Alergolodzy oceniają ryzyko wystąpienia ciężkich reakcji alergicznych po podaniu szczepionek mRNA przeciw COVID-19
Doniesienia o kilku reakcjach alergicznych, które odnotowano w krótkim czasie po wprowadzeniu na rynek szczepionki mRNA przeciw COVID-19 firm Pfizer i BioNTech wzbudziły zaniepokojenie opinii publicznej. Alergolodzy podkreślają jednak, że ciężkie reakcje alergiczne po podaniu szczepionek są rzadkie, a częstość ich występowania po podaniu szczepionek przeciw COVID-19 utrzymuje się na niskim poziomie, porównywalnym do innych znanych preparatów szczepionkowych.
Doniesienia o występowaniu ciężkich reakcji alergicznych po podaniu szczepionek mRNA przeciw COVID-19 firm Pfizer i BioNTech oraz Moderna, preparatów dopuszczonych do obrotu w nadzwyczajnej procedurze przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA), wzbudziły obawy opinii publicznej. Zespół ekspertów pod kierownictwem alergologów z Massachusetts General Hospital (MGH) przeanalizował wszystkie dostępne informacje na temat profilu bezpieczeństwa szczepionek pochodzące z badań klinicznych oraz nadzoru nad bezpieczeństwem w czasie realizowanego programu szczepień przeciw COVID-19. Wynikiem analizy są zapewnienia ekspertów, że szczepionki mRNA można bezpiecznie podawać nawet osobom z alergią na pokarmy lub leki podawane we wstrzyknięciu. Rekomendacja została opublikowana w czasopiśmie „Journal of Allergy and Clinical Immunology: In Practice”.
W odpowiedzi na zgłoszenie 2 reakcji anafilaktycznych i 1 podejrzenie reakcji alergicznej w pierwszych dniach po rozpoczęciu programu szczepień przeciw COVID-19 w Wielkiej Brytanii, urząd rejestracyjny tego kraju poinformował, że osoby z historią anafilaksji na lek, pokarm lub wcześniej podaną szczepionkę, nie powinny być szczepione przeciw COVID-19. W Stanach Zjednoczonych odnotowano 6 reakcji anafilaktycznych po podaniu szczepionki mRNA firmy Pfizer i BioNTech. Jednak amerykańska agencja FDA po szczegółowej analizie danych (w Stanach Zjednoczonych do 31.12.2020 roku podano ponad 4,3 mln dawek szczepionki Pfizer i BioNtech) związanych z występowaniem reakcji alergicznych, zaleciła aby przeciwwskazanie podania szczepionki mRNA dotyczyło jedynie sytuacji, kiedy zidentyfikowano ciężką reakcję alergiczną na składniki szczepionki. Zaleciła również, aby wszyscy pacjenci byli obserwowani przez 15 minut po szczepieniu, na wypadek wystąpienia anafilaksji. FDA oraz pozostałe grona eksperckie w Stanach Zjednoczonych rekomendują również szczepienia osób z alergiami pokarmowymi lub alergiami na leki.
Alergolodzy przedstawiają szczegółowe zalecenia dla osób z różnymi historiami alergii, aby mogły bezpiecznie otrzymać pierwszą dawkę szczepionki przeciw COVID-19. Przedstawiają również etapy postępowania w przypadku rzadkiej sytuacji wystąpienia reakcji anafilaktycznej po podaniu pierwszej dawki szczepionki mRNA przeciw COVID-19.
„Jako alergolodzy chcemy zachęcać do szczepień, zapewniając opinię publiczną, że obie dopuszczone do obrotu przez FDA szczepionki mRNA przeciw COVID-19 są bezpieczne. Nasze rekomendacje opierają się na zaleceniach amerykańskiej agencji regulacyjnej i dostarczają społeczności medycznej jasnych kroków dotyczących bezpiecznego podawania obu dawki szczepionki przeciw COVID-19 osobom z historią reakcji alergicznych”- powiedziała profesor Banerji, szefowa zespołu eksperckiego.
Eksperci podkreślają, że ciężkie reakcje alergiczne po podaniu szczepionek występują bardzo rzadko, z częstością około 1,3 na 1 milion podanych dawek. Wskazali, że częstość ich występowania po podaniu szczepionek przeciw COVID-19 utrzymuje się na podobnie nikim poziomie. Bardzo ważne jest aby każdy zaszczepiony pacjent był obserwowany przez 15 lub 30 min pod kątem występowania ewentualnych natychmiastowych alergicznych działań niepożądanych. Zespół ekspertów pod kierownictwem profesor Banerji zaleca nawet, aby osoby, u których w przeszłości wystąpiła anafilaksji po podaniu leku we wstrzyknięciu lub szczepionki zawierającej glikol polietylenowy lub polisorbat konsultowały się z alergologami przed szczepieniem. Alergolodzy podkreślają, że pacjenci u których występuje silna alergia na pokarmy, leki doustne, lateks czy jad owadzi mogą bezpiecznie otrzymać szczepionki mRNA przeciw COVID-19.
Aktualne zalecenia dotyczące szczepień przeciw COVID-19 u osób z alergią.
Baneriji A. i wsp. mRNA Vaccines to Prevent COVID-19 Disease and Reported Allergic Reactions: Current Evidence and Approach. The Journal of Allergy and Clinical Immunology: In Practice, 2020; DOI: 10.1016/j.jaip.2020.12.047