Pierwsze dane na temat efektywności szczepień przeciw COVID-19 z Izraela

Izrael jest światowym liderem pod względem zaawansowania programu szczepień przeciw COVID-19. Objęcie szczepieniami całej populacji osób od 16 r. ż. planowane jest do końca marca 2021 roku.

Z najnowszych badań wynika, że wśród Izraelczyków w wieku 60 lat i starszych:

• 89,9% zostało zaszczepionych przynajmniej 1 dawką szczepionki mRNA firmy BioNTech i Pfizer,
• Zaszczepiono ponad 50% dorosłych Izraelczyków,
• Odnotowano 43,4% redukcji nowych przypadków zakażeń SARS-CoV-2,
• Odnotowano zmniejszenie liczby hospitalizacji o 32%.

Aktualnie w Izraelu prowadzone są szczepienia osób dorosłych z grup wysokiego ryzyka zachorowania na COVID-19, stąd też występuje dodatkowy efekt zmniejszania się zachorowań w różnych grupach wieku.

Od 20 grudnia 2020 roku do 31 styczni 2021 roku pierwszą dawką szczepionki przeciw COVID-19 zaszczepiono 3,08 mln osób (jedną trzecią populacji), drugą – 1,79 mln. W ponad 300 punktach podawanych jest po ok. 200 tys. dawek dziennie. Rozpoczęto już szczepienia osób powyżej 35 r.ż. Przyspieszono szczepienia nauczycieli, a także uczniów w wieku 16–18 lat, co ma im umożliwić stacjonarne przygotowanie się do egzaminów maturalnych. Szczepieniami objęto chętne kobiety w ciąży, w szczególności te narażone na ryzyko zakażenia ze względu na wykonywany zawód lub istniejące choroby.

Szybkości prowadzonego programu szczepień sprzyjają wysoka gęstość zaludnienia, sprawna infrastruktura oraz efektywny system podstawowej opieki zdrowotnej oparty na przychodniach prowadzonych przez cztery kasy chorych. Niektóre punkty szczepień działają 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu, a pod koniec dnia z niewykorzystanych dawek mogą skorzystać wszyscy chętni niezależnie od wieku i stanu zdrowia (zainteresowani czekają pod punktami szczepień lub są powiadamiani za pomocą grup na Facebooku i WhatsAppie).

W retrospektywnych badaniach kohortowych, które objęły 416 900 osób zaszczepionych dwoma dawkami szczepionki mRNA między 19/12/20 a 15/01/21, u 254 odnotowano objawy COVID-1 (wszystkie łagodne), co pozwoliło ocenić efektywność szczepień na poziomie 91%. Wyniki te potwierdzają wysoką skuteczność szczepionki ocenioną w badaniach klinicznych. Badania kliniczne są złotym standardem badań, dostarczając najwyższego poziomu dowodów poprzez ograniczanie błędów systematycznych. Jednym z ograniczeń badań klinicznych jest to, że są „zbyt” kontrolowane i nie odzwierciedlają tego rzeczywistych warunków w jakich prowadzony jest masowy program szczepień. Na przykład będą osoby, które nie zgłoszą się na podanie drugiej dawki szczepionki, dostaną ją wcześniej lub później niż wymaga tego zatwierdzony schemat szczepienia. Wpływ takich zmian jest nieznany, dopóki nie rozpocznie się podawanie szczepień w praktyce. Dane z Izraela pokazują, że szczepionka mRNA firm BioNTech i Pfizer utrzymuje wysoką skuteczność nawet poza kontrolowanymi warunkami badania klinicznego.

Dodatkowo oceniono również efektowność szczepionki w zapobieganiu zakażeniom SARS-CoV-2 w ciągu 13-24 dni po podaniu 1szej dawki szczepionki.

Około 80% zakażeń SARS-CoV-2 w Izraelu to wariant brytyjski B.1.1.7. Uzyskane dane potwierdzają działanie dostępnych w Izraelu szczepionek przeciw COVID-19 przeciw wariantowi B.1.1.7.

Z pierwszych dużych badań efektywności szczepień przeciw COVID-19 wynika, że pierwsza dawka szczepionki redukuje liczbę zakażeń objawowych i bezobjawowych o ok. 50%.