Niezaszczepione dziecko zmarło z powodu błonicy

Powodzenie leczenia błonicy związane jest z możliwością szybkiego podania surowicy odpornościowej przeciw błonicy (realnie prawie niedostępnej) oraz antybiotyków. Dlatego też ciężki przypadek błonicy u 3 letniego nieszczepionego dziecka w Belgii, biorąc pod uwagę trudną dostępność skutecznego leku, podkreśla znaczenie szczepień jako jedynego skutecznego sposobu zapobiegania chorobie.

Błonica (inaczej dyfteryt) jest ciężką chorobą zakaźną, wywoływaną przez bakterie – maczugowce błonicy (łac. Corynebacterium diptheriae). Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą kropelkową lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym lub nosicielem. U 5-15% chorujących obserwujemy ciężki przebieg choroby. Śmiertelność w grupie dzieci do 5 r.ż. oraz dorosłych powyżej 40 lat chorujących na błonicę wynosi 20%.

Do czasu wprowadzenia masowych szczepień błonica była przyczyną częstych epidemii, cechujących się wysoką śmiertelnością. W latach pięćdziesiątych XX wieku w Polsce rejestrowano ok. 40 000 zachorowań i 3 000 zgonów rocznie. Wprowadzenie powszechnych szczepień przeciw błonicy spowodowało prawie całkowite wyeliminowanie zachorowań. Obecnie w Polsce nie rejestruje się przypadków błonicy. W okresie pomiędzy 2009 a 2014 w Europie odnotowano 140 przypadków błonicy (w tym 79 wywołanych przez szczepy maczugowca błonicy). Większość zachorowań na błonicę występuje w krajach rozwijających się, w których szczepienia przeciw błonicy u dzieci nie są stosowane lub stosowane w niepełnym zalecanym schemacie.
Szczepienie przeciw błonicy, podawane najczęściej w postaci skojarzonego preparatu w połączeniu ze szczepionką przeciw tężcowi i krztuścowi jest szczepieniem obowiązkowym (bezpłatnym) u dzieci w 2, 3-4 , 5-6 i 16-18 miesiącu życia (szczepienie podstawowe) oraz w 6,  14 oraz 19 r.ż. (szczepienie przypominające). Osobom dorosłym zalecane są pojedyncze dawki przypominające szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (dTap) co 10 lat.

Poziom wyszczepialności populacji przeciw błonicy w Europie wynosi ponad 95%.

Źródło:
A fatal case of diphtheria in Belgium, ECDC, 24 march 2016.