Spotkanie w sprawie realizacji Programu Eliminacji Odry i Różyczki w Polsce
W dniach 27-29 marca 2019 roku w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego – PZH odbyło się spotkanie przedstawicieli Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS) oraz NIZP-PZH dotyczące postępu realizacji Programu Eliminacji Odry i Różyczki w Polsce. Ze strony WHO uczestniczyli: dr Paloma Cuchi – Dyrektor Biura WHO Polska i dr Mark Muscat – Technical Officer Biura Regionalnego WHO dla Europy w Kopenhadze. W czasie trzech dni spotkania omówiono aktualne wyzwania dla nadzoru epidemiologiczno-wirusologicznego odry i różyczki w Polsce, ze szczególnym zwróceniem uwagi na stopień wdrożenia National Action Plan for Rubella and Measles w naszym kraju.
Odra i różyczka odpowiadają cechom chorób możliwych do eliminacji. Rezerwuarem wirusów jest jedynie człowiek, po przebytym zakażeniu nie stwierdzono nosicielstwa wirusa, środowisko nie jest skażone tymi patogenami oraz istnieje skuteczny środek zapobiegawczy w postaci bezpiecznej szczepionki.
Z powyższych powodów w 2001 roku na spotkaniu Europejskiego Biura Regionalnego WHO w Kopenhadze opracowano strategiczny plan osiągnięcia przerwania transmisji wirusa odry i potwierdzenie jego eliminacji we wszystkich 51 krajach Regionu Europejskiego w terminie do 2020 roku.
Strategia eliminacji odry obejmuje:
- Rejestrowanie i zgłaszanie podejrzeń przypadków odry i różyczki, zgodnie z wymaganiami ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. (z późniejszymi zmianami) o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
- Wprowadzenie potwierdzeń laboratoryjnych każdego podejrzenia o zachorowanie na odrę/różyczkę. Zgodnie z wymaganiami, badaniem potwierdzającym jest wykrycie w surowicy chorego swoistych dla wirusa przeciwciał w klasie IgM lub wykrycie materiału genetycznego wirusa w próbce od pacjenta.
- Ustalenie szczepów krążących na danym terenie i klasyfikacja przypadków zachorowań na odrę/różyczkę jako wywołanych szczepem rodzimym, względnie szczepem zawleczonym. Wymaga to zastosowania metod izolacji tych wirusów w systemie hodowli komórkowych lub wykrycie ich genomów w materiale klinicznym, a następnie ich genotypowania. Za szczep rodzimy przyjmuje się taki szczep, który krąży na danym terenie powyżej 12 miesięcy.
- Konieczność różnicowania zakażeń wywołanych wirusami odry i różyczki oraz podobieństwa w zakresie możliwości ich eliminacji stały się podstawą włączenia obu tych wirusów do jednego programu WHO.
Badania laboratoryjne potwierdzające lub wykluczające podejrzenie o zachorowanie na odrę lub różyczkę wykonywane są w powołanych przez WHO Narodowych Laboratoriach ds. Diagnostyki Odry i Różyczki. W Polsce Narodowe Laboratorium ds. Diagnostyki Odry i Różyczki znajduje się w Zakładzie Wirusologii NIZP-PZH. Laboratorium posiada akredytację zarówno WHO, jak i Polskiego Centrum Akredytacji (PCA) w zakresie diagnostyki zakażeń wirusami odry i różyczki.
Więcej informacji:
