Brak miejscowych odczynów po szczepieniu przeciw COVID-19 nie oznacza, że szczepionka nie działa
Wiele osób po szczepieniu przeciw COVID-19 było zaniepokojonych możliwością pojawienia się różnych działań niepożądanych, począwszy od bólu głowy, dreszczy, uczucia zmęczenia trwającego przez kilka dni czy bólu ramienia. Utarło się przekonanie, że lepiej jest, jeżeli osoba po zaszczepieniu czuje się gorzej, co miało potencjalnie stanowić namacalne potwierdzenie, że układ immunologiczny skutecznie uruchomił wytwarzanie ochronnej odpowiedzi przeciw COVID19.
Badania przeprowadzone w Johns Hopkins Medicine wskazują, że szczepionki mRNA prowadzą do wzbudzenia skutecznej odpowiedzi przeciwciał nawet w przypadku braku wystąpienia jakichkolwiek odczynów po szczepieniu. Ponadto dr Amanda Debes z Bloomberg School of Public Health potwierdza, że brak jakichkolwiek niepokojących objawów po zaszczepieniu nie oznacza, że szczepionka nie wykonuje dobrze swojego zadania, nawet w przypadku osób, które wcześniej przebyły objawowe zakażenie wirusem SARS-CoV-2.
Wnioski te pochodzą z badania przeprowadzonego w grupie niemal 1000 pracowników opieki medycznej w Johns Hopkins Hospital, którzy otrzymali 2 dawki szczepionek Comirnaty (Pfizer-BioNTech) lub Spikevax (Moderna), w tym osoby które przeszły wcześniej zakażenie SARS-CoV-2. Obie wymienione szczepionki pobudzały układ immunologiczny do wytwarzania odpowiedzi immunologicznej wobec podjednostki białka S1, które znajduje się na powierzchni wirusa SARS-CoV-2. Sygnał wysłany przez mRNA umożliwiał eksponowanie cząstek wirusa na powierzchni komórek, a powstające przeciwciała klasy IgG były zdolne do neutralizowania cząstek wirusowych, zapobiegania zakażeniu przez SARS-CoV-2 lub przynajmniej wpływały na zmniejszenie ostrości przebiegu choroby.
Uczestnicy badania zgłaszali objawy samodzielnie stosując podział na kategorie: (1) brak objawów, (2) łagodne objawy (ból w miejscu wstrzyknięcia, umiarkowane poczucie przemęczenia, bóle głowy) oraz (3) uogólnione objawy (zmęczenie, gorączka, dreszcze). Uogólnione objawy zgłosiło 52 uczestników badania (5%) po podaniu 1 dawki oraz 407 uczestników po podaniu 2 dawki szczepionki (43%). Po uwzględnieniu czynników tj. wcześniej przebyte zakażenie SARS-CoV-2, wiek oraz płeć, określono, że szanse rozwinięcia uogólnionych odczynów po każdym podaniu dawki szczepionki były wyższe wśród osób, które otrzymały szczepionkę Moderna. Wcześniej przebyte zakażenie SARS-CoV-2 zostało powiązane ze zwiększoną szansą rozwoju uogólnionych odczynów po podaniu 1 dawki, ale nie dwóch dawek.
Niezależnie od zgłaszanych kategorii odczynów, niemal wszyscy uczestnicy badania (953 z 954, tj. 99.9%) wytworzyli w surowicy odpowiednie przeciwciała w klasie IgG w ciągu ≥14 dni po podaniu 2 dawki szczepionki. Jedyną osobą, u której nie wykryto przeciwciał, była osoba przyjmująca leki immunosupresyjne. Czynniki tj. wiek poniżej 60 lat, płeć żeńska, zastosowanie szczepionki Moderna oraz przebycie uprzedniego narażenia na SARS-CoV-2 zostały niezależnie powiązane z wyższą medianą poziomu przeciwciał IgG (po uwzględnieniu czasu jaki upłynął od podania 2 dawki szczepionki) oraz zgłaszaniem klinicznie istotnych odczynów.
Przedstawione badania potwierdzają, że szczepionki mRNA są efektywne w ochronie przed SARS-CoV-2, nawet jeżeli u osoby zaszczepionej nie występowały działania niepożądane po szczepieniu lub uprzednio przeszła zakażenie wirusem. Wyniki tego badania rozwiewają wątpliwości, które narosły wokół podejrzenia, że szczepionki mogą być mniej efektywne w sytuacji, kiedy u osoby zaszczepionej nie obserwujemy żadnych działań niepożądanych.
Michael E. Newman: Lack of side effects after COVID-19 vaccination doesn’t mean it isn’t working, Opublikowane przez wydawnictwo John Hopkins University , 2 wrzesień 2021.
