to jedna z najsilniejszych egzotoksyn bakteryjnych, jest polipeptydem wytwarzanym przez szczepy maczugowców Corynebacterium diphtheriae, Corynebacterium ulcerans i Corynebacterium pseudotuberculosis. Odgrywa główną rolę w patogenezie błonicy, poważnej chorobie zakaźnej. Toksyna dostaje się do krwiobiegu i rozprzestrzenia się w organizmie, może prowadzić do zaburzeń w funkcjonowaniu wielu narządów, tj. zapalenia mięśnia sercowego, martwicy cewek nerkowych. Mogą również wystąpić powikłania neurologiczne, takie jak porażenie podniebienia i tylnej ściany gardła, porażenie mięśni odpowiedzialnych za ruchy gałek ocznych, porażenia kończyn i mięśni twarzy.