Czy możliwe są zachorowania na COVID-19 u osób zaszczepionych?

Żadna szczepionka nie chroni wszystkich zaszczepionych w 100%.

U osób zaszczepionych bardzo rzadko mogą występować zachorowania na COVID-19.

Jeżeli po szczepieniu występują objawy choroby COVID-19, najczęściej mają przebieg łagodny.

Dlaczego tak się zdarza?

U osób zaszczepionych mogą występować tzw. przełamujące przypadki infekcji(breakthrough infections).  Sytuacje takie są bardziej prawdopodobne przy bliskim kontakcie, w ciasnych zamkniętych pomieszczeniach, w trakcie imprez masowych. Dotyczy to również zaszczepionych pracowników ochrony zdrowia, którzy mają częsty kontakt z zakażonymi pacjentami.

Żadna szczepionka nie chroni wszystkich zaszczepionych przed objawami COVID-19 w 100%.  Nawet jeżeli szczepionka w badaniach klinicznych wykazała wysoką skuteczność, niewielka liczba osób zaszczepionych może zachorować na COVID-19. Przykładowo szczepionka mRNA Comirnaty (Pfizer-BioNTech) w badaniach klinicznych wykazała skuteczność 95% w ochronie przed objawami COVID-19, a szczepionka Spikevax (Moderna) – 94,1%.

W sytuacji kiedy szczepionki są podawane w powszechnym programie szczepień przeciw COVID-19 w ocenie skuteczności rzeczywistej (tzw. efektywności) szczepionki musimy wziąć pod uwagę szereg dodatkowych czynników, które mogą wpływać na jej działanie, np. pojawienie się nowych wariantów wirusa SARS-CoV-2, organizację programu szczepień, zastosowany schemat szczepienia, itp. Ważnym elementem jest również stan układu immunologicznego osoby szczepionej. Osoby starsze, z chorobami towarzyszącymi oraz osoby z zaburzeniami układu odporności należą do grupy ryzyka ciężkiego przebiegu COVID-19. Ochrona w postaci szczepienia jest dla niech szczególnie potrzebna. Z drugiej strony ich układ immunologiczny, z racji wieku lub obciążenia chorobami współtowarzyszącymi, może słabiej odpowiadać na szczepienie.

Infekcje przełamujące częściej są opisywane u pacjentów z obniżoną odpornością, np. u osób starszych, pacjentów z chorobami serca, cukrzycą, przewlekłymi chorobami nerek i płuc, chorych na nowotwory. Potwierdzają to wyniki badań z CDC, gdzie wśród monitorowanych przełamujących infekcji, 75% dotyczyła pacjentów w wieku 65 lat i starszych. Wśród pacjentów hospitalizowanych 40-44% infekcji przełamujących dotyczy pacjentów z zaburzeniami odporności.

Czynnikiem, który istotnie wpływa na występowanie infekcji przełamujących jest działanie szczepionek wobec wariantów wirusa. Infekcje przełamujące wywołane wariantem Delta są częstsze niż w przypadku poprzednich wariantów nowego koronawirusa. Według Public Health England dwie dawki szczepionek mRNA były skuteczne w 79% w zapobieganiu objawowej chorobie wywołanej wariantem Delta, w porównaniu z 89% w przypadku wyjściowego wariantu alfa. Wśród 229 218 przypadków zachorowań wywołanych wariantem Delta w Wielkiej Brytanii około 12,5% wystąpiła u osób w pełni zaszczepionych (dane do 19.07.2021).