Quiz o szczepieniach przeciw rotawirusom

Do głównych objawów infekcji rotawirusowej należą: gorączka do 40oC, wymioty (często obfite), biegunka (częsta, wodnista, żółtozielone stolce, zwykle bez krwi i śluzu), brak łaknienia, osłabienie i odwodnienie. Zachorowania dotyczą najczęściej małych dzieci. U dorosłych przebieg infekcji rotawirusowej jest zwykle bezobjawowy.

Prawie każde dziecko do 5 r.ż. przechodzi przynajmniej jedną infekcję rotawirusową (69% dzieci – dwie infekcje, a 42% trzy infekcje). Zachorowania dotyczą najczęściej dzieci od 4 do 24 miesiąca życia. Pierwsza infekcja ma zazwyczaj najcięższy przebieg. Objawy wywołane zakażeniem rotawirusami są szczególnie niebezpieczne dla najmłodszych, poniżej 6 mies. – przebieg choroby może być gwałtowny i nieprzewidywalny. Małe dzieci zdecydowanie łatwiej ulegają odwodnieniu w wyniku gwałtownej biegunki i wymiotów.

Szczepienie chroni w 96% przed ciężką postacią biegunki wymagającą hospitalizacji i w wysokim odsetku przed zapaleniem żołądkowo-jelitowym. Ochrona poszczepienna utrzymuje się przez co najmniej 3 lata. Szczepienie dziecka pośrednio chroni również dorosłych opiekunów dziecka. Przebieg zakażenia rotawirusowego u dorosłych jest łagodniejszy, ale może wymagać kilkudniowego zwolnienia z pracy.

Najważniejszy jest czas podania pierwszej dawki szczepionki. Szczepienie można rozpocząć po ukończeniu 6 tyg. życia, optymalnie w 6-8 tyg. życia (w czasie pierwszej wizyty szczepiennej), ale nie później przed ukończeniem 12 tyg. życia.

Szczepionki przeciw rotawirusom można podawać z innymi szczepionkami obowiązkowymi i zalecanymi, które są wskazane w Programie Szczepień Ochronnych do podawania w tym samym czasie.

Pierwsze powszechne programy szczepień przeciw rotawirusom w Europie wprowadzono w 2006 roku. Krajem, który zapoczątkował w UE powszechny program szczepień przeciw rotawirusom była Belgia

Bezpłatne (obowiązkowe) szczepienia przeciw rotawirusom dla całej populacji wprowadzono w Polsce w 2021 roku. Dotyczą dzieli urodzonych w 2021 roku. Wcześniej od 2007 roku szczepienia przeciw rotawirusom były w Polsce zalecane (odpłatne).

Badania kliniczne prowadzone w grupie niemowląt w różnych regionach świata wykazały dobrą tolerancję i wysoki profil bezpieczeństwa szczepionki przeciw rotawirusom. U szczepionych dzieci najczęściej nie obserwuje się w ogóle niepożądanych odczynów poszczepiennych. Odczyny tj.: biegunka, wymioty, gorączka, brak ładnienia występują rzadko i mają łagodny przebieg. Przez pierwsze, kilka tygodni po szczepieniu wirus szczepionkowy może być obecny w stolcu, dlatego należy myć ręce po zmienianiu pieluch. Zaleca się również ograniczone kontakty szczepionych dzieci z osobami, u których występują zaburzenia odporności.

Rotawirusy są bardzo zaraźliwe. Przenoszą się drogą fekalno-ustną oraz przez zanieczyszczone przedmioty (klamki, krany, toalety, zabawki), zanieczyszczoną wodę lub żywność.

Szczepionki przeciw rotawirusom podawane są doustnie. Dawka szczepionki podawanej bezpłatnie ma 2 ml płynu w tubce do wyciskania.