Jaka jest skuteczność szczepionki BCG?
Zgodnie z wynikami badań, jedna dawka szczepionki BCG przeciw gruźlicy chroni dziecko przed najcięższymi postaciami gruźlicy (gruźlica rozsiana i gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) i znacznie zmniejsza ryzyko jakiegokolwiek zachorowania na tę chorobę. Wyniki badań przeprowadzone metodą metaanalizy wskazują, że szczepienie BCG zmniejsza ryzyko czynnej gruźlicy o około 50%, choć możliwe są istotne różnice w skuteczności w różnych grupach wiekowych – u noworodków i niemowląt chroni przed gruźlicą w około 80% przypadków, natomiast szczepienie starszych dzieci i dorosłych jest znacznie mniej skuteczne. Działanie ochronne szczepienia BCG utrzymuje się więcej niż 20 lat, a podawanie dodatkowych dawek nie zwiększa już skuteczności szczepienia. W dużym, retrospektywnym badaniu prowadzonym w Norwegii długotrwałe efekty szczepienia BCG oceniono na 67% (CI:27-85) do 9 lat od podania szczepionki, 63% (CI:32-80) w okresie 10-19 lat od podania szczepionki, 50% (95% CL:19-79) w okresie 20-29 lat od oddania szczepionki i 40% (95% CI: 46-76) w okresie 30-40 lat od podania szczepionki.
Największą korzyścią ze szczepienia BCG jest znaczna redukcja ryzyka najcięższych postaci: gruźliczego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i prosówki u dzieci (75-86% skuteczności). W efekcie szczepionka BCG pozwoliła zmniejszyć śmiertelność z powodu gruźlicy z 25% u nieszczepionych noworodków do ok. 1% wśród zaszczepionych noworodków.
Wyniki badań prowadzone w Azji wskazują, że szczepienie BCG zapobiega również trądowi – chorobie skóry i nerwów obwodowych wywoływanej przez prątki Mycobacterium leprae (w 2016 na świecie odnotowano 200 000 przypadków trądu). Szczepionka BCG chroni również przed innymi zakażeniami mykobakteriami, jak np. owrzodzeniem Buruli.
Powiązane artykuły:
Nguipdop-Djomo P. i wsp Duration of BCG protection against tuberculosis and change in effectiveness with time since vaccination in Norway: a retrospective population-based cohort study. Lancet Infect Dis 2016, 16, 219.