
Bezpieczeństwo szczepień
Bezpieczeństwo szczepień dzieci przeciw COVID-19 a zespół zapalny MIS-C
Poniżej przedstawiono omówienie dostępnych badań
Charakterystyka zespołu zapalnego u dzieci w Polsce
Ludwikowska K.M., Okarska-Napierała M., Dudek N., Tracewski P., Kusa J., Piwoński K.P., Afelt A., Cysewski D., Biela M., Werner B., jackowska T., Suski-Grabowski C., Kursa M.B., Kuchar E., Szenborn L., MOIS CoR Study Group. Distinct characteristics of multisystem inflammatory syndrome in children in Poland. Nature. Scientific Reports | (2021) 11:23562.
Zespół badaczy pod przewodnictwem ośrodków z Wrocławia i Warszawy przeanalizował dane 274 dzieci hospitalizowanych z powodu wieloukładowego zespołu zapalnego (MIS-C) w Polsce. Badanie wykazało, że do czynników ryzyka cięższego przebiegu choroby należą: nastoletni wiek, płeć męska oraz wysokie wskaźniki zapalne. W porównaniu do innych krajów zauważono pewne różnice w przebiegu klinicznym, co umożliwiło dostosowanie krajowych strategii diagnostycznych i terapeutycznych. Wyniki badania wzbogaciły globalne zrozumienie epidemiologii MIS-C i stały się podstawą do dalszych badań nad mechanizmami tej choroby, w tym analiz genetycznych.
Wytyczne dotyczące szczepień dzieci po MIS-C
Ludwikowska M.K., Okarska-Napierała M., Matkowska-Kocjan A., Jackowska T., Wysocki J., Kuchar E., Szenborn L. Przegląd Pediatryczny 2022/Vol. 51/No. 1/19-28.
Polscy eksperci opracowali pierwsze na świecie wytyczne dotyczące szczepień dzieci po przebytym MIS-C. Dokument ten uwzględnia indywidualne potrzeby pacjentów oraz aspekty takie jak wcześniejsze leczenie immunomodulujące i ryzyko powikłań kardiologicznych. Wytyczne, opublikowane w języku polskim i angielskim, dostarczyły wsparcia pediatrom na całym świecie i stały się istotnym punktem odniesienia dla lekarzy zajmujących się tą grupą pacjentów. Dzięki nim poprawiono profilaktykę zdrowotną oraz zwiększono świadomość na temat bezpieczeństwa szczepień po MIS-C.
Bezpieczeństwo szczepionki mRNA BNT162b2 u dzieci po MIS-C
Ludwikowska K.M., Popiel A., Matkowska-Kocjan A., Olbromski M.J., Biela M., Wójcik M., Szenborn F., Wielgos K., Pielka-Markiewicz E., Zaryczański J., Kursa M.B., Szenborn L. COVID-19 mRNA BNT162b2 vaccine safety and B-cell and T-cell reactogenicity among children with a history of paediatric multisystem inflammatory syndrome temporally associated with COVID-19 (PIMS-TS) – preliminary study. Vaccine 2023 Mar 24;41(13):2289-2299.
Badacze z Wrocławskiego Uniwersytetu Medycznego przeprowadzili pierwsze prospektywne badanie kohortowe oceniające bezpieczeństwo szczepionki mRNA BNT162b2 (Pfizer-BioNTech) u dzieci po przebyciu MIS-C. Wyniki wykazały, że szczepienie było dobrze tolerowane i nie powodowało istotnych działań niepożądanych, co potwierdziło jego bezpieczeństwo w tej grupie pacjentów. Badanie to rozwiało wątpliwości rodziców i lekarzy dotyczące potencjalnych zagrożeń związanych ze szczepieniami u dzieci po ciężkich powikłaniach COVID-19.
Immunogenność szczepionki mRNA BNT162b2 u dzieci po MIS-C
Ludwikowska K.M., Popiel A., Matkowska-Kocjan A., Biela M., Wójcik M., Szenborn F., Wielgos K., Pielka-Markiewicz E., Zaryczański J., Kursa M., Szenborn L. COVID-19 mRNA BNT162b2 vaccine immunogenicity among children with a history of paediatric multisystem inflammatory syndrome temporally associated with COVID-19 (PIMS-TS). Vaccine 2023 May 16;41(21):3317-3327.
W odrębnym badaniu, również przeprowadzonym przez naukowców z Wrocławskiego Uniwersytetu Medycznego, oceniono odpowiedź immunologiczną na szczepionkę mRNA BNT162b2 u dzieci po MIS-C. Wykazano, że szczepienie wywołuje silną odpowiedź humoralną i komórkową, porównywalną do tej obserwowanej u zdrowych dzieci. Co więcej, zaobserwowano, że dzieci po MIS-C mogą uzyskiwać dodatkowe korzyści immunologiczne ze szczepienia, co potwierdziło zasadność jego stosowania w tej grupie. Wyniki badania miały istotne znaczenie dla globalnych rekomendacji dotyczących szczepień ochronnych.
