Jaki jest poziom zaszczepienia przeciw grypie w Polsce?

W sezonie 2019/2020 przeciw grypie zaszczepiło się zaledwie 4,12% Polaków, w sezonie poprzednim 3,9%.

Najwyższy stan zaszczepienia odnotowano w przeszłości w Polsce w sezonie 2001/2002 – 10,57% populacji, natomiast w kolejnych sezonach zaobserwowano spadek odsetka populacji zaszczepionej przeciw grypie.

Najwyższy poziom zaszczepienia odnotowywany jest w grupie osób w wieku powyżej 65 lat.

Zgodnie z zaleceniami WHO szczepienia przeciw grypie wśród seniorów 65+ w Regionie Europejskim WHO powinny być realizowane w poszczególnych krajach na poziomie 75% stanu zaszczepienia w tej grupie wieku. Z danych na temat stanu zaszczepienia przeciw grypie w tej grupie w krajach UE wynika, że średnio wynosi ok. 44%, ale jest zróżnicowany w poszczególnych krajach, w różnych sezonach, od poziomu zaszczepienia powyżej 75% w Holandii do 43% w Danii, 68% w Wielkiej Brytanii, czy ok. 10% w Polsce .

W świetle danych ze sprawozdań o szczepieniach przesyłanych w ramach Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej przez placówki opieki zdrowotnej do stacji sanitarno-epidemiologicznych (formularze MZ-54) publikowanych w biuletynach rocznych „Szczepienia ochronne w Polsce” i udostępnianych w serwisie internetowym NIZP-PZH, wynika, że poziom zaszczepienia przeciw grypie w wieku 65+ w latach 2009-2018 wahał się od 6,87 (2016 r.) do 11,35% (2009 r.). W roku 2018 wynosił 8,31%. Brak informacji pozwalających na ocenę, jaki udział w tej grupie wieku miały bezpłatne szczepienia przeciw grypie oferowane w ostatnich latach seniorom przez lokalne samorządy.

Z informacji dostępnych na stronie Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy wynika, że poziom zaszczepienia w grupie osób w wieku powyżej 65 lat wynosił w ostatnim sezonie 15,1%.

Szczegółowe dane dotyczące poziomu zaszczepienia przeciw grypie wśród personelu ochrony zdrowia są nieznane. Z sondażu prezentowanego w czasie konferencji Flu Meeting 2017 zorganizowanej w ramach Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy przeprowadzonego w marcu 2017 roku na reprezentatywnej grupie 1501 lekarzy oraz 226 pielęgniarek wynika, że poprawił się stan zaszczepienia personelu medycznego. 32,2% lekarzy i 19,9% pielęgniarek zadeklarowało, że się zaszczepiło przeciw grypie w sezonie 2016/2017, co stanowiło średnio 22,6% personelu medycznego. Spośród lekarzy najczęściej szczepili się pediatrzy (53,7%) i lekarze rodzinni (52,1%), a najmniej ortopedzi i psychiatrzy (17%). Najwięcej lekarzy i pielęgniarek szczepiło się w województwie opolskim (50,5%), a najmniej w podlaskim (zaledwie 4,8%).  Najrzadziej przeciwko grypie szczepiły się położne – zaledwie 10%.

Dotychczasową sytuację może zmienić najbliższy sezon 2020/2021, gdzie sezon grypowy nałoży się na falę zakażeń SARS-CoV2. W związku ze skalą ich występowania pojawi się wyzwanie związane z rozpoznaniem i diagnostyką osób zakażonych SARS-CoV-2 i osób z innymi wirusowymi zakażeniami układu oddechowego, w tym grypą. Czasowe nałożenie się zakażeń i zachorowań na ww. jednostki chorobowe, będzie stanowiło istotne wyzwanie dla ochrony zdrowia. Eksperci na całym świecie zgodnie przyznają i podkreślają to w rekomendacjach, że szczepienia przeciw grypie w czasie pandemii COVID-19 są kluczowym sposobem ograniczania jej negatywnych skutków.

W najbliższym sezonie z racji pandemii COVID-19, można oczekiwać wzrostu zainteresowania szczepieniami przeciw grypie w całej populacji.