Jak wyjaśnić wzrost zachorowań na chorobę pneumokokową w ostatnich latach?

Obserwując dane na temat rejestrowanych przypadków inwazyjnej choroby pneumokokowej (IChP) w Polsce, może się wydawać, że w ostatnich latach liczba tych zakażeń rośnie. Należy jednak podkreślić, że to wzrasta wykrywalność tych zakażeń i pomimo większej liczby wciąż jest na niskim poziomie w porównaniu z krajami, które miały szczelniejszy system monitorowania IChP jeszcze przed wprowadzeniem szczepień. W wielu krajach zapadalność na IChP u małych dzieci przed wprowadzeniem szczepień była wyższa nawet 10-40 razy w porównaniu z danymi polskimi. Dlatego analizując polskie dane trzeba mieć na uwadze, że są one wciąż niedoszacowane i paradoksalnie, po wprowadzeniu szczepień możemy rejestrować więcej przypadków IChP.

Lepsza wykrywalność jest następstwem większej świadomości. Jeśli szczepimy dzieci przeciw pneumokokom to chcemy znać czynnik etiologiczny zakażenia inwazyjnego i konsekwentnie w tym celu lekarz pobiera materiał do badań mikrobiologicznych. Paradoksalnie może się zdarzyć, że po wprowadzeniu szczepień wykrywa się więcej przypadków zakażeń. Wynika to z faktu, że dopiero wtedy wzmacniany jest system monitorowania IChP i częściej wykrywa się chorobę.

Należy również podkreślić, że w Polsce przez wiele lat monitorowano i rejestrowano wyłącznie przypadki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i w tym zakresie niedoszacowanie naszych danych w porównaniu z innymi krajami jest mniejsze, a dopiero od 2005 roku rejestruje się inne, częstsze postaci zakażeń inwazyjnych, których liczba jest wciąż poważnie niedoszacowana.

Piśmiennictwo:

1. Whitney CG, Farley MM, Hadler J, Harrison LH, Bennett NM, Lynfield R, Reingold A, Cieslak PR, Pilishvili T, Jackson D, Facklam RR, Jorgensen JH, Schuchat A; Active Bacterial Core Surveillance of the Emerging Infections Program Network. Decline in invasive pneumococcal disease after the introduction of protein-polysaccharide conjugate vaccine. N Engl J Med.2003 May 1;348(18):1737-46.
2. PA Waight, NJ Andrews, SN Ladhani, CL Sheppard, MP Slack, E Miller. Effect of the 13-valent pneumococcal conjugate vaccine on invasive pneumococcal disease in England and Wales 4 years after its introduction: an observational cohort study. Lancet Infect Dis, 15 (2015), pp. 535-543.
3. Isaacman DJ, McIntosh ED, Reinert RR. Burden of invasive pneumococcal disease and serotype distribution among Streptococcus pneumoniae isolates in young children in Europe: impact of the 7-valent pneumococcal conjugate vaccine and considerations for future conjugate vaccines. Int J Infect Dis. 2010, 14:e197-209.