Jakie szczepienia zalecane są pacjentom z usuniętą śledzioną?
Pacjenci z brakiem śledziony należą do grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia zakażeń bakteriami otoczkowymi, szczególnie pneumokokami, meningokokami oraz Haemophilus influenzae typ b (Hib).
Pacjentom z usuniętą śledzioną zalecane są przede wszystkim szczepienia przeciw pneumokokom, meningokokom oraz Hib.
Rodzaje szczepionek wybierane są w zależności od wieku pacjenta oraz wcześniejszej historii szczepień:
- Szczepienia przeciw pneumokokom. Ze względu na ryzyko wystąpienia inwazyjnej choroby pneumokokowej (IChP), zalecane jest podanie skoniugowanej szczepionki PCV-13 (Prevenar 13). Liczba dawek zależy od wieku pacjenta. Pacjent dorosły powinien zostać zaszczepiony 1 dawką PCV-13, a następnie po upływie co najmniej 8 tyg. 1 dawką szczepionki polisacharydowej PPSV (Pneumovax23).
- Szczepienia przeciw meningokokom. Ponieważ w Polsce większość przypadków Inwazyjnej Choroby Meningokokowej (IChM) wywoływanych jest przez meningokoki grupy B, C i W (z częstością zależną od wieku), w pierwszej kolejności zalecana jest szczepionka przeciw meningokokom grupy B (np. Bexsero lub Trumenba), a następnie 4-walentna szczepionka przeciw grupie A, C, W, Y (np. Nimenrix) lub grupie C (np. Neisvac C).
- Szczepienia przeciw Hib zarejestrowane są dla dzieci do 5 lat. Niemniej jednak, starszym dzieciom oraz dorosłym przygotowującym się do zabiegu usunięcia śledziony lub pacjentom po zabiegu splenektomii zalecane jest podanie 1 dawki szczepionki (np. ActHib lub Hiberix) (wskazanie off-label).
W przypadku planowanego zabiegu usunięcia śledziony, powyższe szczepienia powinny być zrealizowane, co najmniej 2 tygodnie przed zabiegiem. Jeżeli szczepienia nie wykonano przed planowanym zabiegiem lub w sytuacji kiedy splenektomia jest zabiegiem nieplanowanym (np. wynikiem wypadku) szczepienia powinny być przeprowadzone po zabiegu, tak szybko jak to możliwe, po ustabilizowaniu się stanu chorego po operacji usunięcia śledziony.
U dzieci przed zabiegiem usunięcia śledziony, szczepienia powinny być realizowane zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych, z uwzględnieniem szczepień przeciw pneumokokom i meningokokom.
U dorosłych bez śledziony, poza ww. szczepieniami zalecane są:
- szczepienie przeciw grypie (w każdym sezonie),
- szczepienie przeciw wzw B (3 dawki),
- szczepienie przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi szczepionką dTap z obniżoną zawartością antygenów błonicy i krztuśca (dawka przypominająca co 10 lat).
Szczepionki przeciw pneumokokom oraz Hib są obowiązkowe, bezpłatne dla dzieci bez śledziony do 5 r.ż. Szczepienia przeciw meningokokom dla dzieci bez śledziony są odpłatne.
Wszystkie szczepienia dla dorosłych pacjentów bez śledziony należą do grupy zalecanych, odpłatnych.
Powiązane artykuły:
- CDC: Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP): Recommended immunization schedule for adults aged 19 years and older – United States, 2015. MMWR, 2015; 64: 91–92.
- CDC: Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP): Recommended immunization schedule for persons aged 0 through 18 years – United States, 2017.
- Kobayashi M., Bennett N.M., Gierke R. i wsp.: Intervals between PCV13 and PPSV23 vaccines: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR, 2015; 64: 944–947.
