka Warszawy oraz Kawalera Orderu Uśmiechu. Profesor zmarł w 2013 w Filadelfii. Pasją profesora była medycyna i muzyka.

Nazwisko Profesora jest znane  wakcynologom na cały świecie.  Prof. Hilary Koprowski był jednym z ostatnich badaczy, należących do zaszczytnego grona „klubu pasteurowskiego”, jak nazywano wielkich wakcynologów, którzy zajmowali się opracowaniem szczepionek. Profesor opracował pierwszą żywą szczepionkę przeciw poliomyelitis (chorobie Heinego –Medina), która zapoczątkowała skuteczną walkę z tą straszną chorobą. Profesorowi jako pierwszemu udało się odkryć gospodarza dla wirusa poliomyelitis (był nim szczur bawełniany) i uzyskać osłabionego, żywego wirusa, który został z sukcesem wykorzystany w nowej,  żywej szczepionce przeciw poliomyelitis. Szczepionkę opracowano w 1951 r., po czym od 1958 r. podawano w ramach programów szczepień w różnych częściach świata, np. w Ameryce i Afryce. Przykładem była akcja w Kongo w 1958 r., kiedy zaszczepiono 250 000 dzieci. W 1959 r. prof. Koprowskiemu udało się zorganizować akcję masowych szczepień przeciw poliomyelitis również w Polsce. Dzięki jego staraniom producent opracowanej przez niego szczepionki przekazał Polsce za darmo 9 mln dawek szczepionki, które drogą morską zostały przetransportowane do kraju. Efekt przeprowadzonej akcji szczepień był natychmiastowy, liczba zachorowań spadła z 6000 przypadków w 1958 r. do około 30 w 1963 r., a liczba zgonów z 111 do dwóch. Dzięki akcji i szczepionce profesora Koprowskiego epidemię poliomyelitis w Polsce udało się szybko opanować.

Profesor opracował także bezpieczną szczepionkę przeciw wściekliźnie, dzięki wykorzystaniu metody hodowli wirusa wścieklizny w zarodkach kurzych. Szczepionka była przez wiele lat stosowana w postaci wstrzyknięć domięśniowych i podskórnych, w miejsce bolesnej podawanej pod skórę brzucha szczepionki opracowanej jeszcze przez Pasteura. Profesor opracował również doustną szczepionkę przeciw wściekliźnie powszechnie stosowaną w weterynarii, dzięki czemu udało się wdrożyć skuteczne programy kontroli wścieklizny dzikich zwierząt. W ostatnim etapie swojej kariery zawodowej Profesor uczestniczył w opracowaniu szczepionek podawanych w warzywach, np. pomidorach, sałacie, szpinaku.