Jak ustalany jest skład szczepionki przeciw grypie sezonowej?
Od kilku lat dostępne w Polsce szczepionki przeciw grypie zawierają w składzie cztery szczepy wirusa grypy, w tym grypy typu A i B, które wybierane są jako te, które najprawdopodobniej rozprzestrzenią się w populacji i będą przyczyną zachorowań w danym sezonie grypowym.
Szczepy wirusą grypy do szczepionki wybiera się w oparciu o informacje:
- które wirusy grypy powodują choroby w ostatnim sezonie grypowym,
- poziom, w jakim te wirusy się rozprzestrzeniają,
- jak dobrze szczepionki z poprzedniego sezonu mogą chronić przed wirusami grypy
- zdolność wirusów szczepionkowych do zapewnienia ochrony krzyżowej przed pokrewnymi wirusami grypy tego samego typu, podtypu.
Badania identyfikacji wirusów grypy prowadzone są w ponad 114 krajowych ośrodkach ds. grypy (w Polsce taki ośrodek działa w NIZP PZH-PIB w Warszawie), gdzie prowadzony jest całoroczny nadzór nad wirusami grypy w ramach Globalnego Systemu Nadzoru i Reagowania na Grypę (Global Influenza Surveillance and Response System, GISRS) WHO.
W ośrodkach testowane są tysiące próbek klinicznych od pacjentów w poszukiwaniu wirusów grypy. Laboratoria krajowe wysyłają reprezentatywne zidentyfikowane wirusy do Centrów Współpracy WHO ds. Grypy, które zlokalizowane są w Atlancie (USA), Memphis (USA), Londynie, Melbourne (Australia), Tokio, Pekinie i Kolcowie (Rosja).
Dwa razy w roku (w lutym dla półkuli północnej oraz we wrześniu dla półkuli południowej) WHO organizuje konsultacje i wydaje zalecenia dotyczące składu szczepionek przeciw grypie na nadchodzący sezon.
Komitet WHO ds. składu szczepionek przeciw grypie przedstawia dane dotyczące grypy na całym świecie i zaleca określone wirusy grypy jako składnik szczepionki na nadchodzący sezon. Następnie wytwórcy szczepionek przygotowują szczepionki w oparciu o zalecane, aktualnie krążące szczepy wirusa grypy. Szczepionka jest szczegółowo sprawdzana pod względem jakościowym. Wytwórca prowadzi również badania, aby potwierdzić skuteczność szczepionki (badania immunogenności). W ostatnim etapie wytwórca przedstawia wyniki dostępnych badań Europejskiej Agencji leków, która prowadzi ich ocenę w procesie dopuszczenia szczepionki do obrotu.