Powikłania kardiologiczne w MIS-C
Ludwikowska K.M., Moksud N., Tracewski P., Sokolski M., Szenborn L. Cardiac Involvement in Patients with Multisystem Inflammatory Syndrome in Children (MIS-C) in Poland. Biomedicines 2023 Apr 23;11(5):1251.
Badanie wykazało, że ponad 90% dzieci hospitalizowanych z powodu MIS-C miało objawy zajęcia układu sercowo-naczyniowego, w tym zaburzenia kurczliwości mięśnia sercowego i obniżoną frakcję wyrzutową lewej komory (LVEF). Na szczęście większość tych powikłań miała charakter przejściowy, a wcześnie wdrożone leczenie pozwoliło na ich skuteczne opanowanie. Wyniki te podkreśliły znaczenie regularnej kontroli kardiologicznej u dzieci po MIS-C.
Profilaktyka tętniaków tętnic wieńcowych w MIS-C
Tagarro A., Ludwikowska K., Soriano-Arandes A., Gastesi I., Okarska-Napierała M., Villanueva S., Dudek N., Kursa M., Kuchar E., Szenborn L., Grasa C., Isabel Iglesias-Bouzas M., Villaverde S., Fumadó Pérez V., González I., Paredes F., Moraleda C. ESPID, 2023 poz. O0011 / #1778.
Naukowcy z międzynarodowego konsorcjum, w tym z Polski, zidentyfikowali kluczowe czynniki ryzyka rozwoju tętniaków tętnic wieńcowych u dzieci z MIS-C, w tym młodszy wiek i niski poziom hemoglobiny. Przeanalizowano także skuteczność różnych strategii leczenia – porównując immunoglobuliny dożylne (IVIG) i glikokortykosteroidy (GKS). Wyniki badania przedstawiono na międzynarodowym kongresie ESPID 2023, co przyczyniło się do poprawy strategii terapeutycznych oraz umożliwiły bardziej racjonalne stosowanie immunoglobulin, co ma szczególne znaczenie ze względu na ich wysokie koszty i ograniczoną dostępność. Niebawem ukaże się publikacja podsumowująca opisane wyniki.
- Fombonne E, Zakarian R, Bennett A, Meng L, McLean-Heywood D. Pervasive developmental disorders in Montreal, Quebec, Canada: prevalence and links with immunizations. Pediatrics. 2006;118(1):e139–50.
- Gross L. A broken trust: lessons from the vaccine–autism wars. PLoS Biology. 2009;7(5):e1000114.
- Taylor LE, Swerdfeger AL, Eslick GD. Vaccines are not associated with autism: an evidence-based meta-analysis of case-control and cohort studies. Vaccine. 2014;32(29):3623–9.
- Barlow W.E., Davis R.L., Glasser J.W. i wsp.: The risk of seizures after receipt of whole-cell pertussis or measles, mumps, and rubella vaccine. NEJM., 2001; 345: 656–661.
- Fombonne E, Zakarian R, Bennett A, Meng L, McLean-Heywood D. Pervasive developmental disorders in Montreal, Quebec, Canada: prevalence and links with immunizations. Pediatrics. 2006;118(1):e139–50.
- Gross L. A broken trust: lessons from the vaccine–autism wars. PLoS Biology. 2009;7(5):e1000114.
- Sun Y., Christensen J. Hviid A. i wsp.: Risk of febrile seizures and epilepsy after vaccination with diphtheria, tetanus, acellular pertussis, inactivated poliovirus, and Haemophilus influenzae type b. JAMA, 2012; 307: 823–831.
- Taylor LE, Swerdfeger AL, Eslick GD. Vaccines are not associated with autism: an evidence-based meta-analysis of case-control and cohort studies. Vaccine. 2014;32(29):3623–9.
- Thompson W.W., Price C., Goodson B. i wsp.: Early thimerosal exposure and neuropsychological outcomes at 7 to 10 years. N. Engl. J. Med., 2007; 357: 1281–1292.
- Tozzi A.E., Bisiacchi P., Tarantino V. i wsp.: Neuropsychological performance 10 years after immunization in infancy with thimerosal-containing vaccines. Pediatrics, 2009; 123: 475 –482.
- Vestergaard M., Hviid A., Madsen K.M. i wsp.: MMR vaccination and febrile seizures: evaluation of susceptible subgroups and long-term prognosis. JAMA, 2004; 292: 351–357.
Przeczytaj również

Szczepienia przeciw krztuścowi kobiet w ciąży dołączają do szczepień zalecanych dostępnych bezpłatnie
CZYTAJ WIĘCEJ
Szczepienie wcześniaków przeciwko rotawirusom w szpitalu. Wytyczne PTW.
CZYTAJ WIĘCEJ
Jakie są zasady szczepień w przypadku alergii na białko jaja kurzego?
CZYTAJ WIĘCEJ